દેશના પ્રખ્યાત આર્કિટેક્ટ ચંદ્રકાંત બી સોમપુરા અને તેમના બે દીકરાઓએ મળીને તૈયાર કરી છે મંદિરની ડિઝાઈન, ૨૫૦૦ વર્ષ સુધી સુરક્ષિત રીતે ઊભું રહી શકે છે મંદિર

અયોધ્યામાં બનેલા ભવ્ય રામ મંદિરની ડિઝાઈન દેશના પ્રખ્યાત આર્કિટેક્ટ ચંદ્રકાંત બી સોમપુરાએ તૈયાર કરી છે. આ કામમાં ચંદ્રકાતના બે પુત્રો નિખિલ અને આશિષ સોમપુરાએ પણ મદદ કરી છે. એવું કહેવાય છે કે અયોધ્યા મંદિરના મુખ્ય આર્કિટેક્ટ ચંદ્રકાંત બી સોમપુરાનો પ્રથમ વખત ૧૯૮૯માં વિશ્વ હિન્દુ પરિષદના પ્રમુખ અશોક સિંઘલ દ્વારા રામ મંદિરની ડિઝાઇન અને નિર્માણ માટે સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો.

ચંદ્રકાંત બી સોમપુરાના પુત્ર આશિષ સોમપુરાના કહેવા પ્રમાણે, રામ મંદિરમાં પહેલીવાર ઘણી વસ્તુઓ બની છે. સ્થાપત્યના દૃષ્ટિકોણથી સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે મંદિરની ડિઝાઇન. આશિષના કહેવા પ્રમાણે, રામ મંદિર વિશ્વનું પહેલું મંદિર છે જેના નિર્માણ પહેલા જ થ્રીડી સ્ટ્રક્ચરલ એનાલિસિસ કરવામાં આવ્યું હતું. આશિષે કહ્યું કે સામાન્ય રીતે પ્રાચીન વાસ્તુકલા અનુસાર બનેલા મંદિરમાં એક સ્થિર માળખું હોય છે, જે લાંબા સમય સુધી ટકી રહે તે માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવે છે. પરંતુ અહીં તેની સ્થિરતાની પુષ્ટિ કરવા માટે સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવી હતી. આ વિશ્લેષણ સીએસઆઈઆરની સેન્ટ્રલ બિલ્ડિંગ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. મંદિરની હાલની ડિઝાઇન મુજબ રામ મંદિર ૨૫૦૦ વર્ષ સુધી સુરક્ષિત રીતે ઊભું રહેશે.

નાગર શૈલીમાં બનેલું રામ મંદિર મજબૂત પથ્થરના પાયા પર ઊભું છે. ખાસ કરીને ૩૦ વર્ષથી એકત્ર કરાયેલ ભગવાન રામના નામ સાથે વિવિધ ભાષાઓમાં લખેલી લગભગ બે લાખ ઈંટોનો મંદિરના નિર્માણમાં ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. ચંદ્રકાંત સોમપુરા દ્વારા બનાવવામાં આવેલ રામ મંદિરની મૂળ ડિઝાઇનને વધુ ભવ્ય બનાવવા માટે તેમાં ફેરફાર કરવો પડ્યો હતો. આશિષના કહેવા પ્રમાણે, પહેલા મંદિરમાં બે મંડપ બનાવવાની યોજના હતી, પરંતુ હવે મંદિરમાં પાંચ મંડપ બનાવવામાં આવ્યા છે. રામલલાનો ભવ્ય મહેલ એન્જિનિયરિંગ અને આર્કિટેક્ચરનું અનોખું ઉદાહરણ છે.


મંદિર ૧૨ ફૂટ ઊંચા પ્લેટફોર્મ પર ઊભું છે જેમાં પાંચ ટેરેસ પેવેલિયન બનાવવામાં આવ્યા છે. ગરબા ગૃહની ઉપરનું સૌથી ઊંચું શિખર ૧૬૧ ફૂટનું છે. પેવેલિયનમાં ૩૦૦ થાંભલા અને ૪૪ દરવાજા બનાવવામાં આવ્યા છે. આશિષના મતે રામ મંદિરની કન્સ્ટ્રક્શન ટેક્નોલોજી અને એન્જિનિયરિંગ સચોટ છે. બાહ્ય તાપમાનની અસર ઘટાડવા માટે, ફાઉન્ડેશનમાં સેલ્ફ-કોમ્પેક્ટ કોંક્રિટનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.


ડિઝાઇન અને બંધારણના આધારે ભારતનું સૌથી મોટું મંદિર

આ મંદિર ૭૦ એકરમાં બનેલું છે. ભક્તો સિંહદ્વારથી પૂર્વ દિશામાંથી ૩૨ સીડીઓ ચઢીને મંદિરમાં પ્રવેશ કરી શકશે. આ મંદિરના પાયાના નિર્માણમાં ૨૫૮૭ જગ્યાએથી માટીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. અયોધ્યામાં બનેલા આ રામ મંદિરમાં ૫ આકર્ષક પેવેલિયન પણ બનાવવામાં આવ્યા છે. આ પેવેલિયનમાં ડાન્સ પેવેલિયન, કલર પેવેલિયન, એસેમ્બલી પેવેલિયન, કીર્તન પેવેલિયન અને પ્રાર્થના પેવેલિયનનો સમાવેશ થાય છે. ડિઝાઇન અને બંધારણના આધારે તે ભારતનું સૌથી મોટું મંદિર છે. તેની લંબાઈ (પૂર્વથી પશ્ચિમ) ૩૮૦ ફૂટ, પહોળાઈ ૨૫૦ ફૂટ અને ઊંચાઈ ૧૬૧ ફૂટ છે. તેને બનાવવામાં લોખંડ કે સ્ટીલનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી. તેનું આયુષ્ય લાંબુ રાખવા માટે આવું કરવામાં આવ્યું છે. આ રામ મંદિર ત્રણ માળનું છે. દરેક માળની ઊંચાઈ ૨૦ ફૂટ છે. મંદિરના સ્તંભો અને દિવાલોમાં દેવી-દેવતાઓની પ્રતિમાઓ બનાવવામાં આવી છે.

રામ લલ્લાના મહેલમાં જડાયા છે સોને મઢેલા કપાટ

મંદિરના ભોંયતળિયે આવેલા રામલલાના ગર્ભગૃહમાં સોનાનો ઢોળ ચડાવેલા દરવાજા છે. ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પરના તમામ ૧૪ દરવાજાઓ ગોલ્ડ પ્લેટેડ છે. મંદિરના ગર્ભગૃહમાં સુવર્ણ દરવાજાની ઊંચાઈ લગભગ ૧૨ ફૂટ છે, જ્યારે તેની પહોળાઈ ૮ ફૂટ છે. મંદિરના કુલ ૪૬ દરવાજામાંથી ૪૨ દરવાજા ૧૦૦ કિલો સોનાથી મઢવામાં આવશે. રામ મંદિરના નિર્માણમાં વપરાયેલી ઇંટો પર 'શ્રી રામ' લખેલું છે. આખું મંદિર ૨.૭ એકરમાં ફેલાયેલું છે. ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર ભગવાન રામના જીવનને દર્શાવે છે, જ્યારે પ્રથમ માળે ભગવાન રામના દરબારની ભવ્યતા જોવા મળશે. મંદિર, ભગવાન રામ અને અયોધ્યા વિશે સંબંધિત માહિતી મંદિરની નીચે ૨૦૦૦ ફૂટ નીચે દફનાવવામાં આવેલી ટાઈમ કેપ્સ્યુલમાં ઉલ્લેખિત છે. આવનારી પેઢીઓ માટે મંદિરની ઓળખ જાળવી રાખવાના ઉદ્દેશ્યથી આવું કરવામાં આવ્યું છે.