ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ  તાજેતરમાં જણાવ્યું હતું કે ચંદ્રયાન-3 લેન્ડર પરના એક સાધને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક લોકેશન માર્કર તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. ઈસરોએ એક નિવેદનમાં કહ્યું કે ચંદ્રયાન-3 લેન્ડર પર સ્થાપિત લેઝર રેટ્રોરેફ્લેક્ટર એરે (LRA) કામ કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે.


ચંદ્રયાન 3 થી નાસાએ શું મેળવ્યું?
ISROએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું કે અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી NASAના Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) એ 12 ડિસેમ્બર, 2023ના રોજ સફળતાપૂર્વક પ્રતિબિંબિત સિગ્નલો શોધી કાઢ્યા અને લેસર રેન્જ માપન હાંસલ કર્યું. ISROએ જણાવ્યું હતું કે, “LRO પર Lunar Orbiter Laser Altimeter (LOLA) નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ચંદ્રયાન-3ની પૂર્વ દિશામાં LRO ખસેડવાની સાથે ચંદ્ર રાત્રિ દરમિયાન નિરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગના ભાગરૂપે, નાસાના એલઆરએને ચંદ્રયાન-3 વિક્રમ લેન્ડર પર સમાવવામાં આવ્યું હતું. તે ગોળાર્ધની રચના પર આઠ કોર્નર-ક્યુબ રીટ્રોરેફ્લેક્ટર ધરાવે છે. તે યોગ્ય સાધનો સાથે અવકાશયાનની પરિક્રમા કરીને વિવિધ દિશાઓમાંથી લેસર એક્સેસ પ્રદાન કરે છે.


માત્ર 20 ગ્રામ વજનવાળા ઓપ્ટિકલ સાધનો દાયકાઓ સુધી ચાલશે
ઈસરોએ કહ્યું છે કે લગભગ 20 ગ્રામ વજનના ઓપ્ટિકલ ઈન્સ્ટ્રુમેન્ટને ચંદ્રની સપાટી પર દાયકાઓ સુધી ટકી રહેવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. ઈસરોએ કહ્યું કે ચંદ્રયાન-3નું વિક્રમ લેન્ડર, જે 23 ઓગસ્ટ, 2023ના રોજ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતર્યું હતું, ત્યારથી LOLAના સંપર્કમાં છે. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચંદ્ર સંશોધનની શરૂઆતથી જ ચંદ્ર પર ઘણા LRA તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. ચંદ્રયાન-3 પરનું LRA ટૂંકું સંસ્કરણ છે. દક્ષિણ ધ્રુવ નજીક હાલમાં આ એકમાત્ર LRA ઉપલબ્ધ છે.
​​​​​​​
LRA ભવિષ્યના ચંદ્ર મિશનમાં પણ મદદરૂપ થશે
"ચંદ્રયાન-3 ના વિક્રમ લેન્ડર પર નાસાનું LRA લાંબા ગાળાના જીઓડેટિક સ્ટેશન અને ચંદ્રની સપાટી પર સ્થાન માર્કર તરીકે સેવા આપવાનું ચાલુ રાખશે, જે વર્તમાન અને ભવિષ્યના ચંદ્ર મિશનને લાભ આપશે," ઇસરોએ નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. એવી આશા હતી કે આ માપન અવકાશયાનની ભ્રમણકક્ષાની સ્થિતિને ચોક્કસ રીતે નક્કી કરવામાં મદદ કરશે. આ સિવાય ચંદ્રની ગતિશીલતા, આંતરિક માળખું અને ગુરુત્વાકર્ષણ વિસંગતતાઓ સંબંધિત માહિતી ઉપલબ્ધ થશે.