ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ ભારતના સ્પેસ પ્રોગ્રામમાં વધુ એક મોટું પગલું ભર્યું છે. ISROએ લેહમાં દેશનું પ્રથમ એનાલોગ સ્પેસ મિશન શરૂ કર્યું છે. ઈસરોના આ ખાસ મિશનની ખૂબ ચર્ચા થઈ રહી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આ મિશન અવકાશયાત્રીઓને અવકાશમાં જતા પહેલા પૃથ્વી પર અવકાશ જેવી મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં તાલીમ આપવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. આમાં સમગ્ર વાતાવરણને જગ્યા જેવી આપવામાં આવશે.

મર્યાદિત સંસાધનો સાથે જીવશે

એનાલોગ સ્પેસ મિશન એક એવી ટેક્નોલોજી છે જેમાં પૃથ્વી પર અવકાશ જેવી સ્થિતિ બનાવવામાં આવે છે, જેથી અવકાશયાત્રીઓ આ પડકારોથી અગાઉથી પરિચિત થઈ શકે. આ મિશનમાં ઈસરોએ ચંદ્ર કે મંગળની સપાટી જેવો વિસ્તાર પસંદ કર્યો છે. ત્યાં અવકાશયાત્રીઓ મર્યાદિત સંસાધનો સાથે જીવશે અને પડકારરૂપ અલગ વાતાવરણમાં કામ કરવાનો અનુભવ મેળવશે.

ટેક્નોલોજીને સુધારવામાં પણ કરશે મદદ 

આ મિશનનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર અવકાશયાત્રીઓને તાલીમ આપવાનો જ નથી પરંતુ અવકાશ યાત્રા દરમિયાન અપનાવવામાં આવનાર પ્રોટોકોલ અને ટેક્નોલોજીનું પરીક્ષણ કરવાનો પણ છે. આ મિશન વૈજ્ઞાનિકોને એ સમજવામાં મદદ કરે છે કે કઈ ટેક્નોલોજીમાં સુધારાની જરૂર છે અને કઈ સારી રીતે કામ કરે છે.

ઘણી સંસ્થાઓ સાથે મળીને ચલાવી રહી છે આ અભિયાન

આ તાલીમ દરમિયાન અવકાશયાત્રીઓ મુશ્કેલ ભૂપ્રદેશ પર ચાલવા મર્યાદિત સંચાર અને સંસાધનોનો ન્યાયપૂર્ણ ઉપયોગ જેવા પડકારોમાંથી પસાર થશે. તેનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે અવકાશ યાત્રા દરમિયાન સંભવિત સમસ્યાઓને અગાઉથી સમજી અને ઉકેલી શકાય છે. ઈસરોનું આ એનાલોગ સ્પેસ મિશન ભારતના અવકાશ સંશોધનને નવી ઊંચાઈએ લઈ જવાનો પ્રયાસ છે. આ માત્ર આપણા અવકાશયાત્રીઓને જ મજબૂત બનાવતું નથી પરંતુ ભવિષ્યમાં અવકાશ સંશોધન ક્ષેત્રે ભારતની અગ્રણી ભૂમિકાને સુનિશ્ચિત કરવાની દિશામાં પણ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આ એનાલોગ સ્પેસ મિશન હ્યુમન સ્પેસફ્લાઇટ સેન્ટર, ISRO, AAKA સ્પેસ સ્ટુડિયો, લદ્દાખ યુનિવર્સિટી, IIT બોમ્બેનો સહયોગી પ્રયાસ છે, જેને લદ્દાખ ઓટોનોમસ હિલ ડેવલપમેન્ટ કાઉન્સિલનું સમર્થન મળ્યું છે.