ગુજરાતના ગીર-સોમનાથમાં બુલડોઝરની કાર્યવાહીના કેસમાં શુક્રવારે (25 ઓક્ટોબર 2024) સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. સુનાવણી દરમિયાન એક મુસ્લિમ સંગઠને દાવો કર્યો હતો કે આ જમીન તેને 1903માં આપવામાં આવી હતી. ગુજરાત સરકારે આ દાવાને ખોટો ગણાવ્યો અને કહ્યું કે આ જમીન સોમનાથ ટ્રસ્ટની છે. ટ્રસ્ટે તેને ઘણા સમય પહેલા સરકારને સોંપી દીધું છે. ગેરકાયદે બાંધકામ દૂર કરવાની કાર્યવાહી ઘણા સમયથી ચાલી રહી હતી. અરજદાર ખોટા દાવા કરીને તેને સાંપ્રદાયિક સૂર આપી રહ્યો છે.

બીજી તરફ ગુજરાત સરકારેએ શુક્રવારે સુપ્રીમ કોર્ટને બાંહેધરી આપી હતી કે તાજેતરમાં સત્તાવાળાઓ દ્વારા બાંધકામો તોડી પાડવામાં આવ્યા હતા તે સોમનાથની જમીનો સરકાર પાસે રહેશે અને કોર્ટ સમક્ષ મામલાની સુનાવણીની આગામી તારીખ સુધી આ જમીન કોઈપણ તૃતીય પક્ષને ફાળવવામાં આવશે નહીં.

ગુજરાત સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે તે આ જમીનને હાલ પૂરતું પોતાની પાસે રાખશે. આ નિવેદનને રેકોર્ડ પર લેતા સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે આ મામલે કોઈ વચગાળાના આદેશની જરૂર નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, ગુજરાત હાઈકોર્ટે  તેની સમક્ષ પડતર અરજીઓની સુનાવણી ચાલુ રાખવી જોઈએ.

કોણે કરી હતી અરજી

1 ઓક્ટોબરે ભાજપ સરકાર પર કન્ટેમ્પ્ટ પિટિશન દાખલ કરવામાં આવી હતી. આ વર્ષે સપ્ટેમ્બર મહિનામાં ગુજરાતમાં સોમનાથ મંદિરની આસપાસ કથિત ગેરકાયદે બાંધકામ પર બુલડોઝરનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. પટણી મુસ્લિમ સમુદાયે 1 ઓક્ટોબરે સુપ્રીમ કોર્ટમાં તિરસ્કારની અરજી દાખલ કરી હતી. આ અરજીમાં ગીર સોમનાથના કલેક્ટર અને અન્ય અધિકારીઓ સામે તિરસ્કારની કાર્યવાહીની માંગ કરવામાં આવી હતી. અરજીમાં દરગાહ માંગરોળ શાહ બાબા, ઇદગાહ, પ્રભાસ પાટણ, વેરાવળ, ગીર સોમનાથ સ્થિત અન્ય ઘણા બાંધકામોના કથિત ગેરકાયદેસર તોડી પાડવાનો સંદર્ભ આપવામાં આવ્યો હતો.

સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશની અવમાનનાનો આરોપ

તિરસ્કારની અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા બુલડોઝરની કાર્યવાહી પર પ્રતિબંધ મૂકવાના આદેશ બાદ મોટા પાયે ડિમોલિશન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. 1 ઓક્ટોબરના રોજ, જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને જસ્ટિસ કે.વી. વિશ્વનાથનની બેન્ચે બુલડોઝર દ્વારા તોડી પાડવા સામેની અરજીઓની સુનાવણી કરી હતી. આ મામલાએ રાજકીય રંગ પણ લીધો હતો. AIMIMના વડા અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ આ કાર્યવાહીની નિંદા કરી હતી અને ભાજપ સરકાર પર પ્રહારો કર્યા હતા.

શું હતી સમગ્ર ઘટના... 

ગુજરાત સરકાર પ્રસિદ્ધ સોમનાથ મંદિર પાસે ગેરકાયદે બાંધકામો સામે ડિમોલિશન અભિયાન ચલાવી રહી છે. આ અભિયાન હેઠળ 57 એકર વિસ્તારમાં ફેલાયેલા ગેરકાયદે બાંધકામોને તોડી પાડવામાં આવી રહ્યા છે. જે ગેરકાયદે બાંધકામો સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે તેમાં મુસ્લિમ સમુદાયના અનેક ધાર્મિક સ્થળો અને રહેઠાણોનો સમાવેશ થાય છે. ગુજરાત સરકારનું કહેવું છે કે ગેરકાયદે બાંધકામો દરિયાને અડીને આવેલા છે અને ગેરકાયદેસર છે. નોંધનીય છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે 1 ઓક્ટોબરે પોતાના આદેશમાં દેશભરમાં બુલડોઝરની કાર્યવાહી પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. જોકે, કોર્ટે ગેરકાયદે બાંધકામો સામે કાર્યવાહી ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપી હતી.