થોડા વર્ષો પહેલા અમેરિકાના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને 'ફાધર ઓફ ઈન્ડિયા' કહ્યા હતા. ત્યરે ટ્રમ્પનું આ નિવેદન દેશના રાજકારણમાં ચર્ચાનો વિષય બની ગયું હતું. કોંગ્રેસ સહિત દેશના અન્ય ઘણા રાજકીય પક્ષોએ ટ્રમ્પના આ નિવેદનની નિંદા કરી હતી. તમામ વિરોધ પક્ષોએ એક અવાજે કહ્યું છે કે મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રપિતા છે. તેને આ ખિતાબ મળ્યો છે. બીજા કોઈને રાષ્ટ્રપિતા કહેવોએ ગાંધીજીનું અપમાન છે.

આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે દેશમાં રાષ્ટ્રપિતા અથવા 'ભારતના પિતા' વિશે ચર્ચા ચાલી રહી છે, ત્યારે તે જાણવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે કે દેશનું બંધારણ રાષ્ટ્રપિતા વિશે શું કહે છે. વાસ્તવમાં, બંધારણમાં રાષ્ટ્રપિતાનું બિરુદ આપવાની કોઈ જોગવાઈ નથી.

'ફાધર ઓફ ઈન્ડિયા'ને લઈને એક નિવેદનમાં ગૃહ મંત્રાલયે કહ્યું છે કે બંધારણમાં આવી કોઈ જોગવાઈ નથી. વર્ષ 2012 માં એક આરટીઆઈના જવાબમાં, ગૃહ મંત્રાલયે કહ્યું હતું કે સરકાર રાષ્ટ્રપતિને રાષ્ટ્રપિતાના દરજ્જાની ભલામણ કરી શકતી નથી કારણ કે બંધારણ તેની મંજૂરી આપતું નથી.

ગૃહ મંત્રાલય તરફથી કહેવામાં આવ્યું છે કે, "બંધારણ માત્ર શૈક્ષણિક અને સૈન્ય દળોને જ કોઈપણ પદવી આપવાની મંજૂરી આપે છે." બંધારણની કલમ 18(1) કહે છે કે શિક્ષણ અને લશ્કરી દળ સિવાય કોઈ પણ પદવીની મંજૂરી નથી." આનો સ્પષ્ટ અર્થ એ છે કે મહાત્મા ગાંધી બંધારણીય રીતે રાષ્ટ્રપિતાનું બિરુદ નથી કારણ કે તેની કોઈ જોગવાઈ નથી.

નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝે સૌપ્રથમ મહાત્મા ગાંધીને રાષ્ટ્રપિતા કહ્યા હતા. તે 4 જૂન, 1944 ની વાત છે, જ્યારે બોઝે સિંગાપોરમાં રેડિયો સંદેશ પ્રસારિત કરતી વખતે, મહાત્મા ગાંધીને રાષ્ટ્રપિતા તરીકે સંબોધ્યા હતા. ત્યારથી તેમને રાષ્ટ્રપિતા કહેવામાં આવે છે. પાછળથી, 30 જાન્યુઆરી, 1948 ના રોજ ગાંધીજીની હત્યા પછી, દેશના વડા પ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ રેડિયો પર રાષ્ટ્રને સંબોધિત કર્યું અને કહ્યું કે "રાષ્ટ્રપિતા હવે નથી". આ રીતે, રાષ્ટ્રપિતાની કોઈ બંધારણીય કાયદેસરતા નથી, પરંતુ ગાંધીજી સાથે મહાત્મા અને રાષ્ટ્રપિતા શબ્દો જોડાયેલા છે અને લોકો તેમના સન્માનમાં તેમને રાષ્ટ્રપિતા કહે છે.