સુપ્રીમ કોર્ટમાં દેવી ન્યાયમૂર્તિની નવી પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આ પ્રતિમામાં કેટલાક ફેરફારો પણ કરવામાં આવ્યા છે. આ મૂર્તિમાં ન્યાયની દેવીની આંખની પટ્ટી દૂર કરવામાં આવી છે. તેમજ હવે તલવારને બદલે તેમના હાથમાં બંધારણનું પુસ્તક આપવામાં આવ્યું છે. આ ફેરફારો ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ (CJI) DY ચંદ્રચુડ દ્વારા કરવામાં આવ્યા છે. આ ફેરફારનો હેતુ એ બતાવવાનો છે કે ભારતીય કાયદો આંધળો નથી.

નવી પ્રતિમા સુપ્રીમ કોર્ટના જજોની લાઈબ્રેરીમાં લગાવવામાં આવી છે. સીજેઆઈ ડીવાય ચંદ્રચુડે પોતે આ પ્રતિમા બનાવવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ઉલ્લેખનીય છે કે આ પ્રતિમામાં દેખાડવામાં આવેલા આંધળા કાયદા અને સજાના પ્રતીકો આજના જમાના પ્રમાણે ન હતા. તેથી જ આ ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. ત્યારે સવાલ એ થાય છે કે ભારતીય કાયદાને આંધળો કેમ કહેવામાં આવે છે અને શા માટે ન્યાયની દેવીને આંખ પર પટ્ટી બાંધવામાં આવી હતી?

ન્યાયની દેવીની આંખે પટ્ટી કેમ બાંધવામાં આવી હતી?

ન્યાયની દેવીની પ્રતિમાને અગાઉ આંખે પટ્ટી બાંધી હતી. જેનો અર્થ એ થયો કે કાયદો દરેકને સમાન રીતે વર્તે છે. આ સાથે ન્યાયની દેવીના હાથમાં તલવાર હતી. જે દર્શાવે છે કે કાયદામાં સત્તા છે. તે ખોટું કરનારાઓને સજા કરી શકે છે. જો કે નવી પ્રતિમામાં એક વસ્તુ એવી છે જે બદલાઈ નથી અને તે છે ત્રાજવું. નવી મૂર્તિના હાથમાં હજુ સ્કેલ રાખવામાં આવે છે. આ દર્શાવે છે કે કોર્ટ કોઈપણ કેસમાં બંને પક્ષોને સાંભળ્યા પછી જ નિર્ણય લે છે. તેનો અર્થ એ કે ત્રાજવું સંતુલનનું પ્રતીક છે.

ભારતનો કાયદો આંધળો કેમ કહેવાય?

ભારતમાં ન્યાયની દેવીની આંખો પર પટ્ટી હતી. ઘણા લોકોએ તેનો અર્થ એવો કર્યો કે ભારતીય કાયદો આંધળો છે. જ્યારે આ સ્ટ્રીપનો અર્થ કોઈને જોયા વગર જજ કરવાનો હતો. એટલે કે, જ્યારે કોઈને દૃષ્ટિના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેને અથવા તેણીને ઘણીવાર પક્ષપાતી ગણવામાં આવે છે. જ્યારે આંખે પટ્ટી બાંધવાનો અર્થ એ થયો કે ન્યાયની દેવી હંમેશા નિષ્પક્ષપણે ન્યાય આપે છે. આ રીતે ન્યાયની પ્રતિમા આપણને યાદ અપાવે છે કે સાચો ન્યાય નિષ્પક્ષપણે અને કોઈપણ ભેદભાવ વિના થવો જોઈએ.