નીતિ આયોગના ઉપાધ્યક્ષ સુમન બેરી અને સીઈઓ બીવીઆર સુબ્રમણ્યમે ભારતીય વેપાર પર આધારિત નીતિ આયોગનો પ્રથમ ત્રિમાસિક અહેવાલ રજૂ કર્યેા. અહેવાલ રજૂ કરતી વખતે, નીતિ આયોગના ઉપાધ્યક્ષે કહ્યું કે આ અહેવાલ માટે, વિશ્વના વેપાર સાથે ભારતના વેપારનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે અને ડેટા રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. માંગ પુરવઠાની નવીનતમ સ્થિતિ આપવામાં આવી છે. કયા ક્ષેત્રોમાં અને કયા ઉત્પાદનોમાં તકો છે અથવા આવવાની છે તેની વિગતો આપવામાં આવી છે.
રિપોર્ટની સ્ટડી પેટર્નનો ખુલાસો કરતી વખતે, નીતિ આયોગના સીઈઓએ કહ્યું કે આ રિપોર્ટમાં એક અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે કે અમે મર્ચેન્ટાઇઝ અને સેવાઓના ક્ષેત્રમાં અલગથી કેવી રીતે કામ કરી રહ્યા છીએ. આ અહેવાલમાં રચના, વેપારની પેટર્ન, વેપારી ભાગીદારો, ભૌગોલિક રાજકીય સંઘર્ષેા અને અનિશ્ચિતતાની પણ ચર્ચા કરવામાં આવી છે. આ રિપોર્ટનો ઉદ્દેશ્ય નીતિ ઘડવૈયાઓ અને સંશોધકોને સાચી હકીકતો પૂરી પાડવાનો છે. જેમાં વેપારના મુદ્દાઓ, પડકારો અને તકો પર ચર્ચા કરવામાં આવી છે.
નીતિ આયોગના સલાહકાર અને પ્રોગ્રામ ડાયરેકટર પ્રવકર સાહુએ રિપોર્ટનો ભાવાર્થ સમજાવતા કહ્યું કે આપણે મર્ચેન્ટાઇઝ ટ્રેડમાં પાછળ છીએ યારે આપણે સર્વિસ સેકટરમાં સરપ્લસમાં છીએ. સેવાઓમાં પણ, આપણે મુસાફરી, પરિવહન, વીમા સેવાઓ જેવી આઈટી અને વ્યવસાયિક સેવાઓ પર જ નિર્ભર છીએ, જેનો વિશ્વ વેપારમાં હિસ્સો ૫૦ ટકા છે યારે આપણો ૩ ટકાથી ઓછો છે.
તેવી જ રીતે, જો આપણે વિશ્વની માંગ અને ભારતની નિકાસ પર નજર કરીએ તો ઘણી બધી ગેરસમજણ જોવા મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે, યાં વૈશ્વિક માંગ વધારે છે ત્યાં ભારતમાંથી પુરવઠો ઓછો છે અને યાં વૈશ્વિક માંગ ઓછી છે ત્યાં ભારતીય પુરવઠો વધુ છે. આવી સ્થિતિમાં, આપણે વેપારમાં પરિવર્તન અને પુન: દિશાનિર્દેશની જર છે જેથી આપણી વેપાર ખાધ ઓછી થાય. આ ટ્રેડ રિપોર્ટ દ્રારા અમે જણાવવા માંગીએ છીએ કે ભારત માટે કયાં તકો ઊભી થઈ રહી છે.
અનાજની નિકાસ ભારતની કુલ નિકાસના માત્ર ૦.૭ ટકા છે યારે વૈશ્વિક વેપારમાં અનાજની નિકાસ ૭ ટકા છે. એ જ રીતે, વિધુત ઉપકરણો આપણી કુલ નિકાસના ૧૫ ટકા છે યારે વિશ્વમાં આપણો હિસ્સો માત્ર ૧ ટકા છે. યારે ચીનનો ૨૬ ટકા છે.
નીતિ આયોગના રિપોર્ટ અનુસાર ચીનમાં ઉત્પાદન ખર્ચ વધી રહ્યો છે. અમેરિકાએ ચીનથી થતી આયાત પર ટેરિફમાં વધારો કર્યેા છે. આ સિવાય ચીન એક વૃદ્ધ દેશ બની ગયો છે. ત્યાંના નાગરિકોની સરેરાશ ઉંમર ૩૭ વર્ષ છે યારે ભારતના નાગરિકોની ઉંમર ૨૭ છે. ભારતે આ બધાનો લાભ ઉઠાવવો જોઈએ. ચીનની તકો અને ફાયદાઓ સમા થઈ રહ્યા છે. ચીનમાં વૃદ્ધત્વને કારણે વેતન દર વધી રહ્યા છે પરંતુ માથાની આવકમાં વધારો થયો છે. ઇનપુટસ અને મધ્યવર્તી ઉત્પાદનોની કિંમત પણ વધી છે. ચીન અને અમેરિકા વચ્ચે ટેરિફ યુદ્ધ પણ ઘણી અનિશ્ચિતતા પેદા કરી રહ્યું છે, તેથી નવા ખેલાડીઓ ભાગ્યે જ ચીનમાં રોકાણ કરવા આવશે.
લેબર ઇન્ટેન્સિવ સેકટર અગાઉ ચીનમાં હતું પરંતુ હવે તે અન્ય દેશોમાં શિટ કરી રહ્યા છે જેમકે વિયેતનામ, મેકિસકો અને અન્ય દેશોમાં. ભારતે આમાં પણ તકો શોધવી જોઈએ કારણ કે આપણી પાસે કાર્યબળ છે. ભારતનો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર ઉત્તર અમેરિકા છે ત્યારબાદ યુરોપીયન દેશો આવે છે યારે એશિયન દેશો સાથે પણ આપણો વેપાર વધી રહ્યો છે. ટ્રમ્પના આગમનથી ભારતની સ્થિતિમાં સુધારો થયો છે કારણ કે ચીનની અનિશ્ચિતતા વધી છે જે બહત્પરાષ્ટ્ર્રીય કંપનીઓને ભારતમાં આવવા માટે મજબૂર કરશે કારણ કે ભારતમાં મોટું બજાર છે, મેન પાવર છે અને ભારતની નીતિઓ પણ સ્થિર છે.