ચોમાસાની શરૂઆત બાદ દેશના અનેક ભાગોમાં હળવોથી ભારે વરસાદ ચાલુ છે. ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) એ જુલાઈ મહિનામાં ગુજરાત, દિલ્હી, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન, પંજાબ અને મહારાષ્ટ્ર, સહિત અનેક રાજ્યોમાં ભારે વરસાદ માટે એલર્ટ જાહેર કર્યું છે.

હવામાન વિભાગે કેટલીક જગ્યાઓ માટે યલો અને કેટલીક જગ્યાઓ માટે ઓરેન્જ તેમજ રેડ એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. શું તમે જાણો છો કે હવામાન વિભાગ કયા સંજોગોમાં એલર્ટ જારી કરે છે? ચાલો જાણીએ કે આ એલર્ટ ક્યારે અને શા માટે જારી કરવામાં આવે છે.

યલો એલર્ટ

હવામાન વિભાગ દ્વારા ખરાબ હવામાન વિશે જણાવવા માટે યલો એલર્ટ જારી કરવામાં આવે છે. પીળી ચેતવણીનો અર્થ એ છે કે વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં કોઈ જોખમ નથી, પરંતુ કોઈપણ સમયે ખતરનાક હવામાન પરિસ્થિતિઓ માટે તૈયાર રહો. યલો એલર્ટ જારી કરવાનો હેતુ વાસ્તવમાં લોકોને જાગૃત કરવાનો છે.

આ મુજબ, તમારા માટે તાત્કાલિક કોઈ ખતરો નથી, પરંતુ તમારે હવામાનની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને સાવચેત રહેવું જોઈએ. આ પ્રકારની ચેતવણીમાં 7.5 થી 15 મી.મી. ભારે વરસાદની અપેક્ષા છે જે આગામી 1 કે 2 કલાક સુધી ચાલુ રહેવાની સંભાવના છે જેના કારણે અચાનક પૂરની સંભાવના છે.

ઓરેન્જ એલર્ટ

ઓરેન્જ એલર્ટ એટલે કે હવામાન ખરાબ થઈ ગયું છે. તો આવી સ્થિતિમાં હવે તમારે માત્ર નજર રાખવાની જરૂર નથી, પરંતુ બહાર જવાનું પણ ટાળવું પડશે અને જો જવું જરૂરી હોય તો વધારાનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. જ્યારે આ પ્રકારનું એલર્ટ જારી કરવામાં આવે છે ત્યારે ચક્રવાતમાં પવનની ઝડપ લગભગ 65 થી 75 કિમીની હોય છે. પ્રતિ કલાક થાય છે અને મહત્તમ 33 મીમી. વરસાદની સંભાવના છે. આ ચેતવણી અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં ખતરનાક પૂરની શક્યતા પણ ધરાવે છે.

રેડ એલર્ટ

હવામાન વિભાગ દ્વારા ગંભીર હવામાનની સંભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને રેડ એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. આ ખતરનાક હવામાનની નિશાની છે. લોકોને એલર્ટ કરવા માટે રેડ એલર્ટ જારી કરવામાં આવે છે કે હવે તમારે તમારી સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને નિયમોનું પાલન કરવું જોઈએ. જોકે, અત્યંત ગંભીર સ્થિતિમાં રેડ એલર્ટ જારી કરવામાં આવે છે. આ પ્રકારનું એલર્ટ ત્યારે જ જાહેર કરવામાં આવે છે જ્યારે 30 મી.મી. વધુ વરસાદની અપેક્ષા છે.

જ્યારે ચેતવણી જાહેર કરવામાં આવે ત્યારે લોકોએ આ સાવચેતી રાખવી જોઈએ:

•      એલર્ટ જારી થવાની સ્થિતિમાં, લોકોએ પહેલા તેમના ઘરે પહોંચવું જોઈએ અને સલામત સ્થળોએ રહેવું જોઈએ.
•      ચેતવણીની માહિતી માટે, પોર્ટેબલ રેડિયો અને મોબાઇલ દ્વારા અપડેટ્સ લેવા જોઈએ.
•      ઘરની લાઈટ અને ગેસ કનેક્શનનો ઉપયોગ ઓછો કરવો જોઈએ.
•      દરવાજા અને બારીઓથી દૂર રહેવું જોઈએ અને તેને બંધ રાખવું જોઈએ.
•      જ્યારે ચેતવણી જારી કરવામાં આવે ત્યારે તમારે તમારી મેડિકલ કીટ તમારી સાથે રાખવી જોઈએ.