દિવાળી એ ભારતના સૌથી મોટા અને મહત્વપૂર્ણ તહેવારોમાંનો એક છે. દર વર્ષે  દિવાળીનો તહેવાર દેશભરમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. તેને પ્રકાશનો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે, તેથી દિવાળીને દીપાવલી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો તેમના ઘરને રંગબેરંગી રોશની, રંગોળી અને દીવાઓથી શણગારે છે. દિવાળીનો તહેવાર અનિષ્ટ પર સારાની જીત અને ભગવાન રામના અયોધ્યા પરત ફરવાની ઉજવણી કરવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો નવા વસ્ત્રો પહેરે છે, તેમના ઘરને રંગબેરંગી લાઇટો અને દીવાઓથી શણગારે છે અને એકબીજાને મીઠાઈઓ વહેંચે છે. આ દિવસે દેવી લક્ષ્મીની વિશેષ પૂજા કરવાની પણ પરંપરા છે. આ વખતે દિવાળીની ચોક્કસ તારીખને લઈને લોકોમાં ભારે મૂંઝવણ છે. આ અંગે જ્યોતિષ પાસેથી જાણીએ કે દિવાળીની ચોક્કસ તારીખ શું છે.

દિવાળી ક્યારે છે, 31મી ઓક્ટોબર કે 1લી નવેમ્બર?

જ્યોતિષના જણાવ્યા અનુસાર અમાસ તિથિ 31મી ઑક્ટોબરે રહેશે. દિવાળીની ચોક્કસ તારીખ ગ્રહોના પ્રભાવથી જાણી શકાય છે. જે દિવસે સૂર્ય તુલા રાશિમાં દુર્બળ હોય છે અને ચંદ્ર વૃશ્ચિક રાશિમાં હોય છે એટલે કે તેની ખૂબ નજીક હોય છે. ત્યારે આ બંને ગ્રહોની નબળી સ્થિતિને કારણે દિવાળીની રાત ખૂબ જ કાળી રાત છે. તેથી, આ દિવસે બધાં મળીને આ અંધારી રાતમાં દીવા પ્રગટાવીને દીપોત્સવ એટલે કે દિવાળીનો તહેવાર ઉજવે છે. સૂર્ય અને ચંદ્રની સૌથી નબળી સ્થિતિ સૂચવે છે કે 1લી નવેમ્બરના રોજ કાળી રાત હશે, તેથી મહાદશા અનુસાર  1લી નવેમ્બરે દિવાળીની ઉજવણી કરવી વધુ શુભ રહેશે.

દિવાળી પૂજા વિધિ

દિવાળી પહેલા ઘરને સારી રીતે સાફ કરી લો. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી લક્ષ્મીનો વાસ સ્વચ્છ ઘરમાં જ હોય ​​છે. દિવાળી પર પૂજા કરતા પહેલા સ્નાન કરો અને નવા અથવા સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. ઘરના મંદિર અથવા પૂજા સ્થળને ફૂલો, રંગોળી અને દીવાથી સજાવો. હવે મા લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશની પૂજા માટે મંદિરમાં રંગોળી બનાવો. તેના પર થોડા કાચા ચોખા મૂકો અને મા લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરો. પૂજા દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુ, કુબેર, મા સરસ્વતી અને મા કાલી ની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરો. પૂજા માટે મંદિરમાં પૂર્વ દિશા તરફ મુખ કરીને બેસો.

મંદિરોમાં ઘી અને તેલના દીવા અને સુગંધિત ધૂપ પણ પ્રગટાવવા જોઈએ. હવે દેવી લક્ષ્મીનું ધ્યાન કરો અને તેમનું આહ્વાન કરો. સૌથી પહેલા ભગવાન ગણેશની પૂજા કરો અને તેમને તિલક, ચોખા અને ફૂલ ચઢાવો. આ પછી દેવી લક્ષ્મી અને અન્ય દેવતાઓને તિલક, ચોખા અને ફૂલ ચઢાવો. કમળનું ફૂલ દેવી લક્ષ્મીને સૌથી પ્રિય માનવામાં આવે છે, તેથી દેવી લક્ષ્મીને કમળનું ફૂલ ચઢાવો. જો કમળના ફૂલ ઉપલબ્ધ ન હોય તો દેવી લક્ષ્મીને ગુલાબના ફૂલ પણ અર્પણ કરી શકાય છે.

ભગવાન ગણેશ અને લક્ષ્મીજીની આરતી કરો. જો તમે ઈચ્છો તો તેમની સાથે અન્ય દેવી-દેવતાઓની પણ આરતી કરી શકો છો. આરતી પછી ભોગ ચઢાવો. હવે દેવી લક્ષ્મીના આશીર્વાદ લો.

દિવાળીનું ધાર્મિક મહત્વ

દિવાળી એ ભગવાન રામના અયોધ્યા પાછા ફરવાનો અને રાવણ પર ભગવાન રામના વિજયનો તહેવાર પણ છે. જ્યારે ભગવાન રામ રાવણ પર વિજય મેળવીને તેમના શહેર અયોધ્યા પરત ફર્યા ત્યારે અયોધ્યાના લોકોએ તેમનું સ્વાગત કરવા અને તેમની ઉજવણી કરવા માટે સમગ્ર શહેરને દીવા પ્રગટાવીને શણગાર્યું હતું. આ તહેવાર આપણને શીખવે છે કે અંધકાર હંમેશા કામચલાઉ હોય છે અને પ્રકાશનો હંમેશા વિજય થાય છે. દિવાળીનો તહેવાર આપણને જ્ઞાનનો પ્રકાશ પ્રાપ્ત કરવાનો સંદેશ પણ આપે છે. આ તહેવાર આપણને શીખવે છે કે આપણે જ્ઞાનના પ્રકાશમાં આપણી અંદરના અંધકારની બુરાઈઓને દૂર કરવી જોઈએ. દિવાળી પરિવાર અને મિત્રો સાથે મળીને ઉજવવામાં આવે છે. તેથી આ તહેવાર આપણને આપણા પ્રિયજનો સાથે સમય પસાર કરવાનો અને તેમની સાથે પ્રેમ અને ખુશીઓ વહેંચવાનો સંદેશ પણ આપે છે.