અરબ સાગરમાં હાઈજૈક થતા કાર્ગો શિપ એમવી લીલા નોર્ફોક ભારતે એક વિશેષ અભિયાન હેઠળ 24 કલાક અંદર છોડાવી લીધું શિપમાં સવાર 15 ભારતીયો તમામ 21 ક્રુ મેમ્બર પણ સુરક્ષિત છે.


નેવીની માર્કોસ ટીમે આ જહાજમાં સેનિટાઈઝેશન ઓપરેશન હાથ ધર્યું હતું. જોકે, જહાજમાં સોમાલિયન આતંકવાદીઓની હાજરી મળી આવી ન હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતીય નૌકાદળ દ્વારા આપવામાં આવેલી ચેતવણી બાદ હાઇજેકર્સ જોખમને સમજીને પોતાનો જીવ બચાવવા ભાગી ગયા હતા.


નોંધનીય છે કે  આ પહેલા જહાજ પર 5-6 હાઈજેકર્સ હાજર હતા. જો કે, 15 ભારતીયોને બચાવવા માટે, ભારતીય નૌકાદળે યુદ્ધ જહાજ, મેરીટાઇમ પેટ્રોલિંગ એરક્રાફ્ટ, હેલિકોપ્ટર અને P-8I લોંગ રેન્જ એરક્રાફ્ટ તેમજ પ્રિડેટર MQ9B ડ્રોન મોકલ્યા હતા.


આ બધા સિવાય નૌકાદળે સમગ્ર જહાજને બચાવવા માટે તેની ચુનંદા માર્કોસ ટીમને પણ મેદાનમાં ઉતારી હતી. આ ટીમને જહાજમાં હાજર અપહરણકારોને મારી નાખવાની અને તમામ ક્રૂ મેમ્બરોની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાની જવાબદારી આપવામાં આવી હતી.


અહી દરેકને એ જાણવાની ઈચ્છા તો ચોક્કસ હશે કે માર્કોસ કમાન્ડો કોણ છે? આ ટીમના સભ્યો સામાન્ય મરીનથી કેટલા અલગ છે? તેઓ કયા પ્રકારની વિશેષ કામગીરીમાં તૈનાત છે? અને તેમની તાલીમ કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?


માર્કોસ કોણ છે?
1987માં ભારતીય નૌકાદળમાં કેટલીક  ખાસ કુશળતા ધરાવતા   કમાન્ડો ફોર્સ માર્કોસની રચના કરવામાં આવી હતી. આ સુરક્ષા દળોની રચના દેશના ફોરવર્ડ સિક્યુરિટી ફોર્સ નેશનલ સિક્યુરિટી ગાર્ડ્સ (NSG), એરફોર્સના ગરુડ અને આર્મીના પેરા સ્પેશિયલ ફોર્સની તર્જ પર કરવામાં આવી હતી. MARCOS અથવા મરીન કમાન્ડો ફોર્સ એ નૌકાદળના સૈનિકોનું બનેલું દળ છે જેની તાલીમ સૌથી અઘરી છે. માર્કોસની કાર્યશૈલી અમેરિકાના સિલેક્ટેડ  નેવી સીલ્સ જેવી છે, જેમણે દરિયામાં ચાંચિયાગીરીના ઘણા પ્રયાસોને નિષ્ફળ બનાવ્યા છે.તેઓ કયા પ્રકારના મિશન હાથ ધરે છે?નૌકાદળની આ વિશેષ ટુકડીનો ઉદ્દેશ્ય આતંકવાદનો સામનો, કોઈપણ સ્થળનું વિશેષ નિરીક્ષણ, રાસાયણિક-જૈવિક હુમલા જેવા બિનપરંપરાગત યુદ્ધ, બંધકોને બચાવવા, સૈનિકોને બચાવવા અને આવા વિશેષ ઓપરેશનને પૂર્ણ કરવાનો છે.


માર્કોસના સૈનિકોને દરિયાઈ ચાંચિયાગીરી, દરિયાઈ ઘૂસણખોરી અને એરોપ્લેન હાઈજેકિંગ માટે પણ તાલીમ આપવામાં આવે છે. આ દળની સૌથી ખતરનાક બાબત તેમની બુદ્ધિ છે. એટલે કે નેવીની સામાન્ય કામગીરી સિવાય આ સૈનિકો ગુપ્ત રીતે સ્પેશિયલ ઓપરેશનનો ભાગ બની જાય છે.
​​​​​​​
માર્કોસનું સૂત્ર છે  થોડા, નિર્ભય. ઓપરેશન કેક્ટસ, લીચ, પવન અને ચક્રવાતના જોખમોનો સામનો કરવા માટે આ સિલેક્ટેડ ફોર્સ  પાસે ઘણી સિદ્ધિઓ છે. ઓપરેશન કેક્ટસ હેઠળ, માર્કોસે માલદીવમાં બળવાના પ્રયાસોને રાતોરાત રોકી દીધા. આ દરમિયાન આ ફોર્સે સામાન્ય લોકોની સાથે બંધક બનેલા લોકોને પણ બચાવ્યા હતા. ભારતમાં મુખ્ય પ્રવાહમાં આ દળ વિશે ચર્ચા 26/11ના મુંબઈ હુમલા પછી શરૂ થઈ, જ્યારે આ દળે તાજ હોટેલમાંથી આતંકવાદીઓને ખતમ કરવામાં મદદ કરવા ઓપરેશન બ્લેક ટોર્નેડો શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, આ એલિટ ફોર્સે 1980ના દાયકામાં શ્રીલંકાના ગૃહ યુદ્ધ દરમિયાન ઓપરેશન પવનનું સંચાલન કર્યું હતું, જેના દ્વારા તેણે એલટીટીઈના કબજામાં રહેલા ઘણા વિસ્તારોને મુક્ત કરવામાં મદદ કરી હતી.