શિયાળાની ઋતુમાં આપણા ખેતરોમાં અને બગીચામાં અનેક પ્રકારના પાક લેવાય છે. પરંતુ ઘણીવાર જીવાતોના ઉપદ્રવને કારણે પાકને નુકસાન થાય છે. આવી સ્થિતિમાં રાસાયણિક દવાઓનો ઉપયોગ કરવાને બદલે આપણે કુદરતી રીતે જીવાતોનું નિયંત્રણ કરી શકીએ છીએ.

પાંચ કિ.ગ્રા. લીમડાના લીલા પાન અથવા પાંચ કિ.ગ્રા. સૂકાયેલી લીંબોળી લઇ, ખાંડીને રાખવી. ૧૦૦ લીટર પાણીમાં આ ખાંડેલ લીમડો અથવા લીંબોળીનો પાવડર નાખી તેમા ૫ લીટર ગૌમૂત્ર નાખો અને ૧ કિ.ગ્રા. દેશી ગાયનું છાણ ભેળવી લાકડીથી મિશ્ર કરી ૪૮ કલાક સુધી ઢાંકીને રાખવું. દિવસમાં ત્રણ વખત તેને હલાવવું અને ૪૮ કલાક પછી આ મિશ્રણને કપડાથી ગાળી લેવું ત્યારબાદ પાક પર છંટકાવ કરવો. પ્રાકૃતિક ખેતી આજની જરૂરિયાત છે, ત્યારે ખેત પાકોના રક્ષણ માટે પણ ખેડૂત મિત્રો પોતાના ઘરે જ દવાઓ બનાવી પાકોમા જીવાતો અને ઈયળો પર નિયંત્રણ કરી શકે છે.

શિયાળાની ઋતુમાં શાકભાજી-ફળફળાદી સહિત પાકોનું વાવેતર અને ઉત્પાદન થતું હોય છે. ખેડૂત મિત્રો ખેત પાકના રક્ષણ માટે કોઈપણ પાક અથવા ફળાઉ ઝાડ પર છંટકાવ માટે ઘરે જ દવાઓ બનાવી શકે છે.

નીમાસ્ત્ર શું છે?

નીમાસ્ત્ર એક કુદરતી જંતુનાશક છે જે લીમડાના પાન અને બીજમાંથી બનાવવામાં આવે છે. તે જીવાતોને મારવામાં ખૂબ અસરકારક છે અને પાકને કોઈ નુકસાન પહોંચાડતું નથી.

ઘરે નીમાસ્ત્ર કેવી રીતે બનાવવું?

સામગ્રી:

5 કિલો લીમડાના લીલા પાન અથવા સૂકાયેલી લીંબોળી

100 લીટર પાણી

5 લીટર ગૌમૂત્ર

1 કિલો દેશી ગાયનું છાણ

પદ્ધતિ:

લીમડાના પાન અથવા લીંબોળીને બારીક વાટી લો.

એક ડબ્બામાં પાણી ભરો અને તેમાં વાટેલું લીમડું અથવા લીંબોળી નાખો.

તેમાં ગૌમૂત્ર અને છાણ ઉમેરીને બરાબર મિક્સ કરો.

ડબ્બાને ઢાંકીને 48 કલાક સુધી રાખો. દર 8 કલાકે એકવાર મિશ્રણને હલાવો.

48 કલાક પછી મિશ્રણને કપડાથી ગાળી લો.

આ ગાળેલું પ્રવાહી પાક પર છંટકાવ કરવા માટે તૈયાર છે.

નીમાસ્ત્રનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?

આ નીમાસ્ત્રનો છંટકાવ પાક પર સવાર અથવા સાંજના સમયે કરવો.

છંટકાવ કરતી વખતે પવન ન હોય તેનું ધ્યાન રાખવું.

આ નીમાસ્ત્રને એક અઠવાડિયા પછી ફરીથી બનાવીને છંટકાવ કરી શકાય છે.

નીમાસ્ત્રના ફાયદા:

નીમાસ્ત્ર એકદમ કુદરતી છે અને તેથી તે પાકને કોઈ નુકસાન પહોંચાડતું નથી.

તે જીવાતોને મારવામાં ખૂબ અસરકારક છે.

તે માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે સલામત છે.

તે ખર્ચાળ નથી.