આયોડીનની ઉણપને કારણે શરીરમાં આયોડીનનું સ્તર ઘટી જાય છે. જેના કારણે થાઈરોઈડ હોર્મોન ઉત્પન્ન થાય છે. થાઇરોઇડ હોર્મોન ચયાપચય, વૃદ્ધિ અને અન્ય કાર્યોને નિયંત્રિત કરવા માટે માનવામાં આવે છે. શરીરમાં આયોડિન વિના પર્યાપ્ત થાઇરોઇડ હોર્મોન્સ ઉત્પન્ન કરવામાં અસમર્થતા છે. જેના કારણે અનેક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.

વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન મુજબ આયોડિનની ઉણપએ વિશ્વભરમાં માનસિક અને શારીરિક વિકલાંગતાના રોકી શકાય તેવા કારણો પૈકી એક છે. આ ખરેખર એક ગંભીર સમસ્યા છે કારણ કે વિશ્વમાં લગભગ બે અબજ લોકો આયોડિનની ઉણપથી પીડાય છે. સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને બાળકોમાં જોખમનું સ્તર સૌથી વધુ છે.

આયોડિનની ઉણપના લક્ષણો:

ગળામાં ગોઇટર

થાક અને નબળાઈ

વજન વધવું

વાળ ખરવા

શુષ્ક ત્વચા

એકાગ્રતા અને યાદશક્તિનો અભાવ

ધીમી વૃદ્ધિ અને વિકાસ

આયોડિનની ઉણપને કારણે

આયોડિનની ઉણપના ઘણા કારણો :

આયોડિનની ઉણપ મુખ્યત્વે આયોડિનયુક્ત ખાદ્ય પદાર્થોને કારણે થાય છે. સગર્ભા અને સ્તનપાન કરાવતી સ્ત્રીઓને તેમના સ્વાસ્થ્ય તેમજ તેમના બાળકના વિકાસની ખાતરી કરવા માટે અન્ય કરતા વધુ આયોડિનની જરૂર પડે છે. જો તેઓ પૂરતા પ્રમાણમાં આયોડિનયુક્ત ખોરાક લેતા નથી. તેથી આ મહિલાઓમાં આયોડીનની ઉણપનું જોખમ વધારે હોય છે.

આયોડિનની ઉણપ શોધવા માટે ટેસ્ટ

સામાન્ય રીતે એકદમ સરળ અને ન્યૂનતમ પરીક્ષણો સાથે કરી શકાય છે. જેમાં યુરીન ટેસ્ટ અથવા બ્લડ ટેસ્ટ, થાઇરોઇડ હોર્મોનનું સ્તર તપાસવું અને ગોઇટર તપાસવા માટે અલ્ટ્રાસાઉન્ડનો સમાવેશ થાય છે. આ સામાન્ય રીતે થાઇરોઇડ કાર્યોનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે જરૂરી રહેશે.

આયોડિનની ઉણપની સારવાર

તે મુખ્યત્વે તેની સારવારની તીવ્રતા પર આધાર રાખે છે. મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં આયોડિનથી ભરપૂર ખોરાક ખાવાથી અથવા આયોડિન સપ્લિમેન્ટ્સનો ઉપયોગ કરીને આ સરળતાથી સુધારી શકાય છે. ગંભીર કિસ્સાઓમાં ડોકટરો થાઇરોઇડ કાર્યને વધારવા માટે થાઇરોઇડ હોર્મોન્સ લખી શકે છે.