ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ સાયન્સ અને બિરબલ સાહની ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પેલેઓસાયન્સિસના વૈજ્ઞાનિકોએ લદ્દાખને ભારતના પ્રથમ મંગળ અને ચંદ્ર એનાલોગ સંશોધન સ્ટેશન માટે એક આદર્શ સ્થાન તરીકે ઓળખાવ્યું છે. તેમની દરખાસ્ત અગાઉના સંશોધન તેમજ તેમના પોતાના ફિલ્ડવર્ક અનુભવ પર આધારિત છે. બીએસઆઇપીના બિનિતા ફરતીયાલ દ્વારા આઇઆઇએસસીના આલોક કુમાર અને ભારતના ચાર ગગનયાન અવકાશયાત્રીઓમાંના એક શુભાંશુ શુક્લા દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલ સંશોધન કાર્ય એવા સમયે આવે છે જ્યારે ભારત તેના મહત્વાકાંક્ષી સ્પેસ પ્રોગ્રામને વેગ આપી રહ્યું છે, જેમાં 2035 સુધીમાં સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવનો સમાવેશ થાય છે.
કુમારે સમજાવ્યું કે સિમ્યુલેટેડ રિસર્ચ સ્ટેશન એક એવી જગ્યા છે જ્યાં ચંદ્ર અને મંગળ માટે પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન અને પ્રેક્ટિસ કરી શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે અવકાશયાત્રીના નિવાસસ્થાનનું આયોજન કરી રહ્યાં છો, તો તમે ત્યાં રહેઠાણ બનાવી શકો છો કારણ કે ત્યાં કેટલીક ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય સમાનતાઓ છે. તમે તેનો ઉપયોગ એ જોવા માટે પણ કરી શકો છો કે સૂક્ષ્મજીવો અને અન્ય જીવો આવા આત્યંતિક વાતાવરણમાં કેવી રીતે જીવે છે?
પ્રસ્તાવના મુખ્ય લેખકો, ફરતીયાલ અને કુમાર, લદ્દાખની વિશિષ્ટ ભૌગોલિક વિશેષતાઓને પ્રકાશિત કરે છે જે મંગળ અને ચંદ્ર બંને વાતાવરણ સાથે ખૂબ સમાન છે. આ પ્રદેશનો ઠંડો અને શુષ્ક લેન્ડસ્કેપ, ખડકાળ ભૂપ્રદેશ અને પ્રારંભિક મંગળ અને ચંદ્ર સાથે ભૌગોલિક સામ્યતા તેને બહારની દુનિયાની પરિસ્થિતિઓનું અનુકરણ કરવા માટે સક્ષમ બનાવે છે. ફરતીયાલ કહે છે કે, "લદ્દાખ પરીક્ષણ સાધનો, કર્મચારીઓને તાલીમ આપવા અને મહત્વપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ હાથ ધરવા માટે કુદરતી પ્રયોગશાળા પૂરી પાડે છે. તેનું વાતાવરણ મંગળ અને ચંદ્રને ભૌગોલિક રાસાયણિક, ભૌગોલિક અને ખગોળશાસ્ત્રીય જરૂરિયતો પ્રદાન કરે છે."
2000 થી લગભગ દર વર્ષે સંશોધન કાર્ય માટે લદ્દાખની મુલાકાત લેતા ફરતીયાલે લેન્ડસ્કેપનો નજીકથી અભ્યાસ કર્યો છે. નાસાના સ્પેસવર્ડ બાઉન્ડ ઈન્ડિયા પ્રોગ્રામ (2016) માં ભાગ લેનાર ફરતીયાલે કહ્યું, "ત્યાં હોવાને કારણે મને ઘણી વાર એવું લાગે છે કે તમે સંપૂર્ણપણે અલગ ગ્રહ પર છો." આ કાર્યક્રમમાં લદ્દાખના ઉચ્ચ પર્વતીય ઇકોસિસ્ટમનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં મંગળ જેવી જ ટોપોગ્રાફિક વિશેષતાઓ છે.
કુમારે આ વિશે વધુમાં કહ્યું કે, "એનાલોગ રિસર્ચ સ્ટેશનો સ્થાપવામાં ભારત માટે વૈશ્વિક સમુદાય સાથે જોડાવાનો આ યોગ્ય સમય છે, આનાથી માત્ર આપણા અવકાશ કાર્યક્રમને જ ફાયદો થશે નહીં પરંતુ લદ્દાખમાં સ્થાનિક સમુદાયોને પણ મદદ મળશે." ચાર અવકાશયાત્રીઓને તેની રેન્કમાં સામેલ કરવાની ભારતની તાજેતરની સિદ્ધિ પછી આ પ્રસ્તાવ આવ્યો છે, જે અવકાશ સંશોધન પ્રત્યે ભારતની વધતી પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે. કુમારે કહ્યું, "જેમ કે ભારત વૈશ્વિક અવકાશ ક્ષેત્રમાં એક મુખ્ય ખેલાડી તરીકે પોતાને સ્થાપિત કરી રહ્યું છે, લદ્દાખ એનાલોગ રિસર્ચ સ્ટેશન આગામી વર્ષોમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, તકનીકી વિકાસ અને અવકાશયાત્રીઑની તાલીમ માટે એક મહત્વપૂર્ણ સંસાધન પ્રદાન કરશે.”
લાઈક અને ફોલો કરો અમારું ફેસબુક પેજ FACEBOOK - AAJKAALDAILY
ફોલો કરો અમારું ઇન્સ્ટાગ્રામ INSTAGRAM - AAJKAALDAILY
સબસ્ક્રાઈબ કરો અમારી યૂ ટ્યૂબ ચેનલ YOUTUBE - AAJKAALDAILY
મહત્વના સમાચારો આપના મોબાઇલમા મેળવવા માટે જોડાઓ અમારા વોટ્સએપ ગ્રૂપમાં 99251 12230
View News On ApplicationPM મોદીની ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠકઃ રાજનાથ સિંહ-અજિત ડોભાલ સહિત ત્રણેય સેનાના વડાઓ હાજર
April 29, 2025 07:15 PM‘પાકિસ્તાન 4 ભાગમાં વહેંચાઈ જશે, POK પર દાવો કરવા માટે આનાથી સારો સમય બીજો કોઈ નથી’
April 29, 2025 05:49 PMજામનગરમાં સતત ત્રીજા દિવસે બાંગ્લાદેશી લોકોને શોધી કાઢવા માટે તલાશ
April 29, 2025 05:34 PMCopyright © 2023-2024 Aajkaal Daily
Developed by Rhythm Infotech