ચોખા એ ભારતીય આહારનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે અને દેશના વિવિધ રાજ્યોમાં તેને અલગ-અલગ રીતે ખાવામાં આવે છે. પરંતુ ચોખાના સેવન અંગે લોકોનું માનવું છે કે ચોખાના સેવનથી વજન વધે છે. સ્થૂળતા ઘટાડવા અથવા વજન નિયંત્રિત કરવા માટે લોકો વારંવાર ભાત ખાવાનું બંધ કરી દે છે.

આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ થાય છે કે શું ખરેખર ચોખાના સેવનથી વજન વધે છે? આ સિવાય ચોખા આપણા સ્વાસ્થ્ય પર શું અસર કરી શકે છે? તેનું સેવન ફાયદાકારક છે કે નુકસાનકારક? જો તમે પણ ભાત નથી ખાતા અથવા વજન ઘટાડવા માટે ઓછું ખાઓ છો, તો આ લેખમાં ચોખાના સેવનથી સંબંધિત સાચી માહિતી આપવામાં આવી છે.

શું ભાત ખાવાથી વજન વધે છે?

ચોખામાં મુખ્યત્વે કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ હોય છે, જે ઊર્જાનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. સફેદ ચોખામાં વધુ કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ અને ઓછા ફાઈબર હોય છે. તેથી, સફેદ ચોખાનું વધુ પડતું સેવન કરવાથી વજન વધી શકે છે.  ખાસ કરીને જો તમે નિષ્ક્રિય જીવનશૈલી જીવો છો અથવા ઉચ્ચ કેલરીનો વપરાશ કરો છો.

જો કે એ નોંધવું અગત્યનું છે કે ભાત પોતે જ વજનમાં વધારો કરતું નથી. બલ્કે તમે તેને કેટલી માત્રામાં અને કેવી રીતે ખાઓ છો તેના પર આધાર રાખે છે. નિષ્ણાંતોના મતે ચોખાનું મર્યાદિત માત્રામાં સેવન કરવાથી વજન અને ચરબીનું પ્રમાણ વધતું નથી.

ચોખાનું સેવન કરવાની સાચી રીત

સફેદ ચોખા કરતાં બ્રાઉન રાઈસમાં વધુ ફાઈબર, વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ હોય છે. તે ધીમે ધીમે પચી જાય છે, જે લાંબા સમય સુધી ભૂખને રોકે છે અને વજનને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. ચોખાનું સેવન મર્યાદિત માત્રામાં કરવું જોઈએ. સામાન્ય પુખ્ત વયના લોકો માટે એક સમયે 1 થી 1.5 વાટકી ચોખા પર્યાપ્ત છે.

ભાત સાથે આહાર

ભાત દાળ, શાક, સલાડ કે દહીં સાથે ખાવા જોઈએ. આ મિશ્રણ તમારા ખોરાકને સંતુલિત બનાવે છે. જો કે, વધુ પડતા તેલવાળા તળેલા ભાત અથવા ભાતનું સેવન કરવાનું ટાળો. તેનાથી કેલરીની માત્રા વધે છે.

ભાતનું સેવન કરવાનો યોગ્ય સમય

ભાત ખાવાનો શ્રેષ્ઠ સમય બપોરના ભોજનને માનવામાં આવે છે. આ સમયે શરીરની પાચન શક્તિ વધારે હોય છે અને ચોખામાંથી મેળવેલી ઉર્જાનો દિવસભર ઉપયોગ કરી શકાય છે. જો તમે રાત્રે ભાત ખાઓ છો, તો તેને હળવાશથી ખાઓ અને તેની માત્રા મર્યાદિત કરો. રાત્રે શરીરના મેટાબોલિઝમ રેટ ઓછા હોવાને કારણે ભાત પચવામાં વધુ સમય લાગી શકે છે.