ક્રેડિટ કાર્ડની જવાબદારીઓમાં વધતા ડિફોલ્ટે તહેવારોની સિઝનમાં બેન્કિંગ સેક્ટરને સાવધાન બનાવ્યું છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ના તાજેતરના ડેટા અનુસાર, સપ્ટેમ્બરમાં નવા ક્રેડિટ કાર્ડ ઉમેરવાની ગતિમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો છે, જે ઓગસ્ટમાં 9.2 લાખ નવા કાર્ડથી ઘટીને સપ્ટેમ્બરમાં 6.2 લાખ થઈ ગયો છે. આ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 64% નો જંગી ઘટાડો દર્શાવે છે, જેનાથી ક્રેડિટ કાર્ડની કુલ સંખ્યા 106 મિલિયન થઈ ગઈ છે.

વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે ક્રેડિટ કાર્ડના અસુરક્ષિત વિભાગમાં વધતા જોખમોને કારણે બેંકો હવે નવા ગ્રાહકો ઉમેરવામાં વધુ સાવધ બની છે. IDBI કેપિટલના વિશ્લેષક બંટી ચાવલાએ જણાવ્યું હતું કે HDFC બેન્ક અને SBI કાર્ડ્સે નવા કાર્ડ ઈશ્યુ કરવામાં આગેવાની લીધી છે પરંતુ નજીકના ભવિષ્યમાં ક્રેડિટ કાર્ડ વિતરણની ગતિ ધીમી રહેવાની શક્યતા છે.

રિપોર્ટ શું કહે છે?

આરબીઆઈએ તાજેતરમાં જોખમના ધોરણોમાં ફેરફાર કર્યો છે, જે હેઠળ અસુરક્ષિત પર્સનલ લોન અને નોન-બેંકિંગ ફાઈનાન્શિયલ કંપનીઓ (એનબીએફસી)ને બેંક લોન પર ઉચ્ચ જોખમનું વજન લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ક્રેડિટ કાર્ડ અને અન્ય અસુરક્ષિત લોન સેગમેન્ટમાં વધતા જોખમોને નિયંત્રિત કરવાનો છે. એચડીએફસી બેંકે સપ્ટેમ્બરમાં 4.3 લાખ નવા કાર્ડ જારી કર્યા, જ્યારે એસબીઆઈ કાર્ડે 1.4 લાખ અને એક્સિસ બેંકે 53,000 કાર્ડ ઉમેર્યા.

કોના કાર્ડ ડિફોલ્ટ બની રહ્યા છે?

મેક્વેરી કેપિટલના અહેવાલ મુજબ, બેંકોના ક્રેડિટ કાર્ડ પોર્ટફોલિયોમાં ડિફોલ્ટ દરો હવે 6% ની નજીક ચાલી રહ્યા છે, જે બેંકિંગ ક્ષેત્ર માટે ચિંતાનો વિષય છે. રિપોર્ટમાં નાણાકીય સેવાઓ સંશોધનના વડા સુરેશ ગણપતિએ જણાવ્યું હતું કે મધ્યમ આવક જૂથમાં ક્રેડિટ કાર્ડ ડિફોલ્ટનો દર વધુ છે. ગણપતિ કહે છે કે આરબીઆઈ દ્વારા વ્યક્તિગત લોનના અવકાશને અંકુશમુક્ત કર્યા પછી, મધ્યમ વર્ગ પાસે તેના લેણાં ચૂકવવા માટે મર્યાદિતવિકલ્પો બાકી છે, જેના કારણે શહેરી વિસ્તારોમાં મંદી આવી છે.

તહેવારો દરમિયાન ગ્રાહક ખર્ચમાં વધારો 

આરબીઆઈના ડેટા એ પણ દર્શાવે છે કે વ્યવહારોના વિકાસ દરમાં ઘટાડો થયો છે, જે ઓગસ્ટમાં 1.6% થી ઘટીને સપ્ટેમ્બરમાં 0.5% થઈ ગયો છે. જોકે, તહેવારોની મોસમમાં ગ્રાહકોના ખર્ચમાં વધારો જોવા મળ્યો હતો, જેના પરિણામે ક્રેડિટ કાર્ડનો કુલ ખર્ચ ઓગસ્ટમાં રૂ. 1.69 લાખ કરોડથી વધીને સપ્ટેમ્બરમાં રૂ. 1.77 લાખ કરોડ થયો હતો. આ વાર્ષિક આધાર પર 23.8% નો વધારો છે.

ડિફોલ્ટ કેમ વધી રહ્યું છે?

નિષ્ણાતો કહે છે કે યુવાન મિલેનિયલ્શ ઘણીવાર તેમની સમગ્ર ક્રેડિટ મર્યાદાનો ઉપયોગ કરે છે, પરિણામે ડિફોલ્ટમાં વધારો થાય છે અને ઘણા એકાઉન્ટ્સ નોન-પરફોર્મિંગ એસેટ્સ (NPAs) માં ફેરવાય છે. આરબીઆઈએ તાજેતરમાં બેંકો અને એનબીએફસીને અસુરક્ષિત ગ્રાહક લોન આપતી વખતે સાવધાની રાખવાની સૂચના આપી છે.