ગંગાના પાણીમાં ફેકલ કોલિફોર્મ બેક્ટેરિયાની હાજરી હોવાના દાવાઓ પર, પદ્મશ્રી વૈજ્ઞાનિક ડૉ. અજય સોનકરે તેમની પ્રયોગશાળામાં ગંગાના પાણી વિશે ઘણા મહત્વપૂર્ણ તારણો કાઢ્યા છે. આ ઉપરાંત, વૈજ્ઞાનિકે લાખો ભક્તોની સામે ગંગાજળ પીવાનું પ્રદર્શન પણ કર્યું. તેણે એ પણ સાબિત કર્યું કે તેમાં આવા કોઈ હાનિકારક બેક્ટેરિયા નથી, કારણ કે ગંગાના પાણીની લાક્ષણિકતાઓ અને પ્રવર્તમાન તાપમાન તેને બેક્ટેરિયાના વિકાસ માટે અયોગ્ય બનાવે છે.

અજયે કહ્યું છે કે સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે જ્યારે પાણીનું તાપમાન 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી નીચે હોય છે ત્યારે ફેકલ કોલિફોર્મ બેક્ટેરિયા સંપૂર્ણપણે નિષ્ક્રિય રહે છે. જ્યારે સમગ્ર મહાકુંભ દરમિયાન ગંગાના પાણીનું તાપમાન ફક્ત 10 થી 15 ડિગ્રીની વચ્ચે રહ્યું. વૈજ્ઞાનિકે સંગમના વિવિધ ઘાટ પર શ્રદ્ધાળુઓમાં ગંગાના પાણીનું તાપમાન પણ તપાસ્યું. આ સાથે, એવી માહિતી આપવામાં આવી હતી કે જો તાપમાન 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઓછું હોય તો આ બેક્ટેરિયા વિકાસ કરી શકતા નથી.

પદ્મશ્રી વૈજ્ઞાનિક ડૉ. અજય સોનકરના મતે, ફેકલ કોલિફોર્મ બેક્ટેરિયા 35 થી 45 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનમાં ખીલે છે. જ્યારે મહાકુંભ દરમિયાન ગંગાના પાણીનું તાપમાન 10 થી 15 ડિગ્રી સેલ્સિયસની વચ્ચે રહેતું હતું. જે તેને નિષ્ક્રિય રાખે છે.

આ બેક્ટેરિયા 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઓછા તાપમાનમાં પોતાની જાતનો ગુણાકાર કરી શકતા નથી. મહાકુંભ દરમિયાન, સંગમના પાણીનું તાપમાન 10 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઓછું નોંધાયું હતું. આવી સ્થિતિમાં, તે સક્રિય થવાની કોઈ શક્યતા નથી.

ગંગાના પાણીને તેના વિશેષ ગુણધર્મોને કારણે સદીઓથી શુદ્ધ માનવામાં આવે છે. વૈજ્ઞાનિક તથ્યોના આધારે એ સ્પષ્ટ છે કે હાલના ઠંડા પાણીમાં ફેકલ કોલિફોર્મ ટકી રહેવું શક્ય નથી. ડૉ. અજય સોનકરે કહ્યું છે કે ગંગાનું પાણી સ્નાન અને પીવા માટે સંપૂર્ણપણે યોગ્ય છે. આ ઉપરાંત, આ ગંગાજળ આપણા શરીરના વિવિધ જંતુઓને મટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.