થોડા સમય પહેલા કૈલાશ પર્વત પર ઓમ આકાર ન બનવાના સમાચાર ચર્ચામાં હતા. આ પર્વત વિશે ઘણા રહસ્યો છે. લોકો વિશ્વના સૌથી ઊંચા શિખર એવરેસ્ટ પર ચઢી શકે છે  પરંતુ કૈલાશ પર્વત પર કેમ નથી ચઢી શકતા?  આ એક એવો પ્રશ્ન છે જે સદીઓથી લોકોના મનમાં ઉઠી રહ્યો છે. બંને પર્વતો પોતપોતાની વિશેષતાઓ માટે જાણીતા છે. માઉન્ટ એવરેસ્ટ પર ચડવું એ એક પડકારજનક કાર્ય માનવામાં આવે છે. પણ એવું કહેવાય છે કે આજ સુધી કોઈ કૈલાશ માનસરોવર પર ચઢી શક્યું નથી.

માઉન્ટ એવરેસ્ટ અને કૈલાશ પર્વતની ઊંચાઈ કેટલી?

માઉન્ટ એવરેસ્ટની ઊંચાઈ 8,848.86 મીટર છે, જ્યારે કૈલાશ પર્વતની ઊંચાઈ 6,638 મીટર છે. જ્યાં માઉન્ટ એવરેસ્ટ વિશ્વનો સૌથી ઉંચો પર્વત છે. કૈલાશ પર્વત હિમાલયના સૌથી ઊંચા ભાગોમાંથી એક છે. કૈલાશ પર્વત તિબેટના દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં છે. તે માનસરોવર અને રક્ષાસ્થલ સરોવરો પાસે છે. તો પછી પર્વતારોહકો માટે કૈલાશ પર્વત પર ચઢવું સૌથી મુશ્કેલ કેમ છે?

કૈલાશ પર્વતની ઊંચાઈ લગભગ 6,638 મીટર છે, જે એવરેસ્ટ કરતાં ઓછી છે પરંતુ તે ચઢવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. તેની ભૌગોલિક સંરચના, આબોહવા અને અત્યંત ઊંચાઈને કારણે તે પર્વતારોહકો માટે એક મોટો પડકાર બની જાય છે. કૈલાશ પર્વત પરના ચઢાણ વખતે હિમવર્ષા અને તીવ્ર પવન હોય છે, જે તેને વધુ જોખમી બનાવે છે. તદુપરાંત, વિસ્તારની કુદરતી લાક્ષણિકતાઓ અને ખડકોની રચનાઓ પણ ચઢાણ મુશ્કેલ બનાવે છે.

ધાર્મિક મહત્વ

કૈલાસ પર્વતનું ધાર્મિક મહત્વ પણ વધારે છે. હિંદુ ધર્મમાં તેને ભગવાન શિવનો વાસ માનવામાં આવે છે. બૌદ્ધ ધર્મમાં તેને 'કાંતા' તરીકે પૂજવામાં આવે છે. જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ પણ તેને પવિત્ર સ્થાન માને છે. તેની આસપાસની યાત્રા  જેને 'કૈલાશ પરિક્રમા' કહેવામાં આવે છે, તે માત્ર ભક્તિનો એક ભાગ નથી પણ આત્માની શુદ્ધિનું સાધન પણ છે. ધાર્મિક માન્યતાઓને કારણે તેને 'અવિનાશી' પર્વત માનવામાં આવે છે અને તેથી જ કોઈ તેના પર ચઢવાની હિંમત કરતું નથી.

ઘણા માનસિક અને શારીરિક પડકારો

કૈલાસ પર્વત પર ચઢવાનું બીજું મહત્વનું પાસું માનસિક તૈયારી છે. પર્વતારોહણ એ માત્ર શારીરિક શક્તિની કસોટી નથી પરંતુ તે માનસિક શક્તિનો પણ એક વિશેષ ભાગ છે. કૈલાસ પર્વત પર ચઢવા માટે  વ્યક્તિએ માત્ર શારીરિક રીતે જ ફિટ હોવું જરૂરી નથી પરંતુ તેણે માનસિક રીતે પણ તૈયાર હોવું જોઈએ. ધાર્મિક માન્યતાઓને કારણે અહીંની યાત્રા સાથે એક આધ્યાત્મિક પાસું પણ જોડાયેલું છે, જે વ્યક્તિને માનસિક રીતે પ્રભાવિત કરી શકે છે.

જાણો વૈજ્ઞાનિક કારણ

ઘણા લોકોએ કૈલાસ ચડવાની કોશિશ કરી છે  પરંતુ કોઈ તેના પ્રયાસમાં સફળ થયું નથી. કૈલાસ પર્વતને બ્રહ્માંડ અને પૃથ્વી વચ્ચેનું કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે. કૈલાશ પર્વતનું વાતાવરણ એવરેસ્ટના વાતાવરણ કરતાં વધુ મુશ્કેલ માનવામાં આવે છે. વૈજ્ઞાનિકો અનુસાર કૈલાશ પર્વત પર ચુંબકીય ક્ષેત્ર વધુ સક્રિય છે, જેના કારણે તેનું વાતાવરણ અન્ય કોઈ સ્થાનના વાતાવરણથી અલગ દેખાય છે અને તેના કારણે તેનું ચઢાણ વધુ મુશ્કેલ બને છે.

કૈલાસ પર્વત પર અત્યાર સુધી કોણ ચઢી શક્યું છે?

એવું કહેવાય છે કે 11મી સદીમાં તિબેટીયન બૌદ્ધ યોગી મિલારેપા ન માત્ર કૈલાશ પર્વત પર ચઢવામાં સફળ થયા પરંતુ તે આવું કરનાર વિશ્વના એકમાત્ર વ્યક્તિ પણ બન્યા. જે કૈલાશ પર્વત પર ચઢીને જીવતા પરત ફર્યા હતા. જોકે સમયાંતરે ઘણા લોકોએ કૈલાશ પર્વત પર ચઢવાનો પ્રયાસ કર્યો પરંતુ કોઈ સફળ થઈ શક્યું નહીં.