આજે છઠ પર્વનો ત્રીજો દિવસ છે. આ ઉત્સવ દરમિયાન સ્નાન અને ભોજન કર્યા બાદ સાંજે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવશે. આ દિવસે ભગવાન સૂર્ય અને છઠ્ઠી મૈયાની વિધિવત પૂજા કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ સાંજે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાની પરંપરા છે. કહેવાય છે કે આ દિવસે સૂર્યદેવની પૂજા કરવાથી સંતાન પ્રાપ્તિ, સંતાનની રક્ષા અને સુખ-સમૃદ્ધિનું વરદાન મળે છે.

છઠના ત્રીજા દિવસે કેવી રીતે કરવામાં આવે છે પૂજા?

છઠ પર્વના ત્રીજા દિવસે થતી પૂજાને સંધ્યા અર્ઘ્ય પણ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે સવારથી જ અર્ઘ્યની તૈયારીઓ શરૂ થઈ જાય છે. પૂજા માટે લોકો ચોખાના લાડુ જેવા પ્રસાદ બનાવે છે. છઠ પૂજા માટે વાંસની બનેલી ટોપલી લેવામાં આવે છે, જેમાં પૂજાના પ્રસાદ, ફળ, ફૂલો વગેરેને સરસ રીતે શણગારવામાં આવે છે. સૂપમાં નારિયેળ અને પાંચ પ્રકારના ફળો રાખવામાં આવે છે.

સૂર્યાસ્તના થોડા સમય પહેલા લોકો તેમના સમગ્ર પરિવાર સાથે નદીના કિનારે છઠ ઘાટ પર જાય છે. છઠ ઘાટ તરફ જતા રસ્તામાં મહિલાઓ પણ ગીતો ગાય છે. આ પછી વ્રત કરનાર મહિલાઓ અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવે છે અને પાંચ વખત પરિક્રમા કરે છે. અર્ઘ્ય અર્પણ કરતી વખતે સૂર્ય ભગવાનને દૂધ અને જળ અર્પણ કરવામાં આવે છે. તે પછી લોકો તમામ સામાન લઈને ઘરે આવે છે. ઘાટ પરથી પાછા ફર્યા બાદ રાત્રે છઠ માતાના ગીતો ગાવામાં આવે છે.

અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય કેમ ચઢાવવામાં આવે છે?

પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, સૂર્ય સાંજે તેની પત્ની પ્રત્યુષા સાથે રહે છે. તેથી, છઠ પૂજા દરમિયાન સૂર્યના છેલ્લા કિરણ પ્રત્યુષાની સાંજે અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને પૂજા કરવામાં આવે છે. જ્યોતિષીઓનું કહેવું છે કે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પિત કરવાથી અનેક પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે. આ સિવાય સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓ પણ દૂર થાય છે.

છઠ વ્રતની કથા

એક દંતકથા અનુસાર, રાજા પ્રિયવદને કોઈ સંતાન ન હતું, ત્યારે મહર્ષિ કશ્યપે પુત્રેષ્ટિ યજ્ઞ કર્યો અને યજ્ઞ માટે તૈયાર કરેલી ખીર તેમની પત્ની માલિનીને આપી. આ અસરથી તેઓએ પુત્રને જન્મ આપ્યો પરંતુ તે મૃત જન્મ્યો. પ્રિયવદા તેમના પુત્રને સ્મશાનગૃહમાં લઈ ગયા અને પુત્રથી અલગ થવાને કારણે તે મરવા લાગ્યો. તે જ સમયે, બ્રહ્માજીની માનસિક પુત્રી દેવસેના પ્રગટ થઈ અને કહ્યું કે મને ષષ્ઠી કહેવામાં આવે છે કારણ કે હું બ્રહ્માંડની મૂળ પ્રકૃતિના છઠ્ઠા ભાગમાંથી જન્મી છું. અરે! રાજન, કૃપા કરીને મારી પૂજા કરો અને લોકોને પણ પૂજા તરફ પ્રેરિત કરો. પુત્રની ઈચ્છા ધરાવતા રાજાએ દેવી ષષ્ઠીનું વ્રત કર્યું અને પુત્રનો આશીર્વાદ મેળવ્યો. આ પૂજા કાર્તિક શુક્લ ષષ્ઠીના દિવસે કરવામાં આવી હતી.