આસો વદ અમાસ એટલે દીપાવલી પરંતુ શ્રીકાકુલમ જિલ્લાના ગાર મંડલમાં 'દીપાવલી' નામનું એક ગામ પણ છે. આ ગામનું નામ સાંભળીને અન્ય ગામોના લોકો વારંવાર કહે છે કે ત્યાં દરરોજ દીવાળી જેવું વાતાવરણ રહેતું હશે. આ ગામનું નામ 'દીપાવલી' કેવી રીતે રાખવામાં આવ્યું તેનો ઇતિહાસ જાણવા જેવો છે.

ઉત્તરીય આંધ્રપ્રદેશમાં સંક્રાંતીનો ઉત્સવ ખૂબ જ ઉજવણી સાથે ઉજવવામાં આવે છે પરંતુ તે જ ઉત્તરી આંધ્રમાં શ્રીકાકુલમ જિલ્લાના 'દીપાવલી' ગામના લોકો દીપાવલી તહેવારની ઉજવણી પાંચ દિવસ સુધી કરે છે. આ ગામના લોકોએ કહે છે કે દીપાવલીના દિવસે, તેઓ પૂર્વજોની પૂજા કર્યા પછી જ દીપાવલી તહેવારની ઉજવણી કરે છે.

જૂના સમયમાં, એક રાજાએ શ્રીકકુલમમાં શાસન કર્યું, જે શ્રીકર્મનાથજીને જોવા માટે આ ગામની નજીકથી પસાર થતો હતો. એક દિવસ જ્યારે રાજાએ શ્રીકર્મનાથજીને જોયા અને પાછા ફરતી વખતે, તેની ચેતના રસ્તામાં ખોવાઈ ગઈ. આ જોઈને ગામના લોકોએ દીવો રાજા પાસે લીધો અને પાણી પીવડાવીને તેમની સેવા કરી. જ્યારે રાજા હોશમાં આવ્યા ત્યારે તેણે ગામનું નામ પૂછ્યું. ગામલોકોએ કહ્યું કે અમારા ગામનું કોઈ નામ નથી. આના પર, રાજાએ કહ્યું તમે મને દીવાઓના પ્રકાશમાં સેવા આપી હતી, તેથી હું આ ગામને 'દીપાવલી' નામ આપું છું." ત્યારથી આ ગામને 'દીપાવલી' તરીકે ઓળખવામાં આવ્યું.

સંક્રાન્તીના દિવસે લોકો વડીલો માટે પિતૃ સંકલ્પ કરે છેવઅને નવા કપડાં પહેરે છે પરંતુ શ્રીકાકુલમ જિલ્લાના આ દીપાવલી ગામમાં 'સોંડી' જાતિના લોકો દીપાવલીના દિવસે સવારે જાગે છે અને સ્થાનાધિકાર પૂજા કરે છે અને પિતૃકર્મ કરે છે.

અહીં સોંડી સમુદાયના લોકો પિતૃની પૂજા કરે છે અને દિવાળી પર તેમના પૂર્વજોના આશીર્વાદ મેળવવા માટે નવા કપડાં પહેરે છે. સંક્રાન્તી પ્રસંગે જમાઈનું પણ સ્વાગત કરવામાં આવે છે પરંતુ આ દીપાવલી ગામમાં જમાઇનું સ્વાગત સંક્રાંતીની જેમ દીપાવલી પર પણ કરવામાં આવે છે.