ગંગાસાગરમાં ગાઢ ધુમ્મસના કારણે સ્ટીમરો ભટકી જવાની ઘટનાઓને રોકવા માટે, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો) દ્વારા વિકસિત અત્યાધુનિક 'નેવિસ ટેકનોલોજી'નો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ અંતર્ગત  ગંગામાં ચાલતી તમામ સ્ટીમરોનું નેવિગેશન સાત સેટેલાઇટ અને ગ્રાઉન્ડ સ્ટેશનના નેટવર્કથી કરવામાં આવ્યું છે.


આની મદદથી સ્ટીમરોની ચોક્કસ વર્તમાન ભૌગોલિક સ્થિતિ સરળતાથી જાણી શકાય છે. જો તેઓ તેમના નિર્ધારિત માર્ગથી ભટકશે, તો ગંગાસાગરમાં ખોલવામાં આવેલા મેગા કંટ્રોલ રૂમમાં આપમેળે એક એલાર્મ વાગશે, જે શક્ય તેટલી વહેલી તકે તેમનો બચાવ શક્ય બનાવશે. ગયા વર્ષે ગંગાસાગર મેળા દરમિયાન ગાઢ ધુમ્મસના કારણે યાત્રાળુઓથી ભરેલી અનેક સ્ટીમરો ભટકી જવાની ઘટના પરથી શીખ લઇ  આ પગલું લેવામાં આવ્યું હતું.


આ ડિવાઈસ કેવી રીતે કામ કરશે?
સ્ટીમરની કેબિનમાં ડ્રાઇવરની સીટ પાસે એક નાનું ઉપકરણ ઇન્સ્ટોલ કરેલું છે. ડ્રાઇવરને આ ઉપકરણ વિશે તાલીમ આપવામાં આવી છે. ગંગાસાગર મેળાના આયોજનમાં સામેલ પ્રશાસનના એક અધિકારીએ જણાવ્યું - 'મકરસંક્રાંતિના સમયે દેશ અને દુનિયામાંથી લાખો શ્રદ્ધાળુઓ ગંગાસાગર આવે છે.ગંગાસાગર સુધી પહોંચવા માટે વિશાળ વળાંકવાળી ગંગા નદીને પાર કરવી પડે છે. વર્ષના આ સમયે, ગંગાસાગર ગાઢ ધુમ્મસની ચાદરમાં ઢંકાયેલ હોય છે, જેના કારણે સવારે અને રાત્રે સ્ટીમર ચલાવવામાં ઘણી મુશ્કેલી પડે છે. અમુક સમયે સેવા પણ બંધ કરવી પડે છે, જેના કારણે યાત્રાળુઓને કલાકો સુધી રાહ જોવી પડે છે. આ તીર્થ સ્થળ પાણીથી ઘેરાયેલા ટાપુ પર સ્થિત હોવાને કારણે અહીં ઇન્ટરનેટ નેટવર્કની ભારે સમસ્યા છે. શ્રેષ્ઠ જીપીએસ પણ અહીં નિષ્ફળ જાય છે, તેથી આ વખતે ISRO દ્વારા વિકસિત અત્યાધુનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.


30 થી વધુ સ્ટીમરોમાં ઇન્સ્ટોલ  ડિવાઈસ
ગંગાસાગર મેળાનું આયોજન કરતા પહેલા ઈસરોની એક ટીમ અહીં આવી હતી. તેમના નિર્દેશન હેઠળ, આ ઉપકરણો 30 થી વધુ સ્ટીમરોમાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. આ વખતે, ગાઢ ધુમ્મસનો સામનો કરવા માટે, વિદેશથી આયાત કરવામાં આવેલી ખાસ ફોગ લાઇટનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જે નદી માર્ગ પર સ્થિત સ્ટીમર, જેટી અને ટાવરના આગળના ભાગમાં લગાવવામાં    આવી છે. જેના કારણે સ્ટીમર ચાલકો ગાઢ ધુમ્મસમાં પણ લાંબુ અંતર સરળતાથી જોઈ શકે છે.