ગુજરાતના પાલિતાણામાં આધારકાર્ડ સાથે જોડાયેલા મોબાઈલ નંબર સાથે છેડછાડ કરી તેને નકલી ઓળખ કાર્ડમાં ફેરવી ટેક્સ રજીસ્ટ્રેશન કરાવવાની ઘટના બાદ 16 રાજ્યોમાં 30 હજાર કરોડનું બનાવટી ટેક્સ વસૂલાતનું કૌભાંડ પ્રકાશમાં આવ્યું છે. આ કૌભાંડમાં અત્યાર સુધીમાં 16,000 થી વધુ નકલી ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST) નોંધણીઓ મેળવવામાં આવી છે. તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે આ નોંધણીઓ મેળવવા માટે લગભગ 18,000 પાન કાર્ડ અને આધાર કાર્ડનો દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. લગભગ 3,600 શેલ કંપનીઓની સ્થાપના કરવામાં આવી છે.

જૂનની શરૂઆતમાં નોઇડા પોલીસે રૂ. 10,000 કરોડના GST ચોરી કૌભાંડમાં આઠ શકમંદોની ધરપકડ કરી હતી. છેલ્લા પાંચ વર્ષથી આ લોકો 6.3 લાખ લોકોના નકલી દસ્તાવેજોના આધારે 2,600 નકલી કંપનીઓ બનાવીને ટેક્સ ચોરી કરતા હતા. ભાવનગર અને નોઈડા કૌભાંડ બાદ હવે તપાસ દેશવ્યાપી બની ગઈ છે.

સૌથી ચોંકાવનારી માહિતી અનુસાર નોંધણી માટે જરૂરી આધાર અને પાન કાર્ડ ડેટા પીએમ કિસાન અને કેન્દ્ર સરકારના અન્ય સામાજિક સુરક્ષા ડેટાબેઝમાંથી કાઢવામાં આવ્યો છે. આ યોજનામાં  સરકાર તેના વતી લાયક વ્યક્તિને સબસિડી, નાણાકીય સહાય અને અન્ય વળતર ચૂકવે છે. આ ડેટામાંથી વ્યક્તિના પાન કાર્ડ અને ઓળખની ચોરી કરીને તેને શેલ કંપનીઓ કે પેઢીઓમાં ભાગીદાર અને ડિરેક્ટર બનાવીને સમગ્ર કૌભાંડ આચરવામાં આવ્યું છે.

શેલ કંપનીઓ કે પેઢીઓ બનાવીને માલસામાન કે માલના વેચાણના બનાવટી બિલો બનાવવામાં આવ્યા હતા.આ બિલોનો ઉપયોગ ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ મેળવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. શેલ કંપનીઓને એક રાજ્યને બદલે અલગ-અલગ રાજ્યોમાં રજીસ્ટર કરવા માટે લગભગ ત્રણ ટીમો કામ કરી રહી હતી. આ રજીસ્ટ્રેશન દરમિયાન ચોરી અને બનાવટી દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં વેચાણ સાબિત કરવા માટે નકલી બિલ, ઈનવોઈસ પણ બનાવવામાં આવ્યા હતા.

GST વિભાગે 16 મેથી દેશભરમાં નકલી કંપનીઓ અને ખોટી રીતે નોંધાયેલ કંપનીઓની તપાસ શરૂ કરી છે. આ કિસ્સામાં જ્યારે GST વિભાગે નિર્દેશકોને નોટિસ મોકલી ત્યારે જાણવા મળ્યું કે જે વ્યક્તિના નામે તે નોંધાયેલ છે તેને ખબર નથી કે તેના નામે GST નોંધણી છે કે પછી તે કોઈ કંપનીમાં ડિરેક્ટર છે. અત્યાર સુધીમાં દેશભરમાં આવા 10,000 જેટલા ખોટા રજીસ્ટ્રેશન રદ કરવામાં આવ્યા છે. હાલમાં GST ઇન્ટેલિજન્સ ડાયરેક્ટર જનરલ વિવિધ રાજ્યોના GST વિભાગ, એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED), આવકવેરા (IT) અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય પણ આ મામલાની તપાસમાં જોડાયા છે.