આજના તણાવપૂર્ણ વાતાવરણમાં ઘણા લોકોને માનસિક તણાવની સમસ્યા રહે છે. કોઈને બાળકોના ભણતરનું સ્ટ્રેસ છે, કોઈને નોકરીનું તો કોઈને બીમારી છે. આજે દરેક વ્યક્તિ કોઈને કોઈ બાબતને લઈને ચિંતિત અને તણાવમાં છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ તણાવ અડધાથી વધુ રોગોનું સૌથી મોટું કારણ છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે કોઈપણ રોગ તણાવને કારણે શરૂ થાય છે. આવી જ એક ગંભીર બીમારી છે ડાયાબિટીસ, જેની સાથે આજે આપણા દેશની ઘણા લોકો ઝઝૂમી રહ્યાં છે, આ રોગ તણાવને કારણે પણ થાય છે.

નિષ્ણાતો કહે છે કે તણાવ અને ડાયાબિટીસ વચ્ચે ઊંડો સંબંધ છે. જ્યારે સ્ટ્રેસ હોય છે, ત્યારે શરીરમાં કોર્ટિસોલ નામનું હોર્મોન બહાર આવે છે, જેને સ્ટ્રેસ હોર્મોન તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ હોર્મોનના સ્ત્રાવને કારણે શરીરમાં ગ્લુકોઝનું સ્તર વધે છે. આ જ કારણ છે કે તણાવને કારણે ડાયાબિટીસ વધે છે. જ્યારે પણ તણાવમાં હોવ છો, ત્યારે શરીર તે તણાવ પ્રત્યે સંવેદનશીલ બને છે અને SRH, કોર્ટિસોલ, કેટેકોલામાઇન અને થાઇરોઇડ સહિતના ઘણા હોર્મોન્સનું સ્તર બદલાવા લાગે છે. આ હોર્મોનલ અસંતુલન અનેક રોગોનું મૂળ બની જાય છે. ડાયાબિટીસના કિસ્સામાં પણ એવું જ થાય છે.

ક્રોનિક રોગોને પણ કરે છે ઉત્તેજિત

તણાવ સતત નવા રોગોની સાથે સાથે શરીરમાં હાજર જૂના રોગોને ઉત્તેજિત કરે છે, જેના કારણે તે રોગનો ઉપચાર કરવો મુશ્કેલ બની જાય છે અને તેમાં લાંબો સમય લાગે છે. તણાવ શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય બંને પર ખરાબ અસર કરે છે, જેના કારણે તણાવપૂર્ણ વ્યક્તિની બીમારી અન્ય વ્યક્તિ કરતાં વધુ લાંબી રહે છે. તેથી સ્વસ્થ રહેવા માટે તણાવનું સંચાલન કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને તેના માટે તણાવના લક્ષણોને ઓળખવું મહત્વપૂર્ણ છે.

તણાવના લક્ષણો

ઘણા લોકો રોજિંદી જીંદગી જીવતી વખતે તણાવમાં રહે છે પરંતુ તેઓને ખ્યાલ નથી હોતો કે કંઈક તેમને પરેશાન કરી રહ્યું છે જેના કારણે તેઓ તણાવમાં છે. તેથી તેનું સંચાલન કરતા પહેલા તેના લક્ષણોને સમજવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

• માથાનો દુખાવો
• સ્નાયુઓમાં દુખાવો અથવા તણાવ
• વધુ પડતું અથવા ખૂબ ઓછું સૂવું
• માંદગી અનુભવો
• થાક
• વધુ પડતી અથવા ખૂબ ઓછી ભૂખ લાગવી

તણાવને કારણે તમારા વર્તનમાં જોવા મળે છે નીચેના ફેરફારો

- હંમેશા પરેશાન રહેવું

- હંમેશા હતાશા અનુભવવી

- દરેક સમયે બેચેની અનુભવવી

- કંઈક અથવા બીજા વિશે વિચારતા રહો

- મિત્રો અને પરિવારથી દૂર રહેવું

- ખૂબ ગુસ્સે થવું

- અતિશય પીણું અથવા ધૂમ્રપાન

તણાવ કેવી રીતે અટકાવવો

કોઈપણ રોગને દૂર કરવા માટે તેના મૂળ કારણને દૂર કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને જેમ કે આપણે જાણીએ છીએ કે મોટાભાગની બીમારીઓનું મૂળ તણાવ છે. આવી સ્થિતિમાં તણાવને નિયંત્રિત કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

- નિયમિત વ્યાયામ કરો

- યોગ અથવા ધ્યાનનો અભ્યાસ કરો

- ધ્યાન જેવી માઇન્ડફુલનેસ તકનીકોનો અભ્યાસ કરો

- પ્રિયજનો સાથે વાત કરો

- કેફીનનું સેવન ઓછું કરો

- તમારું મનપસંદ સંગીત સાંભળો અથવા સારું પુસ્તક વાંચો.