નિષ્ણાતો તો હજી તંગદી ઉંચી રાખે છે કે અલ નીનો અસર દેખાડશે જ

ઉત્તર ભારતમાં વરસાદ રેકોર્ડ તોડી રહ્યો છે. 2023 માટે ચોમાસાની આગાહીમાં દેશ માટે સામાન્ય અથવા સામાન્ય કરતાં ઓછા વરસાદની આગાહી કરવામાં આવી છે. પરંતુ, હજુ સુધી જુલાઈમાં સરપ્લસ વરસાદ થયો છે. સમગ્ર દેશની એકંદર સ્થિતિ પર નજર કરીએ તો અત્યાર સુધીમાં એક ટકા સરપ્લસ વરસાદ થયો છે. અલ નિનોના કારણે નબળા ચોમાસાની આગાહી કરવામાં આવી હતી. હવે સવાલ એ છે કે શું અલ નીનોનો ખતરો ટળ્યો છે કે પછી આવતા મહિનાઓમાં તેની અસર દેખાવાનું શરૂ થશે? શું કેટલાક સ્થળોએ દુષ્કાળની સ્થિતિ પ્રવર્તશે ​​અથવા જુલાઈના વરસાદે અલ નીનોનું જોખમ ઘટાડ્યું છે? ઉત્તર ભારતમાં ચોમાસા દરમિયાન 239.1 મીમીના સામાન્ય વરસાદની સામે 10 જુલાઈ સુધી 243.2 મીમી વરસાદ નોંધાયો હતો.

નિષ્ણાતોના મતે લા નીના બાદ અલ નીનોની અસરને કારણે વરસાદમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. સતત ત્રણ વખત લા નીનાની અસર બાદ આ વર્ષે અલ નીનોની સ્થિતિ સર્જાશે. ચોમાસામાં સામાન્ય રીતે લા નીનાની સ્થિતિમાં સારો વરસાદ પડે છે, જ્યારે અલ નીનો વરસાદમાં ઘટાડોનું કારણ બને છે. સ્કાયમેટ વેધરના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ મહેશ પલાવતે કહ્યું કે ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારતમાં 14 જુલાઈ સુધી 52% વધારાનો વરસાદ થયો છે. સમગ્ર દેશમાં અત્યાર સુધીમાં એક ટકા સરપ્લસ વરસાદ થયો છે. હવામાનની સારી વ્યવસ્થાને કારણે આવો વરસાદ પડ્યો હતો. જો કે, તેમણે ઉમેર્યું હતું કે અલ નીનો રચાયો છે અને હવામાન સાથે સંકલન થઈ રહ્યો છે. જુલાઈના અંતથી વરસાદ ઓછો થવા લાગશે અને તેની અસર ઓગસ્ટમાં જોવા મળશે.

પહેલા એવું કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે જુલાઈની શરૂઆતથી અલ નીનોની અસર જોવા મળશે પરંતુ સારી વાત એ છે કે હજુ સુધી એવું થયું નથી. તમામ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય મોડલ દર્શાવે છે કે અલ નીનો અસરકારક રહેશે અને તેની સંભાવના 90 ટકા છે. તે શિયાળા સુધી ચાલશે. એટલે કે આખું ચોમાસું આવરી લેવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર સુધી થોડો ઓછો વરસાદ જોવા મળી રહ્યો છે. અન્ય પરિમાણ હિંદ મહાસાગર દ્વિધ્રુવ છે, જે જો હકારાત્મક હોય તો અલ નીનોની અસર ઘટાડે છે. જેમ કે 2019 માં અલ નીનો હતો, પરંતુ તે પછી પણ દ્વિધ્રુવ સૌથી વધુ હકારાત્મક હતો, તેથી તેણે અલ નીનોની અસર ઓછી કરી. અત્યારે તેઓ 1.2 અને 1.5 ડિગ્રી સુધી દ્વિધ્રુવ દર્શાવે છે. આવી સ્થિતિમાં દુષ્કાળ જેવી સ્થિતિ ન સર્જાય તેવી શકયતા છે. કોઈપણ રીતે, જુલાઈમાં સારો વરસાદ થયો છે.

હિંદ મહાસાગર દ્વિધ્રુવ એ આબોહવાની ઘટના છે જે દરિયાની સપાટીના તાપમાન અને હિંદ મહાસાગરમાં વરસાદની પેટર્નને અસર કરે છે. મહેશ પાલાવતનું કહેવું છે કે જુલાઈમાં આગામી દસ દિવસ સુધી વરસાદનો સામાન્ય તબક્કો રહેશે અને જુલાઈના અંત સુધીમાં અલ નીનોની અસર જોવા મળી શકે છે. મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત, રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશમાં સ્થિતિ સારી રહેશે પરંતુ બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, ઓરિસ્સા સહિત પૂર્વ ભારતમાં થોડી સમસ્યા રહેશે. ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બરમાં સામાન્ય કરતાં ઓછો વરસાદ થઈ શકે છે.