લિબરલાઈઝ્ડ રેમિટન્સ સ્કીમ હેઠળ, નિવાસી વ્યક્તિઓને દર વર્ષે 250,000 ડોલર સુધી ટ્રાન્સફર કરવાની છૂટ : બિન-નિવાસી ભારતીયોને 1 મિલિયન સુધીની છૂટ 

વિદેશમાં પ્રોપર્ટી ખરીદનાર લોકોના નાણાંના સોર્સ પર બેન્કોએ સવાલ ઉઠાવવાનું શરૂ કર્યું છે. કેટલીકવાર બેન્ક ફંડ્સના મૂળને ટ્રેસ કરવા માટે ભૂતકાળની આવકના સ્ટેટમેન્ટને સ્કેન કરતા હોય છે. જ્યારે કેટલીક બેંકોએ તાજેતરમાં લોકોને દેશ માંથી ટ્રાન્સફર કરાયેલા નાણાં અંગે પૂછપરછ કરી હતી. 

લિબરલાઈઝ્ડ રેમિટન્સ સ્કીમ (એલઆરએસ) હેઠળ, નિવાસી વ્યક્તિઓને મિલકતો અને સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરવા, સંબંધીઓની જાળવણી, અન્ય કોઈ ચોક્કસ કામ માટે દર વર્ષે 250,000 ડોલર સુધી ટ્રાન્સફર કરવાની છૂટ છે. કેટલાક ટેક્સ પ્રોફેશનલ્સ અને બેન્કર્સએ જણાવ્યું હતું કે અધિકૃત ડીલર બેન્કો એલઆરએસ રેમિટન્સને મંજૂરી આપતા પહેલા વધુ તપાસ કરી રહી છે.

જયંતિલાલ ઠક્કર એન્ડ કંપનીના ભાગીદાર રાજેશ પી શાહે જણાવ્યું હતું કે, "ઘણા રહેવાસીઓએ 2004 થી નાણાં મોકલવા માટે એલઆરએસનો ઉપયોગ કર્યો છે. તેવી જ રીતે, બિન-નિવાસી ભારતીયોએ નિયમન હેઠળ નાણાં મોકલ્યા છે જે તેમને ભારતમાંથી વર્ષમાં એક મિલિયન ડોલર ટ્રાન્સફર કરવાની મંજૂરી આપે છે. જો કે, ઘણી એડી બેંકો આંતરિક સૂચનાઓ ટાંકીને કે જે સાર્વજનિક ક્ષેત્રમાં નથી અથવા કોઈપણ નિયમન અથવા મુખ્ય દિશાનો ભાગ નથી તે રેમિટન્સ રોકી રહી છે. શું મંજૂરી છે અને શું નથી તે અંગે વધુ નિયમનકારી સ્પષ્ટતા હોય તો તે મદદરૂપ થશે.” 

એલઆરએસ હેઠળ કુલ રેમિટન્સ 2020-21માં 12.68 બિલિયન ડોલર થી વધીને 2022-23માં 27.14 બિલિયન ડોલર થયું હતું, જે 2020-21માં ઘટીને 19.61 બિલિયન ડોલર થયું હતું. આ યોજનાનું નિયમન કરતી રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા  દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ઉપલબ્ધ આંકડાઓ અનુસાર, 2023-24ના એપ્રિલ-જાન્યુઆરી સમયગાળામાં રેમિટન્સ 27.4 બિલિયન ડોલરને વટાવી ગયું છે.

સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, તાજેતરમાં જ બે ખાનગી બેંકોએ તાજેતરમાં ગ્રાહકોને ફંડના સ્ત્રોત વિશે પ્રશ્નો કર્યા છે. આદર્શના પ્રિયાંશી ચોક્સીએ જણાવ્યું હતું  ke, "લિબરલાઈઝડ રેમિટન્સ સ્કીમનું મૂળ અર્થઘટન એ સુનિશ્ચિત કરવાનું હતું કે મૂડી અથવા ચાલુ ખાતાના વ્યવહારો માટે મોકલવામાં આવેલ કોઈપણ નાણાં મોકલનારના છે આરબીઆઇ માર્ગદર્શિકાના આધારે, એડી બેંક પાસે ભંડોળના સ્ત્રોત (ખાસ કરીને મિલકત અથવા મૂડી વ્યવહારો માટે) ચકાસવાની અને પ્રશ્ન પૂછવાની સત્તા છે અને બેંક સ્ટેટમેન્ટ્સ, ટેક્સ રિટર્ન વગેરે જેવા સહાયક દસ્તાવેજોની વિનંતી કરવાચકસવાની સત્તા પણ છે. જો કે, એવી ઘણી પરિસ્થિતિઓ છે કે જેમાં વ્યક્તિઓ અલગ અલગ રીતે ભંડોળ મોકલે છે, જેમ કે પિતા દ્વારા પુત્રને આપેલી રોકડ ભેટ વધુ મોકલવામાં આવે છે, ઉધાર લીધેલા ભંડોળનો ઉપયોગ, વ્યક્તિની પોતાની કંપની પાસેથી લોન દ્વારા મેળવેલા નાણાંનો ઉપયોગ. એડી બેંકો હવે આવા વ્યવહારોની વધુ વિગતવાર તપાસ કરી રહી છે. 

એકાઉન્ટિંગ, ટેક્સેશન અને કોર્પોરેટ ફાઇનાન્સ જેવી સેવાઓમાં રોકાયેલા ઇલ્યુમ એડવાઇઝરીના ભાગીદાર યશેષ આશરે જણાવ્યું હતું  કે, "સ્રોત વિગતો માટે પૂછવું એ એલઆરએસ ધોરણો હેઠળ આદેશ નથી. આવી પૂછપરછ બેંકની આંતરિક નીતિઓ દ્વારા અથવા કોઈપણ એકાઉન્ટ-વિશિષ્ટ બાબતોના સંબંધમાં હોય છે. તે એક તપાસ તરીકે કામ કરે છે. જો કે, એક વ્યક્તિ, જેણે તેની વાર્ષિક એલઆરએસ મર્યાદા પહેલેથી જ સમાપ્ત કરી દીધી છે, તે કોઈ સંબંધીને તેના વતી પૈસા મોકલવા માટે કહી શકે છે.