વર્ષ 2016માં રિઝર્વ બેંકના નોટબંધી બાદ રિઝર્વ બેંકે 2000 રૂપિયાની નોટ બહાર પાડી હતી. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી બજારમાં 2000 રૂપિયાની નોટો ઓછી જોવા મળી રહી છે. લોકોએ કહ્યું કે એટીએમમાંથી 2000 રૂપિયાની નોટ પણ બહાર નથી આવી રહી.

શુક્રવારે એક મોટો નિર્ણય લેતા રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)એ દેશની સૌથી મોટી ચલણી 2000 રૂપિયાની નોટ બંધ કરવાની જાહેરાત કરી છે. રિઝર્વ બેંકે દેશની બેંકોને ગ્રાહકોને 2000 રૂપિયાની નવી નોટો આપવાનું બંધ કરવા કહ્યું છે. વર્ષ 2016માં નોટબંધી બાદ બહાર પાડવામાં આવેલી 2000 રૂપિયાની નવી નોટને બંધ કરવા અંગે રિઝર્વ બેંકે શું કહ્યું? જાણો તેનાથી જોડાયેલી 10 મોટી વાતો.

1. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 'ક્લીન નોટ પોલિસી' હેઠળ રૂ. 2000ની નોટને બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ પોલિસી હેઠળ આરબીઆઈ ધીમે ધીમે બજારમાંથી 2000ની નોટો પાછી ખેંચી લેશે.

2. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે બેંકોને તાત્કાલિક અસરથી રૂ. 2000ની નોટો જારી કરવાનું બંધ કરવાની સલાહ આપી છે. એટલે કે હવે બેંકો ગ્રાહકોને નવી 2000ની નોટ નહીં આપે.

3. આરબીઆઈએ કહ્યું કે 2000 રૂપિયાની નોટ 30 સપ્ટેમ્બર સુધી ચલણમાં રહેશે. એટલે કે જેમની પાસે હાલમાં 2000 રૂપિયાની નોટ છે, તેમણે તેને બેંકમાંથી બદલી આપવી પડશે. આ માટે 23 મેથી 30 સપ્ટેમ્બર સુધીનો સમય નક્કી કરવામાં આવ્યો છે.

4. 20 હજાર રૂપિયા સુધીની નોટો એક જ વારમાં બદલાશે. જો તમારી પાસે 2000ની નોટ છે, તો તમે કોઈપણ નજીકની બેંકમાં જઈને નોટ બદલી શકશો. તેના બદલે, તમને અન્ય માન્ય ચલણ મળશે. એટલે કે તમને બદલામાં 500, 200, 100 રૂપિયાની નોટો મળશે.

5. રિઝર્વ બેંકે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તમે 30 સપ્ટેમ્બર સુધી બજારમાં 2000 રૂપિયાની નોટો ચલાવી શકો છો. તમે તેમાંથી સામગ્રી ખરીદી શકો છો. તેને કોઈ લેવાની ના પાડી શકે નહીં. તમે કોઈપણ સાથે 2000 રૂપિયાનો ટ્રાન્ઝેક્શન કરી શકો છો. આ સંપૂર્ણપણે માન્ય છે.

6. બીજેપી સાંસદ સુશીલ કુમાર મોદીનું કહેવું છે કે આ પગલું બ્લેક મની અને ટેટર ફંડિંગને રોકવા માટે લેવામાં આવ્યું છે. દેશમાં સામાન્ય લોકો પાસે લગભગ 2000ની નોટ નથી. કેટલાક મોટા લોકોએ 2000ની નોટો દબાણમાં રાખી છે, તે હવે બહાર આવશે.

7. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે કહ્યું છે કે 2000 રૂપિયાની નોટો બદલવા અને જમા કરવા માટે 17 શાખાઓ ખોલવામાં આવશે. આ સિવાય તમામ બેંકોમાં 2000ની નોટ બદલવા માટે એક ખાસ વિન્ડોની સુવિધા હશે. જ્યાં 30 સપ્ટેમ્બર સુધી લોકો સરળતાથી નોટો બદલી શકશે.

8. RBI અનુસાર, 2000ની નોટનું પ્રિન્ટિંગ 2018-19માં જ બંધ થઈ ગયું હતું. છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ધીમે ધીમે ચલણમાં રહેલી 2000ની નોટોમાં પણ ભારે ઘટાડો થયો હતો. એટીએમમાંથી પણ નોટો નીકળતી ન હતી.

9. નવેમ્બર-2016માં નોટબંધી બાદ 2000 હજાર રૂપિયાની નોટ લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. નોટબંધી દરમિયાન 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવામાં આવી હતી. જે બાદ દેશમાં અરાજકતાનો માહોલ સર્જાયો હતો.

10. સરકારી આંકડાઓ અનુસાર, હાલમાં રૂ. 3.62 લાખ કરોડના મૂલ્યની રૂ. 2000ની નોટો ચલણમાં છે. પરંતુ ટ્રાન્ઝેક્શન ખૂબ જ ઓછું થઈ રહ્યું છે. એટલે કે જેની પાસે આ 2000 રૂપિયાની નોટો છે તેઓ તેને બહાર નથી નીકાળી રહ્યા