વાતાવરણમાં એરોસોલ કણોની માત્રા વધતા વરસાદની પેટર્ન બદલાઈ ગઈ

  • June 26, 2024 11:07 AM 
Aajkaal Daily (Desh Pardesh Ni Aajkaal)


ગુજરાત સહિત ભારતમાં ચોમાસના પગરવની સાથે હવે દેશભરમાં વરસાદની પેટર્નમાં મોટો ફેરફાર થયો છે. વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર, ઇસરો, તિરુવનંતપુરમની સ્પેસ ફિઝિક્સ લેબોરેટરીના વૈજ્ઞાનિકોએ વિશદ સંશોધન બાદ દાવો કર્યો છે કે, પ્રિ-મોન્સુન સિઝનમાં વરસાદમાં ઘટાડો થયો છે. સંશોધન મુજબ બંગાળની ખાડી અને અરબી સમુદ્રના વિસ્તારોમાં સરેરાશ વાર્ષિક 1.5 મીમી વરસાદ અને ઉત્તર પૂર્વ ભારતમાં 1 મીમી પ્રતિદિન વરસાદનો ઘટાડો થયો છે. સંશોધકોએ વર્ષ 2000-2019 ની વચ્ચેના હવામાન પરિવર્તનને કારણે ચોમાસા પહેલાની ઋતુમાં (માર્ચ, એપ્રિલ, મે) વરસાદમાં થતા ફેરફારોનો અભ્યાસ કર્યો છે. આ સંશોધનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે આ સ્થિતિ માટે વાતાવરણમાં એરોસોલ કણોની માત્રા વધી હોવાનું કારણ જવાબદાર છે.


એરોસોલ કણોની શી અસર પડે?
સંશોધકોએ અહેવાલમાં ઉમેર્યું છે કે વાતાવરણમાં એરોસોલ કણોની વધુ માત્રાને કારણે વરસાદમાં ઘટાડો થયો છે. આ કણો માત્ર વાદળોની લાક્ષણિકતાઓને જ બદલી શકતા નથી, પરંતુ તેમની રચનાના દરને પણ ઘટાડે છે, જે વરસાદની વિસંગતતાઓ તરફ દોરી જાય છે. એરોસોલ્સ એ વાતાવરણમાં હાજર નાના કણો છે. આ આબોહવા, હવામાન, આરોગ્ય અને ઇકોલોજી પર નોંધપાત્ર અસર કરે છે. કોલસો, તેલ અને ગેસ સળગાવવાથી આ કણો વાતાવરણમાં એકઠા થાય છે અને સિગારેટના ધુમાડા અને તમાકુને બાળવાથી પણ તે ઓછા થાય છે. એરોસોલ્સ ઉપરાંત ઓછું બાષ્પીભવન, ભેજમાં ઘટાડો એ પણ ઓછા વરસાદના કારણો છે.


પ્રિ-મોન્સુન વરસાદના અભાવે તાપમાન પર પણ વિપરીત અસર
ભારતમાં ચોમાસા પૂર્વેનો વરસાદ એ ભારતમાં ખેતી માટે મહત્વપૂર્ણ છે. તે કૃષિ અને જળ સંસાધનોના સંચાલનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. દેશના કૃષિ ક્ષેત્રોમાં પ્રિ-મોન્સુન વરસાદની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ભારતીય હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, પ્રી-મોન્સૂન સીઝનમાં ભારતમાં સરેરાશ 110-120 મીમી વરસાદ પડે છે. આ કુલ વરસાદના 11 ટકા જેટલો છે. પ્રિ-મોન્સુન વરસાદના અભાવે તાપમાન પર પણ અસર પડે છે.


બંગાળની ખાડીમાં ભારે વરસાદના દિવસોની સંખ્યા વાર્ષિક 3 ટકા ઘટી
ઇસરોના સંશોધન મુજબ બંગાળની ખાડી, મ્યાનમારનો કિનારો, પૂર્વોત્તર ભારત અને બાંગ્લાદેશમાં ચોમાસા પૂર્વેની મોસમ દરમિયાન દરરોજ 6-10 મીમી વરસાદ નોંધાયો હતો. મે મહિનામાં આ વિસ્તારોમાં સૌથી વધુ વરસાદ નોંધાયો હતો પરંતુ હવે તેમાં મોટો ઘટાડો નોંધાઈ રહ્યો છે. બંગાળની ખાડી અને અરબી સમુદ્રના વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદના દિવસોની સંખ્યામાં વાર્ષિક 3 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. અરબી સમુદ્રના લક્ષદ્વીપ વિસ્તારમાં એપ્રિલ-મેમાં વરસાદમાં 2-10 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે.






લાઈક અને ફોલો કરો અમારું ફેસબુક પેજ FACEBOOK - AAJKAALDAILY


ફોલો કરો અમારું ઇન્સ્ટાગ્રામ INSTAGRAM - AAJKAALDAILY


સબસ્ક્રાઈબ કરો અમારી યૂ ટ્યૂબ ચેનલ YOUTUBE - AAJKAALDAILY


મહત્વના સમાચારો આપના મોબાઇલમા મેળવવા માટે જોડાઓ અમારા વોટ્સએપ ગ્રૂપમાં  99251 12230  

View News On Application