પિતૃપક્ષનો સમય હિંદુ ધર્મમાં ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે અને આ દિવસે પિતૃઓના નામે દાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે. પિતૃ પક્ષમાં એવા ઘણા ઉપાય છે. જેને અનુસરીને વ્યક્તિ પિતૃ દોષમાંથી મુક્તિ મેળવી શકે છે. પિતૃપક્ષ દરમિયાન પૂજા માટે વિશેષ નિયમો છે અને તેનું અનુશાસન સાથે પાલન કરવું જોઈએ. પિતૃપક્ષમાં તર્પણનું ઘણું મહત્વ છે. જો કે તર્પણ કોઈપણ સમયે કરી શકાય છે. પિતૃપક્ષનો સમય તેના માટે ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. તર્પણ અર્પણ કરવાનો પણ નિયમ છે. તમે હંમેશા જોયું હશે કે દુર્વા હંમેશા તર્પણ વખતે પહેરવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેઓ આવું કેમ કરે છે?  ચાલો જાણીએ પિતૃપક્ષમાં તર્પણનું શું મહત્વ છે અને તર્પણ વખતે દુર્વા કેમ પહેરવામાં આવે છે.

તર્પણ શું છે?

પૂર્વજોની આત્માની શાંતિ માટે તર્પણ ચઢાવવામાં આવે છે. આ એક સરળ પ્રક્રિયા છે, જેને કરવાથી પિતૃ દોષથી રાહત મળે છે. સામાન્ય રીતે તર્પણ ગમે ત્યારે કરી શકાય છે અને તેમાં કોઈ ખાસ તારીખ કે પ્રસંગની જરૂર પડતી નથી. તેનાથી વિપરીત શ્રાદ્ધ પિતૃ પક્ષ દરમિયાન જ કરવામાં આવે છે અને તેના નિયમો તર્પણ કરતાં થોડા વધુ જટિલ છે. તર્પણ વખતે પણ નિયમોનું પાલન કરવું જરૂરી છે.

દુર્વા શું છે?

ઘાસને દુર્વા કહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેની ઉત્પત્તિ ભગવાન વિષ્ણુના વાળમાંથી થઈ છે. એવી પણ માન્યતા છે કે દુર્વામાં ત્રણેય દેવતાઓનો વાસ છે અને દુર્વાના આગળના ભાગમાં ભગવાન શિવ, મધ્ય ભાગમાં ભગવાન વિષ્ણુ અને મૂળ ભાગમાં ભગવાન બ્રહ્મા છે. તેથી તેને પવિત્ર માનવામાં આવે છે.

તર્પણમાં દુર્વા​​​​​​​નું શું છે મહત્વ?

દુર્વાનો ઉપયોગ તર્પણ વખતે થાય છે, તેના વિના તર્પણ અધૂરું માનવામાં આવે છે. માન્યતાઓ અનુસાર હિંદુ ધર્મમાં કુશને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન અમૃતનો ઘડો બહાર આવ્યો ત્યારે તેના કેટલાક ટીપા કુશ પર પણ પડ્યા જેના કારણે તે અમર થઈ ગયો. કુશનો ક્યારેય નાશ થતો નથી. તે એકવાર સુકાઈ શકે છે પરંતુ તેના પર ફરીથી નવું ઘાસ ઉગે છે. પરંતુ જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ તેના માનવ શરીરને છોડી દે છે, ત્યારે માત્ર તેનો આત્મા જ રહે છે. આવી સ્થિતિમાં જ્યારે તમે કુશ વિના તર્પણ કરો છો તો તેનું પાણી પિતૃઓ સુધી પહોંચતું નથી. તેથી પિતૃઓને હંમેશા કુશ ધારણ કરીને જ જળ અર્પણ કરવું જોઈએ. તર્પણ વખતે આનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.

દુર્વા​​​​​​​ પહેરવાની રીત

દુર્વા પહેરવાની ઘણી રીતો છે. આનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય એ છે કે દુર્વાના આગળના ભાગમાંથી તર્પણ અર્પણ કરવું. આમ કરવાથી લાભ થાય છે અને પિતૃઓ તે જળ ગ્રહણ કરીને આશીર્વાદ આપે છે. પિતૃઓને ખુશ કરવાથી પિતૃદોષ દૂર થાય છે અને વ્યક્તિના જીવનમાં ધન, સુખ અને સમૃદ્ધિનો વિસ્તાર થાય છે. તે લાંબા સમયથી ચાલતી સમસ્યાઓમાં પણ રાહત આપે છે.