નાસા અર્થ ઓબ્ઝર્વેટરીના પરિભ્રમણ ઉપગ્રહે ગુજરાતના કચ્છ વિસ્તારમાં લુના નામના ખાડાની તસવીર રેકોર્ડ કરી છે. યુએસ સ્પેસ એજન્સીની અધિકૃત સાઇટે જાહેર કર્યું છે કે તાજેતરના જીઓકેમિકલ વિશ્લેષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે તેમાં ઉલ્કાની અસરના અવશેષો છે જે લુના ક્રેટર પ્રાચીન હડપ્પન વસાહતના અવશેષોની નજીક છે.

અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે 24 ફેબ્રુઆરીના રોજ લેન્ડસેટ 8 ઉપગ્રહ પર OLI (ઓપરેશનલ લેન્ડ ઈમેજર) દ્વારા લુના ઈમ્પેક્ટ ક્રેટરના ફૂટપ્રિન્ટ લેવામાં આવ્યા હતા.

તસવીર શેર કરતાં નાસાએ લખ્યું, “તમે ક્લેર ડી લ્યુન વિશે સાંભળ્યું છે, પરંતુ ક્રેટર ડી લુના વિશે સાંભળ્યું છે? ઉપગ્રહે ફેબ્રુઆરી 2024 માં ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં બન્નીના ઘાસના મેદાનમાં સ્થિત ઉલ્કાના અસરગ્રસ્ત સ્થળ-લુના ક્રેટરનો ફોટો પડ્યો હતો."

અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, ઉત્તર પશ્ચિમ ભારતના કચ્છ જિલ્લામાં, એક વિશાળ રણ જ્યાં રંગબેરંગી લંબચોરસ તળાવોમાં મીઠું લણવામાં આવે છે તે અરબી સમુદ્ર સુધી વિસ્તરેલ છે. ભારતના વૈજ્ઞાનિકોને શંકા હતી, પરંતુ પુષ્ટિ મળી નથી કે બાહ્ય અવકાશમાંથી કોઈ પદાર્થ લેન્ડસ્કેપ પર આ નિશાન બનાવે છે. હવે, રચનાના ભૂ-રાસાયણિક વિશ્લેષણથી જાણવા મળ્યું છે કે તેમાં ઉલ્કાના પ્રભાવના લાક્ષણિક હસ્તાક્ષરો છે.એજન્સીએ જાહેર કર્યું કે, પૃથ્વી પર ઉલ્કાની અસર ધરાવતા ખાડા દુર્લભ પ્રમાણમાં છે અને તેમાં 200 થી ઓછા ખાડાની વિશ્વભરમાં પુષ્ટિ થયેલ છે.

નાસાએ જણાવ્યું કે, અસંખ્ય ઉલ્કાઓ જે પૃથ્વીના વાતાવરણમાં તેમની મુસાફરીમાં ટકી રહેવાનું કામ કરે છે, તે પાણીના સ્વરૂપમાં જમીન સુધી પહોંચે છે.વધુમાં, જે જમીનને સ્પર્શ કરે છે તેના પ્રભાવના પુરાવા પવન, પાણી અને ટેક્ટોનિક પ્લેટ્સ જેવા કુદરતી પરિબળો દ્વારા ભૂંસી નાખવામાં આવે છે.

લુના ક્રેટર વિશે, નાસાએ જણાવ્યું હતું કે, નવા અભ્યાસ કરાયેલા  લુના ઈમ્પેક્ટ ક્રેટરના ફૂટપ્રિન્ટને તેના નજીકના ગામની સાથે નામ આપવામાં આવ્યું છે. તે આશરે 1.8 કિલોમીટર (1.1 માઇલ) પહોળાઈ ધરાવે છે, અને તેનો  બાહ્ય કિનારો  ખાડાની જમીનથી લગભગ 6 મીટર (20 ફૂટ) ઉંચો છે.

નાસાએ ઉમેર્યું, “લુના સ્ટ્રક્ચર ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં બન્ની મેદાનો તરીકે ઓળખાતા ઘાસના મેદાનમાં આવેલું છે. કચ્છનું વિશાળ રણ જેમાં  સફેદ મીઠાનું વિશાળ રણ માત્ર ઉત્તરમાં આવેલું છે. આ નીચાણવાળા વિસ્તારોના કેટલોક ભાગ વર્ષના  મોટાભાગના સમયમાં પાણીમાં ડૂબી રહે છે અને લુના ક્રેટરમાં ઘણીવાર પાણી હોય છે. સંશોધકોએ મે 2022 માં સૂકા સમયગાળાનો લાભ લીધો અને સમગ્ર માળખામાંથી નમૂનાઓ એકત્રિત કર્યા.

અવકાશ એજન્સીએ તારણ આપ્યું  કે સ્થળ પર કાંપમાં રહેલા છોડના અવશેષોની રેડિયો કાર્બન ડેટિંગ દર્શાવે છે કે અસર લગભગ 6,900 વર્ષ પહેલાં થઈ હતી.લુના ક્રેટર એ પ્રાચીન હડપ્પીય સંસ્કૃતિના અવશેષોની નજીક છે પરંતુ તે હજુ પણ અનિશ્ચિત છે કે શું  આ અસર માનવોના આગમન પહેલા છે.