મહિલાઓ દેશમાં અને વિશ્વમાં નવા નવા આયામો સર કરી રહી છે અને તેનો સચોટ પુરાવો તાજેતરમાં હાથ ધરવામાં આવેલા સર્વેક્ષણ નાં આ આંકડાઓ છે.આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ પર બહાર પાડવામાં આવેલ આ અહેવાલ દર્શાવે છે કે ભારતમાં ટોચના હોદ્દા પર મહિલાઓની સરેરાશ સંખ્યા વિશ્વ કરતા વધુ છે. વિશ્વભરમાં, 34 ટકા મહિલાઓ કંપનીઓમાં ટોચના હોદ્દા પર છે. દેશમા સીઈઓથી લઈને સિનિયર મેનેજમેન્ટ ભૂમિકાઓ સુધી, ટોચના હોદ્દાઓ પર મહિલાઓની સંખ્યા ત્રણ ગણી વધી છે.

2004માં, કંપનીઓમાં ટોચના હોદ્દાઓમાં મહિલાઓ 11.7 ટકા હતી; 2025 માં, આ સંખ્યા વધીને 36.5 ટકા થવાની ધારણા છે. વિશ્વની ટોચની ટેક્સ અને સલાહકાર પેઢી ગ્રાન્ટ થોર્ન્ટનના વાર્ષિક મહિલા વ્યવસાય 2025 અહેવાલમાં આ વાત બહાર આવી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ પર બહાર પાડવામાં આવેલ આ અહેવાલ દર્શાવે છે કે ભારતમાં ટોચના હોદ્દા પર મહિલાઓની સંખ્યા વિશ્વની સરેરાશ કરતા વધારે છે. વિશ્વભરમાં, 34 ટકા મહિલાઓ કંપનીઓમાં ટોચના હોદ્દા પર છે.

છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ભારતમાં ટોચના હોદ્દાઓ પર મહિલાઓની ભાગીદારીમાં ઘણી વધઘટ જોવા મળી છે. અહેવાલ દર્શાવે છે કે 2021 અને 2022 માં મહિલાઓની ભાગીદારી અનુક્રમે 39.1 ટકા અને 38 ટકા હતી. ૨૦૨૩ અને ૨૦૨૪માં, તે ઘટીને ૩૩.૯ ટકા થઈ જશે.

જોકે, આ વર્ષે તે ફરી વધીને ૩૬.૫ ટકા થયો છે. જોકે, 2020 સુધીમાં, ટોચના મેનેજમેન્ટમાં ભારતીય મહિલાઓની ભૂમિકા 30 ટકાથી ઓછી હતી. ભારતમાં મહિલાઓની સંખ્યામાં વધારો થવાનું મુખ્ય કારણ એ છે કે મહિલાઓ હવે વધુ સંખ્યામાં શિક્ષિત થઈ રહી છે અને કાર્યબળમાં જોડાઈ રહી છે. તેઓ વધુ શિક્ષિત અને કામ કરવા તૈયાર છે. આ એક મહત્વપૂર્ણ સાંસ્કૃતિક પરિવર્તન છે.

થાઇલેન્ડ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરે છે

એશિયા-પેસિફિકમાં, કંપનીઓમાં 32.9 ટકા વરિષ્ઠ મેનેજમેન્ટ ભૂમિકાઓ મહિલાઓ ધરાવે છે. જો કે, આ પ્રદેશ બાકીના વિશ્વ કરતાં પાછળ છે. એશિયા પેસિફિકમાં શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનાર થાઇલેન્ડ રહ્યું, જ્યાં 43.1 ટકા વરિષ્ઠ મેનેજમેન્ટ ભૂમિકાઓ મહિલાઓ દ્વારા નિભાવવામાં આવી. ગ્રાન્ટ થોર્ન્ટનના મતે, થાઇલેન્ડમાં બાળ સંભાળ સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે. આ એક મોટું કારણ છે.

આ રીતે અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો

31 દેશોની 14 હજારથી વધુ કંપનીઓથી લેવાયેલા ડેટાના આધારે થયું વિશ્લેષણ

વુમન ઇન બિઝનેસ 2025 રિપોર્ટ જુલાઈ અને સપ્ટેમ્બર 2024 વચ્ચે લેવામાં આવેલા ઇન્ટરવ્યુમાંથી લેવામાં આવ્યો છે. ભારત સહિત 31 દેશોની 14 હજારથી વધુ કંપનીઓમાંથી ટોચના હોદ્દા પર મહિલાઓ સંબંધિત માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવી છે. આમાંની મોટાભાગની મધ્યમ બજાર કંપનીઓ છે. એવી કંપનીઓ જેમની આવક 10 કરોડ રૂપિયાથી 4 અબજ ડોલર સુધીની છે. યુરોપમાં, 50 થી 500 કર્મચારીઓ ધરાવતી કંપનીઓને મિડ-માર્કેટ કંપનીઓ કહેવામાં આવે છે.

ભારતની સ્થિતિ

2047 સુધીમાં વિકસિત રાષ્ટ્ર બનવાના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવા માટે કાર્યબળમાં મહિલા શ્રમબળ ભાગીદારી દર મહત્વપૂર્ણ છે. આંકડા દર્શાવે છે કે છેલ્લા વર્ષોમાં આ ભાગીદારી સતત વધી રહી છે. ૨૦૧૭-૧૮માં તે ૨૩.૩ ટકા હતું, ૨૦૨૩-૨૪માં તે વધીને ૪૧.૭ ટકા થશે.