વિક્રમ લેન્ડર અને રોવર પ્રજ્ઞાન ચદ્રં પર ગાઢ નિંદ્રામાં છે. ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકો સતત સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. ચંદ્રયાને જ દેશમાં આ ઉત્સાહ પેદા કર્યેા છે.
નવી દિલ્હી: ચદ્રં પર જેમ જેમ દિવસો પસાર થઈ રહ્યા છે તેમ તેમ ૪.૫ લાખ કિલોમીટર દૂર પૃથ્વી પરના ભારતીયોના હૃદયમાં દર્દ વધી રહ્યું છે. શું રોવર પ્રજ્ઞાન અને વિક્રમ લેન્ડર કાયમ માટે સૂઈ ગયા છે? આ પ્રશ્ન લોકોને ઈસરોના ટિટર હેન્ડલ, ન્યૂઝ વેબસાઈટ, ટીવી ચેનલો તરફ ખેંચી રહ્યો છે. તેઓ આ અપડેટની રાહ જોઈ રહ્યા છે.જો કે, તમામ આશંકાઓ વચ્ચે ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોની એક વાત પ્રોત્સાહક છે.

ઈસરોએ કહ્યું છે કે તે ૧૪ દિવસ સુધી ચંદ્રયાન–૩ના વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવરનો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરશે. વૈજ્ઞાનિકોને આશા છે કે જેમ જેમ સૂર્યપ્રકાશ વધશે તેમ તેમ સૌર બેટરી યોગ્ય રીતે ચાર્જ થશે અને તે બંને પૃથ્વી પર સિલ મોકલવાનું શ કરશે. કંઈક એવું છે કે ઈસરોને મેસેજ મળે છે – હેલો ઈસરો! હત્પં તમને સાંભળી શકું છું... આ રીતે જોવામાં આવે તો, ઈસરો ૬ ઓકટોબર, ૨૦૨૩ સુધી રોવર અને લેન્ડરના જાગવાની રાહ જોવાનું ચાલુ રાખશે. તે જ સમયે, આગામી સૂર્યાસ્ત ચદ્રં પર થશે અને ત્યાં અંધકાર ફેલાશે, આશા પણ સમા થશે.

ચદ્રં પરના દિવસ અને રાત પૃથ્વી પર ૧૪ દિવસ સમાન છે.
ચદ્રં પર સૂર્ય નીકળ્યાને ચાર દિવસ થઈ ગયા છે પરંતુ ઈસરોને હજી સુધી કોઈ સિલ મળ્યા નથી. આવી સ્થિતિમાં ચંદ્રની સપાટી પર બીજી ઇનિંગ રમવાના આપણા બંને હીરોની આશા ધૂંધળી બની રહી છે. ઈસરોના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથનું કહેવું છે કે હજુ પણ આશા છે અને અમે પૃથ્વી પર સમગ્ર ચદ્રં દિવસ એટલે કે ૧૪ દિવસ સુધી રાહ જોઈશું કારણ કે ત્યાં સતત સૂર્યપ્રકાશ રહેશે અને તાપમાન વધશે.
તાપમાન વધશે તેમ તેમ સિસ્ટમ સક્રિય થવાની અપેક્ષા પણ વધશે.

એવી અપેક્ષા છે કે પ્રજ્ઞાન અને વિક્રમ ૧૪માં દિવસે પણ પૃથ્વી પર સિલ મોકલવાનું શ કરી દેશે. વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે શું થશે તેની આગાહી કરી શકાતી નથી. ઈસરોના વડા એસ. સોમનાથે કહ્યું છે કે ચંદ્રયાન–૩ના સાધનો સાથે કયારે સંપર્ક સ્થાપિત થશે તે નિશ્ચિત નથી. ઈસરોએ ૨૨ સપ્ટેમ્બરે ટિટ કરીને ચંદ્રયાન–૩ અંગે છેલ્લું સત્તાવાર અપડેટ આપ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર સાથે વાતચીત કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો પરંતુ તેમના તરફથી કોઈ સંકેત મળ્યો ન હતો.

 ચંદ્રયાન–૩નું લેન્ડર વિક્રમ ૨૩ ઓગસ્ટે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતયુ
અવકાશમાં ૪૦ દિવસની સફર બાદ, ચંદ્રયાન–૩નું લેન્ડર વિક્રમ ૨૩ ઓગસ્ટે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતયુ હતું. વિક્રમના ટચડાઉનની જગ્યાને શિવ શકિત પોઈન્ટ કહેવામાં આવતું હતું. અહીંયાથી નીકળ્યા બાદ રોવર ચદ્રં પર ૧૦૦ મીટરથી વધુ ફયુ અને મહત્વપૂર્ણ માહિતી ઈસરોને મોકલી. બાદમાં, યારે ચદ્રં પર અંધાં થવા લાગ્યું, ત્યારે તેમને સ્લીપ મોડમાં મૂકવામાં આવ્યા કારણ કે ત્યાંનું તાપમાન રાત્રે –૨૦૦ ડિગ્રી સુધી ઘટી જાય છે. હવે તે સવાર પછી જાગે તેવી અપેક્ષા છે