જમ્મુ અને કાશ્મીર આરક્ષણ સુધારા બિલ, 2023 અને જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન સુધારા બિલ, 2023 પર આજે લોકસભામાં ફરી ચર્ચા શરૂ છે. જમ્મુ અને કાશ્મીર આરક્ષણ સુધારા બિલ જમ્મુ અને કાશ્મીર આરક્ષણ અધિનિયમ, 2004 માં સુધારો કરવા માટે લાવવામાં આવ્યું છે.

આ અધિનિયમ અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ અને અન્ય સામાજિક અને શૈક્ષણિક રીતે પછાત વર્ગોના સભ્યોને નોકરીઓમાં અનામત અને વ્યાવસાયિક સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ માટે જોગવાઈ કરે છે.

ચર્ચામાં ભાગ લેતા ભારતીય જનતા પાર્ટીના જગદંબિકા પાલે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં ચાલી રહેલા વિકાસ કાર્યોનો ઉલ્લેખ કર્યો. તેમણે માહિતી આપી હતી કે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સંચાર સુવિધાઓને સુધારવા માટે ઘણી પહેલ કરવામાં આવી છે. શ્રી પાલે જણાવ્યું હતું કે પર્યટનમાં 59 ટકાનો વધારો થયો છે અને સ્થાનિક યુવાનોને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં રોજગારી પૂરી પાડવામાં આવી રહી છે.

જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન સુધારા બિલ જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન અધિનિયમ 2019 માં સુધારો કરે છે. આ કાયદા હેઠળ જમ્મુ અને કાશ્મીર વિધાનસભાની કુલ બેઠકોની સંખ્યા 83 કરવાની સ્પષ્ટતા કરવા માટે 1950ના કાયદાની બીજી સૂચિમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. પ્રસ્તાવિત બિલમાં કુલ બેઠકોની સંખ્યા વધારીને 90 કરવામાં આવી છે. અનુસૂચિત જાતિ માટે સાત બેઠકો અને અનુસૂચિત જનજાતિ માટે નવ બેઠકો અનામત રાખવાની જોગવાઈ છે

જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન અને આરક્ષણ બિલ પર લોકસભામાં ચર્ચાનો જવાબ આપતાં ગૃહમંત્રી અમિત શાહે વિપક્ષ પર જોરદાર નિશાન સાધ્યું. તેમણે કહ્યું કે જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન સંશોધન બિલ 70 વર્ષથી અવગણના અને અપમાનિત થયેલા તમામ લોકોને ન્યાય આપવા માટે લાવવામાં આવ્યું છે.

અમિત શાહે કહ્યું કે દેશભરમાં લગભગ 46,631 પરિવારો અને 1,57,967 લોકો જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી હિજરત કરવા મજબૂર થયા હતા, સરકાર તેમને ન્યાય આપવા માટે બિલ લાવી છે. તેમણે કહ્યું કે, “જો વોટ બેંકનો વિચાર કર્યા વિના શરૂઆતથી જ આતંકવાદનો સામનો કરવામાં આવ્યો હોત તો કાશ્મીરી પંડિતોને ઘાટી છોડવી ન પડી હોત.”

ગૃહમંત્રીએ કહ્યું, “કેટલાક લોકોએ તેને ઓછું કરવાનો પ્રયાસ પણ કર્યો. હું તે બધાને કહેવા માંગુ છું કે જો આપણી અંદર થોડી પણ સહાનુભૂતિ હોય, તો આપણે જોવું જોઈએ કે નામ સાથે સન્માન જોડાયેલું છે.”

ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિના નમા નાગેશ્વર રાવે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીની માંગ કરતા બિલને સમર્થન આપ્યું હતું.