નફરતી જાહેરાતોથી ફેસબૂક–ઈન્સ્ટાને તગડી કમાણી

  • May 22, 2024 11:46 AM 


સામાન્ય ચૂંટણીમાં સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મના દુપયોગની આશંકા સાચી સાબિત થઈ છે. મેટા, ફેસબુક અને ઇન્સ્ટાગ્રામ જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મનું સંચાલન કરતી કંપની, ચૂંટણી પ્રચાર, દ્રેષપૂર્ણ ભાષણ અને હિંસાને પ્રોત્સાહન આપતી એઆઈ–જનરેટેડ ફોટા ધરાવતી જાહેરાતોને શોધવા અને બ્લોક કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે. આમાંથી તેણે ઘણી કમાણી કરી. ઈન્ડિયા સિવિલ વોચના સહયોગથી કોર્પેારેટ એકાઉન્ટેબિલિટી ગ્રુપ ઇકો દ્રારા હાથ ધરાયેલા તાજેતરના અભ્યાસમાં આ હકીકત બહાર આવી છે. અભ્યાસના આ ચોંકાવનારા તારણો એવા સમયે સામે આવ્યા છે યારે દેશમાં સામાન્ય ચૂંટણીઓ ચાલી રહી છે.

બ્રિટિશ અખબાર 'ધ ગાર્ડિયન' સાથે શેર કરાયેલ ઇકોના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ફેસબુકે ભારતમાં મુસ્લિમો વિદ્ધ અપમાનજનક ભાષા ધરાવતી જાહેરાતોને મંજૂરી આપી છે. કેટલાક નેતાઓએ પ્રચાર માટે હિંદુ સર્વેાપરિતાવાદી ભાષાનો ઉપયોગ કર્યેા હતો. ઈકોએ અગાઉ ચેતવણી આપી હતી કે ઘણા રાજકીય પક્ષો ભ્રામક જાહેરાતો પર મોટી રકમ ખર્ચવા તૈયાર છે. મેટાએ નકારી કાઢું કે આમાંની મોટાભાગની જાહેરાતો તેમની નીતિઓનું ઉલ્લંઘન કરે છે.

નફરતની જાહેરાતોનો ચૂંટણી હથિયાર તરીકે ઉપયોગ કરનારા કલાકારોના નેટવર્કનો પણ પર્દાફાશ થયો હતો. આનાથી મેટાને સીધો આર્થિક લાભ મળ્યો. આ જાહેરાતોમાં મુસ્લિમ લઘુમતીઓને નિશાન બનાવીને હિંસા ભડકાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો.ભારતીય રાજકીય ધ્શ્યમાં પહેલેથી જ પ્રચલિત કાવતરાના સિદ્ધાંતોનો લાભ લઈને, ખોટી માહિતી ફેલાવવામાં આવી હતી અને હિંદુ સર્વેાપરિતાવાદી વાર્તાઓ કહીને હિંસા ભડકાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા. ગૃહમંત્રીના વિડિયોને મોર્ફ કરીને એક જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, જેમાં દલિતો માટે બનાવવામાં આવેલી નીતિઓને હટાવવાની ધમકી આપવામાં આવી હતી. જેના કારણે વિપક્ષી નેતાઓને નોટિસ આપવામાં આવી હતી અને ધરપકડ કરવામાં આવી હતી
.
આવી દરેક જાહેરાતમાં એઆઈ ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરીને ફોટા બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ બતાવે છે કે આ નવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ હાનિકારક સામગ્રીને વધારવા માટે કેટલી ઝડપથી અને સરળતાથી થઈ શકે છે.ચૂંટણીઓ પહેલાં, મેટાએ વચન આપ્યું હતું કે તે 'ખોટી માહિતી ફેલાવવા માટે એઆઈ–જનરેટેડ કન્ટેન્ટનો દુપયોગ અટકાવશે અને આવી સામગ્રીને શોધવા અને દૂર કરવાને પ્રાથમિકતા આપશે'. જો કે, મેટા પ્રણાલીગત નિષ્ફળતાના પૂરતા પુરાવા હોવા છતાં પર્યા સુધારાત્મક પગલાં લાગુ કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે.

મધ્યસ્થતા પ્રણાલીમાં ખામીઓ ડિસઇન્ફોર્મેશન અને એઆઈ–જનરેટેડ સામગ્રી સાથે અસરકારક રીતે વ્યવહાર કરવામાં અને તેને લેબલ કરવામાં અસમર્થતા સામગ્રી મધ્યસ્થતામાં પ્રણાલીગત ખામીઓને પ્રકાશિત કરે છે. જો કે, મેટાએ સાર્વજનિક પે એક વિશાળ સામગ્રી સમીક્ષા ટીમ હોવાનો તેમજ સુરક્ષામાં નોંધપાત્ર રોકાણોનો દાવો કર્યેા છે.

ચૂંટણીની અયોગ્ય માહિતી અને કોન્સ્પીરેસી થીયરીને સરળ બનાવીને, મેટાએ અમેરિકા અને બ્રાઝિલની જેમ ભારતમાં કોમી ઝઘડો અને કયારેક હિંસા ઉશ્કેરવામાં ફાળો આપ્યો છે.૨૦૨૦ માં, યારે દિલ્હીના રમખાણોમાં ૫૦ થી વધુ લોકો માર્યા ગયા હતા, ત્યારે ફેસબુકે નફરતની સામગ્રી અને હિંસાને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.




લાઈક અને ફોલો કરો અમારું ફેસબુક પેજ FACEBOOK - AAJKAALDAILY


ફોલો કરો અમારું ઇન્સ્ટાગ્રામ INSTAGRAM - AAJKAALDAILY


સબસ્ક્રાઈબ કરો અમારી યૂ ટ્યૂબ ચેનલ YOUTUBE - AAJKAALDAILY


મહત્વના સમાચારો આપના મોબાઇલમા મેળવવા માટે જોડાઓ અમારા વોટ્સએપ ગ્રૂપમાં  99251 12230  

View News On Application