બંને વિસ્તારોમાં ભારત અને ચીન એપ્રિલ ૨૦૨૦ પહેલા સ્થિતિને પુન:સ્થાપિત કરવા અને પેટ્રોલિંગ શરૂ કરવા માટે સમજૂતી: ગલવાન વેલી સહિત ચાર બફર ઝોન પર હજુ સુધી કોઈ ચર્ચા નહી

પૂર્વી લદ્દાખ સેકટરના ડેપસાંગ ક્ષેત્ર અને ડેમચોકમાં ભારત અને ચીનની સેનાઓ વચ્ચે ડીસએન્ગેજમેન્ટની પ્રક્રિયા (બંને દેશોની સેનાઓની પીછેહઠની પ્રક્રિયા) ચાલી રહી છે. ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાં ભારત અને ચીનની સેનાઓ દ્રારા ૮૦–૯૦ ટકા ડીસએન્ગેજમેન્ટની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવામાં આવી છે. આ પ્રક્રિયામાં તમામ પ્રકારના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રકચરને હટાવવા અને બંને પક્ષો દ્રારા સૈનિકોને પાછા ખેંચવાનો સમાવેશ થાય છે.
આ બંને વિસ્તારોમાં ભારત અને ચીન એપ્રિલ ૨૦૨૦ પહેલા સ્થિતિને પુન:સ્થાપિત કરવા અને પેટ્રોલિંગ શ કરવા માટે સમજૂતી પર પહોંચ્યા છે. ગલવાન વેલી સહિત ચાર બફર ઝોન પર હજુ સુધી કોઈ ચર્ચા થઈ નથી. એકવાર ડેમચોક અને ડેપસાંગ વિસ્તારોમાં બંને દેશોના સૈનિકો દ્રારા પેટ્રોલિંગ શ થાય અને વિશ્વાસ સ્થાપિત થાય, પછી બાકીના બફર ઝોનમાં પેટ્રોલિંગ શ કરવા માટે કોપ્ર્સ કમાન્ડર સ્તરે વાટાઘાટો થશે. આ સ્તરે વાતચીત માટે હજુ સુધી કોઈ તારીખ નક્કી કરવામાં આવી નથી.
એકવાર ડીસએન્ગેજમેન્ટ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ ભારત અને ચીન આ વિસ્તારની ભૌતિક અને હવાઈ ચકાસણી કરશે. હાલમાં પરસ્પર વિશ્વાસ અને વિશ્વાસના આધારે કામ થઈ રહ્યું છે. બંને દેશોના સ્થાનિક સૈન્ય કમાન્ડરો દરરોજ સવારે હોટલાઈન પર વાત કરી રહ્યા છે અને તે નક્કી કરે છે કે તે દિવસે છૂટાછેડાની પ્રક્રિયાના ભાગપે શું પગલાં લેવાશે. આ સમયગાળા દરમિયાન બંને દેશોના સૈન્ય કમાન્ડરોની બેઠક પણ દિવસમાં એક કે બે વાર યોજવામાં આવી રહી છે.
ભારતે ૨૧ ઓકટોબર, ૨૦૨૪ ના રોજ જાહેરાત કરી હતી કે તે પૂર્વી લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા પર પેટ્રોલિંગને લઈને ચાર વર્ષથી વધુ લાંબા સૈન્ય અવરોધને સમા કરવા માટે ચીન સાથે કરાર કરવા માટે સંમત છે. ૨૪ ઓકટોબરના રોજ નવી દિલ્હીમાં એક કાર્યક્રમમાં બોલતા સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે કહ્યું હતું કે બંને દેશો સમાન અને પરસ્પર સુરક્ષાના સિદ્ધાંતોના આધારે જમીનની સ્થિતિ સુધારવા માટે સહમતિ પર પહોંચ્યા છે.
પૂર્વી લદ્દાખ સેકટરમાં એલએસી પર ભારત અને ચીન વચ્ચેની મડાગાંઠ એપ્રિલ ૨૦૨૦ માં શ થઈ યારે પીપલ્સ લિબરેશન આર્મીએ એકપક્ષીય રીતે સ્થિતિને બદલવાનો પ્રયાસ કર્યેા. આ ઘટનાને કારણે, ૧૫–૧૬ જૂન, ૨૦૨૦ ની રાત્રે ગલવાન ઘાટીમાં બંને દેશોના સૈનિકો વચ્ચે હિંસક અથડામણ થઈ હતી, જેમાં ૨૦ ભારતીય સૈનિકો શહીદ થયા હતા અને ચીનની સેનાને પણ લગભગ બમણું નુકસાન થયું હતું. . જો કે, પીએલએએ આ અથડામણમાં માર્યા ગયેલા તેના સૈનિકોની સત્તાવાર સંખ્યા કયારેય જાહેર કરી નથી. આ ઘટના બાદ બંને દેશોના સંબંધોમાં ભારે તંગદિલી જોવા મળી હતી