તાજેતરમાં 'વન નેશન વન ઈલેક્શન'ને લઈને ઘણી ચર્ચા થઈ રહી છે. આ માટે કેન્દ્ર સરકારે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદની અધ્યક્ષતામાં એક સમિતિની રચના કરી છે, જે એક સાથે ચૂંટણી કરાવવાની રૂપરેખા નક્કી કરશે. અધ્યક્ષ ઉપરાંત, સમિતિના અન્ય ૭ સભ્યોમાં અમિત શાહ, અધીર રંજન ચૌધરી, ગુલામ નબી આઝાદ, એનકે સિંહ, સુભાષ કશ્યપ, હરીશ સાલ્વે અને સંજય કોઠારીનો સમાવેશ થશે. સમિતિના અધ્યક્ષ અને પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદે કહ્યું છે કે સમિતિની પ્રથમ બેઠક ૨૩ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ના રોજ યોજાશે.

'વન નેશન વન ઈલેક્શન'ને લઈને એવી અટકળો ચાલી રહી છે કે મોદી સરકાર ૧૮ સપ્ટેમ્બરથી બોલાવવામાં આવેલા વિશેષ સત્રમાં તેનાથી સંબંધિત બિલનો પ્રસ્તાવ લાવી શકે છે. દરમિયાન, ચૂંટણીને લઈને એક અભ્યાસ અહેવાલ બહાર પાડવામાં આવ્યો છે, જે મુજબ, લોકસભાથી લઈને પંચાયત સ્તર સુધી દેશના ત્રણેય સ્તરોમાં ચૂંટણીઓ કરાવવા માટે કુલ ૧૦ લાખ કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થવાનો અંદાજ છે. જો તમામ ચૂંટણીઓ એક સાથે અથવા એક અઠવાડિયામાં યોજવામાં આવે છે, તો તેના ખર્ચમાં ૩ થી ૫ લાખ કરોડ રૂપિયાનો ઘટાડો થઈ શકે છે.

કાયદા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, આ સમિતિનું નેતૃત્વ પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદ કરશે. ઉપરાંત, આ સમિતિમાં ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, કોંગ્રેસના નેતા અધીર રંજન ચૌધરી, ગુલામ નબી આઝાદ, એનકે સિંહ, સુભાષ સી કશ્યપ, હરીશ સાલ્વે અને સંજય કોઠારી સભ્ય તરીકે હશે. કેન્દ્રીય મંત્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ આમંત્રિત અતિથિ તરીકે બેઠકમાં હાજરી આપશે. કાનૂની બાબતોના વિભાગના સચિવ નીતિન ચંદ્રા ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિના સચિવ તરીકે જવાબદારી નિભાવશે. જો કે, અધીર રંજન ચૌધરીએ પત્ર લખીને સમિતિનો ભાગ બનવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ૨૦૧૯ના સ્વતંત્રતા દિવસે 'વન નેશન વન ઈલેક્શન'નો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. ત્યારથી, ભાજપ ઘણા પ્રસંગોએ 'વન નેશન વન ઈલેક્શન'ની વાત કરે છે. આ વિચાર એ હકીકત પર આધારિત છે કે દેશના તમામ રાજ્યોની લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે થવી જોઈએ. હાલમાં, લોકસભા એટલે કે સામાન્ય ચૂંટણીઓ અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પાંચ વર્ષના અંતરાલમાં યોજાય છે. વિવિધ રાજ્યોની વિધાનસભાનો કાર્યકાળ અલગ-અલગ સમયે પૂર્ણ થાય છે, તે મુજબ તે રાજ્યમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાય છે.

જો કે, કેટલાક રાજ્યો એવા છે જ્યાં વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણી એક સાથે યોજાય છે. જેમાં અરુણાચલ પ્રદેશ, આંધ્ર પ્રદેશ, ઓડિશા અને સિક્કિમ જેવા રાજ્યોનો સમાવેશ થાય છે. રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, તેલંગાણા, છત્તીસગઢ અને મિઝોરમ જેવા રાજ્યોમાં ચૂંટણીઓ આગામી લોકસભા ચૂંટણી પહેલા યોજાશે.