અંગ્રેજી મીડીયમની વધતી જતી માંગ; : મધ્યમ વર્ગની અપેક્ષાઓ અને આકાંક્ષાઓના કારણે માતા-પિતાનું વલણ બદલાયું

શિક્ષણ વિભાગના ડેટા મુજબ, 2019 થી 2022 સુધીમાં, નવી ગુજરાતી માધ્યમની શાળાઓ ખોલવાની પરવાનગી માંગતી 224 અરજીઓ સામે, અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓ માટે 276 અરજીઓ મળી છે, એટલે કે 23% વધુ અરજીઓ ઈંગ્લીશ મીડીયમ માટે છે.

નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે શિક્ષણના માધ્યમ તરીકે અંગ્રેજીનો અસાધારણ વિકાસ ગામડાઓ અને નગરોમાં લોકપ્રિય ધારણાથી પ્રેરિત થાય છે કે લોકોની માન્યતા મુજબ અંગ્રેજી તેમને વિશ્વની સમકક્ષ બનાવે છે અને સમૃદ્ધિની ટિકિટ છે. નાના નગરના માતા-પિતાની તેમના બાળકને સારી નોકરીની સંભાવનાઓ સાથે વાજબી તક મળે તે જોવાની અપેક્ષાએ અંગ્રેજી-માધ્યમના ક્રેઝને આગળ ધપાવે છે.

ગુજરાત માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શિક્ષણ બોર્ડ (GSHSEB) ના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે વર્ષ 2012 સુધી, નવી ગુજરાતી માધ્યમની શાળાઓ અને અંગ્રેજી માધ્યમની નવી શાળાઓનો ગુણોત્તર 70:30 હતો. પરંતુ ત્યારથી, અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓનું પ્રમાણ સતત વધી રહ્યું છે. વર્ષ 2019 માં, નવી અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓ માટે 84 અરજીઓ આવી હતી જેની સરખામણીમાં ગુજરાતી માધ્યમની શાળાઓ માટે 61 હતી, જે 38% વધારે છે.

બોર્ડના એક વરિષ્ઠ સભ્યએ જણાવ્યું હતું કે, "છેલ્લા દાયકામાં, અમે અંગ્રેજી અને ગુજરાતી માધ્યમની શાળાઓ બંનેને ચલાવતા ટ્રસ્ટના વધતા વલણના સાક્ષી બન્યા છીએ. જો કે, હવે તાલુકા કક્ષાએ આપણે ઘણી અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓ જોઈએ છીએ. ગુજરાત સેલ્ફ-ફાઇનાન્સ્ડ સ્કૂલ મેનેજમેન્ટ એસોસિએશન (GSSMA) ના પ્રમુખ ભરત ગાજીપરાએ જણાવ્યું હતું કે આ વલણ માંગને કારણે આગળ વધે છે. અગાઉ, કલ્પના કરવી મુશ્કેલ હતી કે કોઈ વ્યક્તિ બિન-શહેરી વિસ્તારોમાં પ્રાથમિક અથવા માધ્યમિક સ્તરની શાળાઓમાં ભણવા માટે પાંચ કિલોમીટરથી વધુની મુસાફરી કરશે. જો કે, આજે કેટલીક નવી અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓમાં 10 કિમી દૂરથી વિદ્યાર્થીઓ આવે છે. વાલીઓ તેમના બાળકોને વાન અને સ્કૂલ બસોમાં શાળાઓમાં મોકલે છે.

તેમણે વધુમાં કહ્યું, અંગ્રેજી માધ્યમ ઘણીવાર સારી યુનિવર્સિટીઓ અને અભ્યાસક્રમો અને ઉચ્ચ પગાર સાથેના પેકેજ અપાવે છે. તેથી, હું આ વલણને માતાપિતાના નવા વર્ગની આકાંક્ષાઓ સાથે જોડું છું, જેમના માટે શિક્ષણમાં રોકાણ એ પણ પરીસ્થિતિની બાબત છે."

પ્રોગ્રેસિવ સ્કૂલ મેનેજમેન્ટ એસોસિએશનના પ્રમુખ અર્ચિત ભટ્ટે જણાવ્યું હતું. "તે વાલીઓએ લીધેલો નિર્ણય છે, પરંતુ તેઓએ તેની બીજી બાજુ પણ સમજવી જોઈએ." GSHSEB સભ્ય પ્રિયવદન કોરાટે જણાવ્યું હતું કે, “આવું વલણ એ ઘણા પરિબળોનું પરિણામ છે અને તેને ફક્ત તે જ પરિપ્રેક્ષ્યમાં જોવું જોઈએ. જમીનની કિંમતો પ્રમાણમાં સસ્તી છે અને તે શાળાઓને મોટી ઇમારતો અને વધુ ખુલ્લા વિસ્તારો અથવા રમતના મેદાનો રાખવાની મંજૂરી આપે છે. તદુપરાંત, જ્યારે શાળા ચાર કે પાંચ ગામોના કેન્દ્રબિંદુ પર અથવા મોટા શહેરમાં બનાવવામાં આવે છે, ત્યારે તે વિદ્યાર્થીઓ માટે એક મોટો કેચમેન્ટ વિસ્તાર મેળવે છે.”

નવી શાળાઓ માટે અરજી વર્ષ અંગ્રેજી માધ્યમ ગુજરાતી માધ્યમ

2019 84 61

2020 74 71

2021 52 38

2022 66 54

ટોટલ 276 224