જ્યારે મેકઅપની વાત આવે છે, ત્યારે આજે ઘણા સંસાધનો ઉપલબ્ધ છે. ખાસ કરીને જ્યારે લિપસ્ટિકની વાત આવે છે, ત્યારે કેટલાકને મેટ લિપસ્ટિક, ક્રીમી લિપસ્ટિક અને કેટલાકને લિક્વિડ લિપસ્ટિક ગમે છે. પરંતુ પ્રાચીન સમયમાં મેકઅપ કેવી રીતે કરવામાં આવતો હતો? પુરાતત્વવિદોને આ અંગેના મજબૂત પુરાવા મળ્યા છે. તેમને દુનિયાની સૌથી જૂની લિપસ્ટિક મળી છે અને કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ૪૦૦૦ વર્ષ પહેલા મહિલાઓ તેની સાથે મેકઅપ કરતી હતી. 

સંશોધકોને ઈરાનના જીરોફ્ટ વિસ્તારમાં ઘેરા લાલ પેસ્ટની એક નાની શીશી મળી છે. પહેલા તેની ઓળખ માત્ર એક બોટલ તરીકે માનવામાં આવતી હતી, પરંતુ હવે દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તે વાસ્તવમાં ૪૦૦૦ વર્ષ જૂની લિપસ્ટિક છે. સ્મિથસોનિયન મેગેઝિનના અહેવાલ મુજબ, ૨૦૦૧માં, જ્યારે દક્ષિણ-પૂર્વ ઈરાનના ઘણા ભાગોમાં હલીલ નદીના કારણે પૂર આવ્યું હતું, ત્યારે ઘણા પ્રાચીન કબ્રસ્તાનના અવશેષો ધોવાઈ ગયા હતા. તે સમયે લોકોએ કબ્રસ્તાનોમાં મોટાપાયે લૂંટ ચલાવી હતી.

તે જ સમયે, આ બોટલ પણ કબ્રસ્તાનમાંથી તરતી આવી હતી. ત્યારબાદ તેને જીરોફ્ટના પુરાતત્વીય સંગ્રહાલયમાં રાખવામાં આવ્યો હતો. એવું માનવામાં આવતું હતું કે આ મરાસી સંસ્કૃતિનો અવશેષ છે. મેસોપોટેમીયાના ઐતિહાસિક પુરાવાઓમાં તેનો ઉલ્લેખ છે. હવે પુરાતત્વવિદોએ તપાસ બાદ તેનો વિગતવાર ખુલાસો કર્યો છે. તેમના કહેવા પ્રમાણે, તેને બનાવવામાં લાલ રંગના ખનીજ જેમ કે હેમેટાઈટ, મેંગેનીઝ, બ્રુનાઈટ, ગેલેનાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આ જૂની લિપસ્ટિક આજની લિપસ્ટિક જેવી જ છે.

પુરાતત્વવિદોના મતે શીશીનો પાતળો આકાર અને જાડાઈ સૂચવે છે કે તેને આરામથી પકડીને વાપરી શકાય છે. લિપસ્ટિક ક્યારે અને ક્યાં બનાવવામાં આવી તેના પુરાવા હજુ સુધી મળ્યા નથી, પરંતુ વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે તે પ્રાચીન ઈરાનમાં સૌંદર્ય ઉત્પાદનોની લાંબા સમયથી ચાલતી પરંપરા વિશે જણાવે છે. સોરમેહ નામના કાળા પાવડરમાંથી બનાવેલ આઈલાઈનરનો ઉપયોગ પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંને દ્વારા વ્યાપકપણે થતો હતો. તે સમયે ઈરાની લોકો તેમના ગાલ અને ભમરને ખાસ પાવડરથી સજાવતા હતા.