ભારતમાં ફુગાવો નિયંત્રણમાં હોવાથી યુએસ ફેડ રીઝર્વ દ્વારા રેટ વધારાયા છતાં અહીં નહીં વધે

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા સતત ત્રીજી વખત રેપો રેટ યથાવત રાખશે તેવી અપેક્ષા નિષ્ણાતો રાખી રહ્યા છે. યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ અને યુ.એસ. યુરોપિયન સેન્ટ્રલ બેંક દ્વારા રેપોરેટમાં વધારો કરાયા છતાં ભારતમાં તે વધશે નહીં તેવું માનવામાં આવી રહ્યું છે. સ્થાનિક ફુગાવો આરબીઆઈના કમ્ફર્ટ ઝોનમાં હોવાથી મધ્યસ્થ બેન્ક દરમાં વધારો કરી શકશે નહીં, એમ નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું.

આરબીઆઈએ ફેબ્રુઆરીથી 6.5 ટકાના દરે રેટ જાળવી રાખ્યો છે જ્યારે તે 6.25 ટકાથી 25 બેસિસ પોઈન્ટ્સ વધાર્યો હતો. એપ્રિલ અને જૂનમાં અગાઉની બે પોલિસી સમીક્ષાઓમાં, બેન્ચમાર્ક રેટ જાળવી રાખવામાં આવ્યો હતો.

છ સભ્યોની મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠક 8-10 ઓગસ્ટના રોજ મળવાની છે. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ દ્વારા 10 ઓગસ્ટના રોજ પોલિસી નિર્ણયની જાહેરાત કરવામાં આવશે.

બેંક ઓફ બરોડાના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી મદન સબનવીસે જણાવ્યું હતું કે તેઓ અપેક્ષા રાખે છે કે આરબીઆઈ દર અને વલણ બંને પર યથાવત સ્થિતિ જાળવી રાખે. "કારણ એ છે કે જ્યારે ફુગાવો હાલમાં 5 ટકાથી ઓછા પર ચાલી રહ્યો છે, ત્યારે શાકભાજી અને કઠોળના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થવાને કારણે આગામી મહિનાઓમાં આ સંખ્યા માટે થોડું ઊલટું જોખમ રહેશે. તેથી, વિસ્તૃત વિરામ અપેક્ષિત છે."

સબનવીસે ઉમેર્યું હતું કે આરબીઆઈ દ્વારા ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં ફુગાવો 5.4 ટકા રહેવાની આગાહી સાથે, આગામી કેલેન્ડર વર્ષની શરૂઆત સુધી રેપો રેટ અથવા વલણમાં ફેરફાર કરવામાં આવે તેવી શક્યતા નથી.

કોટક મહિન્દ્રા બેંકના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ઉપાસના ભારદ્વાજે જણાવ્યું હતું કે: રૂ. 2,000 ની નોટ પાછી ખેંચી લેવાની જાહેરાત પછી તરલતાની સ્થિતિ સાનુકૂળ બની હોવાથી નીતિના વલણ પર, અમે આશા રાખીએ છીએ કે આરબીઆઈ 'પાછી ખેંચી લેવાના' વર્તમાન વલણને જાળવી રાખશે.

ભારદ્વાજે જણાવ્યું હતું કે ઘરેલું ફુગાવો કેવી રીતે બહાર આવે છે અને વૈશ્વિક સંકેતો કે જે યુએસ ફેડના નાણાકીય કડક ચક્રમાંથી ટોચની વધુ સંભાવના સૂચવે છે તેના પર બધાની નજર રહેશે, આમ હળવું થશે.

ગયા અઠવાડિયે, યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ, અમેરિકાની સેન્ટ્રલ બેંકે વ્યાજ દરમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટ્સનો વધારો કરીને 5.25-5.5 ટકા કર્યો હતો, જે તેને બહુ-વર્ષના ઉચ્ચ સ્તરે લઈ ગયો હતો.

યુરોપિયન સેન્ટ્રલ બેંક એ ગુરુવારે એક ક્વાર્ટર ટકા પોઈન્ટના નવા દરમાં વધારો કરવાની જાહેરાત કરી હતી, જે તેના મુખ્ય દરને 3.75 ટકા પર લાવી હતી. ઇસીબીએ પણ તેના મુખ્ય દરમાં એક ક્વાર્ટર ટકાવારી પોઇન્ટનો વધારો કર્યો છે.

ગયા મહિને, ભારતનો છૂટક ફુગાવો 4.81 ટકાની ત્રણ મહિનાની ઊંચી સપાટીએ પહોંચ્યો હતો, જે મુખ્યત્વે ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતોમાં કઠણ થવાને કારણે હતો. જોકે, ફુગાવો આરબીઆઈના 6 ટકાથી નીચેના આરામ સ્તરની અંદર રહે છે.

ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ, હેડ રિસર્ચ એન્ડના અદિતિ નાયરે જણાવ્યું હતું કે શાકભાજીના ભાવમાં વધારો જુલાઈ 2023માં છૂટક ફુગાવાને 6 ટકાથી ઉપર ધકેલી શકે છે. આ ક્વાર્ટરની સરેરાશ બીજા ક્વાર્ટરના તાજેતરના અંદાજ કરતાં વધી જશે.