પાચન એ એવી પ્રક્રિયા છે જેના દ્વારા શરીરને શરીરના કાર્ય માટે ઊર્જા મળે છે. આ જીવનનો આધાર છે.જ્યારે પાચનની સમસ્યા થાઈ છે અને શરીરના કાર્યો અસંતુલિત થાઈ છે. આયુર્વેદમાં પણ યોગ્ય પાચનના મહત્વ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. પાચન શક્તિને અગ્નિ કહેવામાં આવે છે અને જ્યારે ખોરાક યોગ્ય રીતે ન પચે તો અપચો થાય છે અને રોગોને આમંત્રણ આપે છે. શિયાળાની ઋતુમાં ખોરાક  પચવામાં મુશ્કેલ થાઈ છે.

1. હળવો ખોરાક લો

હલકો ખોરાક પચવામાં સરળ છે. ભારે ખોરાકને પચાવવામાં સમય લાગે છે. માંસ, ચીઝ, તળેલા ખોરાક વગેરે પચવામાં ભારે હોય છે જ્યારે ફળો, શાકભાજી, અનાજ, કઠોળ વગેરે પચવામાં હલકા હોય છે. ભારે ખોરાકના વધુ પડતા સેવનથી અપચો થઈ શકે છે.

2. પેટ ભરીને ન ખાઓ

પેટ ભરીને ન ખાઓ.ખોરાકને પચાવવા માટે  શરીરમાં પૂરતી જગ્યા હોવી જોઈએ. જેથી ખોરાક પચાવવામાં સહેલું થઈ જાઈ છે.

3. યોગ્ય સમયે ખાઓ

શરીરને દરરોજ ચોક્કસ સમયે ભૂખ અને ઊંઘ વગેરે લાગે છે. જ્યારે શરીરને ખાવાનો સમય આવે છે, ત્યારે પાચન તંત્ર પાચક રસ ઉત્પન્ન કરે છે અને જો તે સમયે ભોજન ન કરવામાં આવે તો પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ સર્જાય છે.