ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયે મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ, 2005 હેઠળ વેતન દરોમાં ફેરફાર અંગે 24 માર્ચે એક સૂચના બહાર પાડી હતી. હવે આગામી નાણાકીય વર્ષ એટલે કે 2023-24 માટે મનરેગાના વધેલા દરો જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. મતલબ કે મનરેગા યોજના હેઠળ ગ્રામીણ મજૂરોને 01 એપ્રિલ 2023થી વધુ પૈસા મળશે.

મનરેગાના દરોમાં ફેરફાર પછી, હરિયાણામાં હવે સૌથી વધુ દૈનિક વેતન રૂ. 357 છે, જ્યારે છત્તીસગઢ અને મધ્યપ્રદેશ રૂ. 221 પ્રતિદિનના વેતન સાથે તળિયે છે. કેન્દ્ર સરકારને મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ, 2005ની કલમ 6(1) હેઠળ યોજનાના વેતન દરોમાં ફેરફાર કરવાનો અધિકાર છે. સરકારે આ અધિકારનો ઉપયોગ કર્યો છે.

આવતા મહિનાથી મનરેગાના દર રાજ્યો અનુસાર રૂ.07 થી વધારીને રૂ.26 કરવામાં આવ્યા છે. જૂના દરો અને નવા દરોની સરખામણી કરીએ તો રાજસ્થાનમાં મહત્તમ 10.38 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. રાજસ્થાનમાં મનરેગાનો વર્તમાન દર 231 રૂપિયા પ્રતિ દિવસ છે, જે હવે 01 એપ્રિલથી વધીને 255 રૂપિયા પ્રતિ દિવસ થશે.

તેવી જ રીતે, બિહાર અને ઝારખંડમાં દર લગભગ 8-8 ટકા વધ્યા છે. આ બંને રાજ્યોમાં મનરેગાનું દૈનિક વેતન 210 રૂપિયા છે, જે વધારીને 228 રૂપિયા કરવામાં આવ્યું છે. છત્તીસગઢ અને મધ્યપ્રદેશ માટે મનરેગાના દરમાં 8 ટકાથી થોડો વધારો થયો છે. અગાઉ આ બંને રાજ્યોમાં દૈનિક મજૂરી 204 રૂપિયા હતી, જે 17 રૂપિયા વધારીને 221 રૂપિયા કરવામાં આવી છે. ટકાવારીની દૃષ્ટિએ કર્ણાટક, ગોવા, મેઘાલય અને મણિપુરમાં લગભગ 2-2 ટકાનો સૌથી ઓછો વધારો જોવા મળ્યો છે.

કેન્દ્ર સરકારે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં લોકોને રોજગારની ખાતરી આપવા માટે વર્ષ 2006માં આ યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં અકુશળ મજૂરોને નાણાકીય વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 100 દિવસ કામની ખાતરી આપવાનો છે, જેથી આમાંથી થતી આવક ગરીબ ગ્રામીણ પરિવારોના જીવનધોરણમાં સુધારો કરી શકે. ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલયની આ યોજનાને ઘણી આંતરરાષ્ટ્રીય યોજનાઓ દ્વારા પ્રશંસા કરવામાં આવી છે.