હાલ બજારમાં સસ્તા ભાવે મળતા પનીરનો ધીકતો ધંધો ચાલી રહ્યો છે. આ પનીર તમે ખાવ તો સ્વાસ્થ્ય પર જોખમ ઉભું કરે છે.  એનલોગ પનીર જોવામાં અસલી પનીર જેવું જ લાગે છે પરંતુ આ પનીર વેજીટેબલ તેલ, સ્ટાર્ચ અને અન્ય દૂધ વગરના ઘટકોમાંથી બનાવવામાં આવે છે. આ પનીર સ્વાદ અને દેખાવમાં અસલી પનીરની સરખામણીમાં સહજ લાગે છે, પરંતુ એનો આરોગ્ય પર ખતરો ઉભો કરે છે. એનલગ પનીર પર ઓલ ઇન્ડિયા સ્પાઇસીસ ઇમ્પોર્ટેન્ટ ફેડરેશન અમદાવાદના સેક્રેટરી હિરેન ગાંધીએ રિસર્ચ કર્યું છે જે નીચે મુજબ છે.

એનલોગ પનીર શું છે?
એનલોગ પનીર એ પામ તેલ, હાઇડ્રોજનેટેડ વેજીટેબલ ફેટ્સ, સ્ટાર્ચ, ઇમલ્સિફાયર્સ અને બીજા એડિટિવ્સને ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. આ પનીર વિવિધ રસોઈમાં ઉપયોગી થઈ શકે છે, પરંતુ તેમાં ટ્રાન્સ ફેટ્સ હોય છે જે હૃદય માટે ખરાબ માનવામાં આવે છે.

એનલોગ પનીર અને અસલી પનીર વચ્ચે તફાવત

કિંમત: એનલોગ પનીર પરંપરાગત પનીરની સરખામણીમાં સસ્તું છે. જ્યારે અસલી પનીર મોંઘુ હોય છે

પ્રોટીન: એનલોગ પનીરમાં અસલી પનીરની તુલનામાં ઓછું પ્રોટીન હોય છે.

ખરાબ ફેટ્સ: એનલોગ પનીરનો વપરાશ ખોટા પ્રકારના ફેટ્સમાં વધારો કરે છે, જે હૃદય રોગ અને ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલના જોખમને વધારી શકે છે. જ્યારે અસલી પનીરમાંથી પ્રોટીન મળે છે અને કોઈ અસર કરતું નથી.

સ્વાસ્થ્ય પર અસર
એનલોગ પનીરનો સતત ઉપયોગ હૃદય હાનિકારક છે. આમાંથી મળતા ટ્રાન્સ ફેટ્સ હૃદય રોગ, ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલ અને શરીરમાં સોજા જેવી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. એનો આરોગ્ય પર લાંબા ગાળે ખરાબ પ્રભાવ પાડે છે, આથી તેને તમારા આહારમાંથી દૂર રાખવું વધુ લાભકારી છે.

એનલોગ પનીર કેમ ઓળખવું?

પેકેજ લેબલ: એનલોગ પનીર પર હંમેશા "નૉન-ડેરી" તરીકે લેબલ હશે.

સ્વાદ અને ગહનતા: એનો સ્વાદ અને ગહનતા અસલી પનીર કરતા કંટાળાજનક હોય છે.

આયોડિન પરીક્ષણ: પનીર પર આયોડિન નાખવાથી તેનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ ખબર પડી શકે છે.

કાયદો શું કહે છે?
ભારતીય ખાદ્ય સુરક્ષા અને ધોરણ અદિકારી (FSSAI) અનુસાર, એનલોગ પનીર પર "નૉન-ડેરી" તરીકે સ્પષ્ટ લેબલિંગ જરૂરી છે. આ પનીરનું પ્રસારણ અસલી પનીર તરીકે કરવામાં આવવું ખોટું છે અને ગ્રાહકોને ખોટા વેચાણથી બચાવવું જરૂરી છે.

એનલોગ પનીર, જેમને આપણે ખોટા અથવા કલ્પિત પનીર તરીકે ઓળખી શકીએ, એ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરનાક હોઈ શકે છે. પરંપરાગત પનીરનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે વધુ લાભકારી છે, ખાસ કરીને જો તમે તેના ગુણધર્મો અને પોષણની બરાબરી જાળવવા માગતા હો. એ અનુકૂળ આરોગ્ય માટે, એનલોગ પનીરથી દૂર રહેવું ઉત્તમ છે.