દીપડાની સૌથી વધુ વસ્તી જૂનાગઢમાં 578 ત્યારબાદ ગીર સોમનાથમાં 257 છે

ગુજરાતમાં દીપડાની સંખ્યામાં વધારો જોવા મળ્યો છે. વન વિભાગની તાજેતરની વસ્તી ગણતરી મુજબ રાજ્યમાં છેલ્લા છ વર્ષમાં દીપડાની વસ્તીમાં 63ટકા નો વધારો નોંધાયો છે. જે 2016માં 1,395થી વધીને 2023માં 2,274 થઈ ગયા છે.સૌથી વધુ દીપડા જુનાગઢમાં છે જ્યાં 578 છે અને ત્યારબાદ ગીર સોમનાથમાં 257 છે.

કેન્દ્ર સરકારના 2021ના અહેવાલ મુજબ ગુજરાતના આંકડા ભારતની સત્તાવાર દીપડાની સંખ્યા સાથે સુમેળમાં છે જેમાં ચાર વર્ષમાં 63 ટકાનો વધારો નોંધાયો હતો. વન્યજીવોમાં દીપડાની તાજેતરની વસ્તી ગણતરી મુજબ વધારો નોંધાયો છે. દીપડાની વસ્તી વધીને 2274 થઈ છે. ત્યારે એવું પહેલી વાર બન્યું છે જયારે અમદાવાદમાં એક દીપડો અને 105 ભરૂચમાં જોવા મળ્યો છે જ્યાં અગાઉ કોઈ અસ્તિત્વમાં ન હતું. જૂનાગઢ, સુરત અને ગીર-સોમનાથ જેવા જિલ્લાઓમાં દીપડાની હાજરી બમણી થઈ ગઈ છે. જે માનવ-પ્રાણી સંઘર્ષની ઘટનાઓમાં વધારા સામે ચેતવણી તરીકે પણ આવે છે.

દીપડાની વસ્તી જૂનાગઢમાં સૌથી વધુ 578 છે જે 2016માં 374 હતી. ત્યારબાદ ગીર સોમનાથ આવે છે જ્યાં 2016માં 111ની સામે આંકડો 257 પર પહોંચી ગયો છે. ટકાવારીના વધારાની દૃષ્ટિએ મોરબી સૌથી આગળ છે. ત્યારબાદ મહિસાગર અને સુરેન્દ્રનગર છે.

રાજ્યના વન અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે બોટાદ સિવાય સૌરાષ્ટ્રના લગભગ તમામ જિલ્લાઓમાં દીપડા જોવા મળ્યા હતા. આ પ્રદેશમાં રાજ્યના 50 ટકા દીપડા છે. 2016માં સૌરાષ્ટ્રમાં 1,395 દીપડામાંથી 700 દીપડા હતા જ્યારે તાજેતરની વસ્તી ગણતરીમાં સંખ્યા 60 ટકા વધીને 1,117 થઈ છે.2016માં 1,395 જેટલા દીપડાની ગણતરી કરવામાં આવી હતી. તેમાંથી લગભગ 465 જૂનાગઢ અને ગીર-સોમનાથમાં હતા. તાજેતરની વસ્તી ગણતરીમાં આ સંખ્યા લગભગ 835 છે. જે રાજ્યના 37ટકા દીપડાઓની વસ્તી જણાવે છે.

ગીરની આસપાસના વિસ્તારોમાં આ સંખ્યા સૌથી વધુ હતી. મુખ્યત્વે આ પ્રદેશમાં સિંહોની હાજરીને કારણે દીપડા સામાન્ય રીતે સિંહો દ્વારા શિકાર કરાયેલા પ્રાણીઓના બચેલા પ્રાણીઓ માટે સફાઈ કરતી જોવા મળે છે. આ ઉપરાંત તેમના પસંદગીના ખાદ્ય સ્ત્રોતો અનગ્યુલેટ્સ છે જે આ પ્રદેશમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં હાજર છે. દીપડાઓના નિષ્ણાત એચ એસ સિંઘે જણાવ્યું હતું કે દક્ષિણ ગુજરાતમાં ખાસ કરીને ભરૂચમાં દીપડાની સંખ્યામાં વધારો થયો છે કારણ કે આ પ્રદેશમાં શેરડીના ખેતરો છે જે પ્રાણીઓ માટે સુરક્ષિત સ્થાન છે.

તાજેતરની દીપડાની વસ્તી ગણતરીમાં દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશમાં સૌથી વધુ 145.5ટકા નો વધારો નોંધાયો છે. આ પ્રદેશમાં 2023માં 518 દીપડા નોંધાયા હતા. જ્યારે 2016માં 211 હતા. આ પછી ઉત્તર ગુજરાતમાં 67ટકા નો વધારો જોવા મળ્યો હતો. જે 2016માં 91 થી વધીને 2023માં 152 થયો હતો. સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ પ્રદેશમાં 2023માં 59.6 ટકાનો વધારો નોંધાયો હતો. 2,274 દીપડાઓમાંથી મધ્ય ગુજરાત પ્રદેશમાં માત્ર 24 ટકાનો સૌથી ઓછો વધારો નોંધાયો છે. આ પ્રદેશમાં 2016માં 393 દીપડા હતા. જે 2023માં 487 હતા. જે જિલ્લાઓમાં દીપડાની વસ્તીમાં ઘટાડો થયો હતો. તેમાં અમરેલી, દાહોદ, મહેસાણા, જામનગર અને પોરબંદર હતા.

ટોપ 5 શહેરોમાં દીપડાની વસ્તી

સૌથી મોખરે છે જુનાગઢ જ્યાં 2016માં 354 સંખ્યા હતી જે વધીને 2023માં 578 થઇ.બીજા નંબર પર ગીર સોમનાથ જ્યાં 2016માં 111 સંખ્યા હતી જે વધીને 2023માં 257 થઇ. ત્રીજા નંબર પર દાહોદ જ્યાં 2016માં 209 સંખ્યા હતી જે વધીને 2023માં 200 થઇ.ચોથા નંબર પર પંચમહાલ જ્યાં 2016માં 90 સંખ્યા હતી જે વધીને 2023માં 119 થઇ અને પાંચમાં સ્થાને છોટા ઉદેપુર જ્યાં 2016માં 82 સંખ્યા હતી જે વધીને 2023માં 111 થઇ.