ટ્રાન્ઝેક્શનના દિવસે જ મળી જશે 100% રોકડ, ટ્રેડિંગ પદ્ધતિમાં મોટો બદલાવ : ટી+0 સેટલમેન્ટનું બીટા વર્ઝન સકસેસ થશે તો તમામ સ્ટોક્સમાં લાગુ કરાશે : હાલ અન્ય શેર્સ પર ટી +1 નિયમ યથાવત રહેશે

સ્ટોક એક્સચેન્જો આજેથી કેટલાક પસંદગીના રોકડ સેગમેન્ટના સ્ટોક્સ માટે તે જ-દિવસના ટ્રાન્ઝેક્શન સેટલમેન્ટનું બીટા વર્ઝન શરૂ કર્યું છે. એટલે કે, આજથી શેરબજારમાં ટી+0 સેટલમેન્ટનો નિયમ લાગુ થયો છે. ભારતીય બજાર નિયામક સેબી દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલ આ નિયમ પ્રથમ 25 શેર પર લાગુ કરાયો. આનો અર્થ એ છે કે આ 25 શેરની ખરીદી અથવા વેચાણ પર જે તે દિવસે જ સેટલમેન્ટ કરવામાં આવશે. બાકીના શેર પર ટી +1 નિયમ લાગુ કરવામાં આવશે.

હાલની ટી+1 સિસ્ટમ હેઠળના સેલર્સ વેચાણના દિવસે તેમની રોકડમાંથી માત્ર 80% જ મેળવી શકે છે; બાકીના 20% માટે બીજા દિવસે રાહ જોવી પડશે. હવે નવી ટી+0 સેટલમેન્ટ સિસ્ટમને કારણે સેલર્સને ટ્રાન્ઝેક્શનના દિવસે તેમની 100% રોકડની તાત્કાલિક ઍક્સેસ હશે. મહેતા ઇક્વિટીઝના વીપી રિસર્ચના રિસર્ચ એનાલિસ્ટ પ્રશાંત તાપસેએ જણાવ્યું હતું કે ટી+0 સેટલમેન્ટના કારણે વેપારીઓ અને રોકાણકારો માટે ઘણો ફાયદો થશે. મને લાગે છે કે બજારમાં મર્યાદિત રોકડ સાથે આવતા રિટેલરો માટે આ ખૂબ જ ફાયદાકારક હોઈ શકે છે, અને આ સમાન નાના રોકાણકારો માટે ટ્રેડિંગ લેન્ડસ્કેપમાં ક્રાંતિ લાવશે.

એક્સચેન્જ પર જારી કરાયેલા નોટિફિકેશન મુજબ, ટી +0 સેટલમેન્ટનો સમય માત્ર સવારે 9:15 થી બપોરે 1:30 વાગ્યા સુધીનો રહેશે. આ સમયગાળા દરમિયાન કરવામાં આવેલા સોદા ટી+0 માં સેટલ કરવામાં આવશે. ટી+0 સેટલમેન્ટ હાલમાં પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે શરૂ કરવામાં આવી રહ્યું છે. એટલે કે આ નિયમ અમુક કલાકો માટે જ પસંદગીના શેર માટે લાગુ થશે. વિનિમય ભાષામાં તેને બીટા વર્ઝન કહી શકાય.

બીએસઈએ ટી+0 સેટલમેન્ટ બીટા વર્ઝન માટે 25 શેરની યાદી પણ બહાર પાડી છે. તેમાં અંબુજા સિમેન્ટ, અશોક લેલેન્ડ, બજાજ ઓટો, બેન્ક ઓફ બરોડા, બીપીસીએલ, બિરલા સોફ્ટ, સિપ્લા, કોફાર્જ, ડિવીઝ લેબ્સ, હિન્દાલ્કો, ઈન્ડિયન હોટેલ્સ, જેએસડબ્લ્યુ સ્ટીલ, એલઆઈસી હાઉસિંગ, એલટીઆઈ માઇન્ડટ્રી, એમઆરએફ, નેસ્લે ઈન્ડિયા, એનએમડીસી, ઓએનજીસી, પેટ્રોનેટ, એલએનજી, સંવર્ધન મધરસન, એસબીઆઈ, ટાટા કોમ્યુનિકેશન્સ, ટ્રેન્ટ, યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને વેદાંતનો સમાવેશ થાય છે.

ટી+1 સેટલમેન્ટ સિસ્ટમમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં. જે નિયમો અત્યારે લાગુ છે તે ભવિષ્યમાં પણ લાગુ રહેશે. ટી+1 સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ પહેલાની જેમ ચાલુ રહેશે. આના પર લાગુ થતા શુલ્ક ટી+0 માં પણ લાગુ રહેશે. તેમાં ટ્રાન્ઝેક્શન ચાર્જિસ, સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. સેબીએ કહ્યું છે કે જો ટી+0 સેટલમેન્ટનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ સફળ થશે તો તેનો સંપૂર્ણ અમલ કરવામાં આવશે.15 માર્ચે, સેબીએ ટી પ્લસ ઝીરો સેટલમેન્ટના બીટા વર્ઝનને મંજૂરી આપી હતી, જે આજથી લાગુ કરવામાં થયું છે.