ટાટા ટેક્નોલોજીસ, IREDA અને ગાંધાર ઓઇલે ભૂતકાળમાં રોકાણકારોને મોટો નફો આપ્યો છે. જો તમે શેર લિસ્ટિંગ પ્રીમિયમ પર પણ નફો કર્યો છે અને તેને વેચ્યો છે, તો તમારે તેના પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. આજે અમે તમને IPO થી થતા નફા અને તેમાં ભરવાના ટેક્સ વિશે વિગતવાર માહિતી આપી રહ્યા છીએ.

ગયા અઠવાડિયાની વાત કરીએ તો રોકાણકારોએ ટાટા ટેક્નોલોજીસ, IREDA અને ગાંધાર ઓઇલના IPO દ્વારા જંગી નફો કર્યો હતો. જ્યારે ટાટા ટેકના શેરોની વાત કરીએ તો રોકાણકારોને 140 ટકા નફો આપ્યો હતો, જ્યારે IREDAએ લગભગ 90 ટકા નફો આપ્યો હતો. જો તમે પણ આ બંને IPOમાં પૈસા રોક્યા હશે તો તમારે નફા પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.

IPOમાં કમાયેલા નફા પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે

શેરબજારમાં રોકાણ કરનારા મોટાભાગના રોકાણકારો તેમના શેર IPOના પ્રીમિયમ પર વેચે છે. આવા રોકાણકારોએ શેર વેચીને થયેલા નફા પર ટેક્સ ચૂકવવો પડે છે. અહીં અમે તમને નફામાં શેર વેચવા પર લાગુ પડતા ટેક્સ વિશે અને તમે તેમાં કેવી રીતે મુક્તિ મેળવી શકો છો તેની માહિતી આપી રહ્યાં છીએ.

IPO ના નફા પર કેટલો ટેક્સ ચૂકવવો પડશે?

IPOમાં ફાળવવામાં આવેલા શેર વેચવા પર, લિસ્ટેડ કંપનીના શેરમાંથી મળેલી આવક પર જેટલો ટેક્સ ચૂકવવામાં આવે છે તેટલો જ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. એક વર્ષથી ઓછા સમયમાં વેચાયેલા શેર પર શોર્ટ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ લાદવામાં આવે છે. રોકાણકારોએ એક વર્ષની અંદર કોઈપણ શેર વેચીને થયેલા નફા પર શોર્ટ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન (STCG) ટેક્સ ચૂકવવો પડે છે. 

શેરના વેચાણ પરના ટેક્સ નિયમો નીચે મુજબ છે.

- એક વર્ષમાં શેર વેચવા પર થયેલા નફા પર 15 ટકાના દરે ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. આ સાથે 2 ટકા એજ્યુકેશન સેસ અને 1 ટકા હાયર એજ્યુકેશન સેસ ચૂકવવો પડશે.

- જો તમે એક વર્ષ કે તેથી વધુ સમય પછી શેર વેચો છો, તો તમારે 10 ટકાના દરે ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.

- જો તમે નાણાકીય વર્ષમાં 1 લાખ રૂપિયાથી વધુની કમાણી કરી નથી, તો તમારે ટેક્સ ભરવાની જરૂર નથી. પરંતુ જો તમે વહેલા શેર વેચો તો તમને આ ડિસ્કાઉન્ટ નહીં મળે.

શું કર જવાબદારી ઘટાડી શકાય?

નફા પરનો ટેક્સ ઘટાડવા માટે બ્રોકરેજ ફી અને ટૂંકા ગાળાની ખોટ IPO ફાળવણી માટે બતાવી શકાય છે. જો કે, એક વર્ષ કે તેથી વધુ સમય માટે રાખેલા શેરના વેચાણ પર થયેલા નુકસાનને ટૂંકા ગાળામાં સમાવી શકાતું નથી.

કયા લોકોએ ટેક્સ ભરવાનો નથી?

જે લોકોની વાર્ષિક આવક મૂળભૂત મુક્તિ મર્યાદા કરતાં ઓછી છે તેમણે શેરની કમાણી પર ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. સામાન્ય નાગરિકો માટે તે રૂ. 2.5 લાખ છે. જ્યારે 60 થી 80 વર્ષની વયના લોકો માટે તે 3 લાખ રૂપિયા અને 80 વર્ષથી વધુ વયના લોકો માટે 5 લાખ રૂપિયા છે.