સખાવતી સંસ્થાઓની કર મુક્તિના નિયમોમાં ફેરફાર: ૧ ઓક્ટોબરથી થશે નવા નિયમનો અમલ

આવકવેરા વિભાગે આવકવેરા મુક્તિનો દાવો કરતી સખાવતી સંસ્થાઓ માટે નિયમોમાં કેટલાક ફેરફાર કર્યા છે. આ અંગે હવે વિભાગને વધારાની વિગતો આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. આવકવેરાના નિયમોમાં કરાયેલા સુધારા 1 ઓક્ટોબરથી અમલમાં આવશે. તદનુસાર, સખાવતી સંસ્થાઓએ હવે જાહેર કરવું પડશે કે તેમની પ્રવૃત્તિઓ સખાવતી, ધાર્મિક કે ધાર્મિક-કમ-ચેરિટેબલ છે. આ ઉપરાંત, જો કોઈ વ્યક્તિ પાસેથી એક દિવસમાં બે લાખ રૂપિયાથી વધુનું દાન મળે છે તો દાતાનું નામ અને સરનામું, ચૂકવણીની રકમ અને PANની માહિતી પણ ચેરિટેબલ સંસ્થાને આપવાની રહેશે.

આવકવેરા નિયમોમાં કરવામાં આવેલા આ સુધારા અંગે માહિતી આપતા સુત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરકારે તાજેતરમાં આવકવેરા કાયદા હેઠળ કર મુક્તિનો દાવો કરવા અથવા 80G પ્રમાણપત્ર મેળવવા માટે ચેરિટેબલ સંસ્થાઓને લાગુ થતી નોંધણીની આવશ્યકતામાં પણ સુધારો કર્યો છે. આ સૂત્રએ ઉમેર્યું કે ‘સરકારે હવે આવકવેરાના નિયમો (નિયમો 2C, 11AA અને 17A)માં ફેરફાર કર્યા છે. સુધારેલા નિયમો 1 ઓક્ટોબર 2023 થી જ લાગુ થશે. આ ઉપરાંત સંબંધિત ફોર્મના અંતે આપવામાં આવેલી બાંયધરીમાં પણ કેટલાક ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે.

આવકવેરા કાયદા હેઠળ ધર્માદા સંસ્થાઓ, ધાર્મિક ટ્રસ્ટો , તબીબી અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓની આવકને કરમાંથી મુક્તિ મળે છે. જો કે, આ મુક્તિ માટે આ સંસ્થાઓએ આવકવેરા વિભાગમાં નોંધણી કરાવવી પડશે. આવકવેરા વિભાગ સાથે જોડાયેલા અન્ય અહેવાલોની વાત કરીએ તો સોમવારે દિલ્હી હાઈકોર્ટ તરફથી મોટો ઝટકો આપવામાં આવ્યો છે. કોર્ટે આવકવેરા વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાયેલ રૂ. 10 કરોડના મૂલ્યાંકન આદેશને એ આધાર પર બાજુ પર રાખ્યો હતો કે તે માત્ર મૃત કરદાતાના કાનૂની વારસદારો સામે જ ઈશ્યુ કરી શકાય નહીં.

હાઈકોર્ટે આવકવેરા વિભાગના અધિકારીઓને અરજદારોને નોટિસ ઈશ્યુ કરવા અને કેસની યોગ્યતા પર તેમનો બચાવ રજૂ કરવાની તક આપવા જણાવ્યું હતું. કોર્ટે કહ્યું હતું કે ‘મૃતક કરદાતા પાસે અરજદાર નંબર 2 અને 3 સહિત એક કરતાં વધુ કાનૂની વારસદાર હતા. આ પરિસ્થિતિને જોતાં એ સ્વીકારી શકાય નહીં કે આકારણીનો આદેશ માત્ર દર્પણ કોહલી એટલે કે અરજદાર નંબર 1 વિરુદ્ધ જ પસાર થઈ શક્યો હશે. તેથી અમારા મત મુજબ આગળ વધવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે આકારણી ઓર્ડરને રદ કરવો.