હાલના આવકવેરા કાયદા કરતા ઘણો સરળ અને વધુ સ્પષ્ટ્ર સુધારેલ આવકવેરા કાયદો સંસદના બજેટ સત્રમાં રજૂ કરવામાં આવી શકે છે. જોકે, નવા કાયદાનો ઉપયોગ કોઈ મોટા નીતિગત પરિવર્તન અથવા કર સુધારા માટે થવાની શકયતા ઓછી છે, એમ સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું.
ગયા જુલાઈમાં રજૂ કરાયેલા નાણાકીય વર્ષ ૨૫ ના સંપૂર્ણ બજેટમાં, સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે આવકવેરા કાયદા ૧૯૬૧ ને ફરીથી લખવાની કવાયતનો હેતુ તેને સંક્ષિ, સ્પષ્ટ્ર, વાંચવા અને સમજવામાં સરળ બનાવવા, વિવાદો અને મુકદ્દમા ઘટાડવા, કર નિશ્ચિતતા પ્રદાન કરવા અને મુકદ્દમામાં ફસાયેલી કરમાંગને ઓછી કરવાનો છે. વર્તમાન કાયદાની વ્યાપક સમીક્ષા કરવાની અને છ મહિનામાં કવાયત પૂર્ણ કરવાની જાહેરાત ત્યારે કરવામાં આવી હતી.
સરકાર દ્રારા ડાયરેકટ ટેકસ કાયદાઓને સંપૂર્ણ રીતે ફરીથી તૈયાર કરવાનો આ નવીનતમ પ્રયાસ હતો, જે વર્ષેાથી લગભગ ૩,૦૦૦ સુધારાઓ અને કોર્ટના અનેક ચુકાદાઓ સાથે જટિલ બની ગયા છે. જોકે, હિસ્સેદારો સાથે પરામર્શ માટે પૂરતા સમયના અભાવે, ૧ ફેબ્રુઆરીના રોજ આગામી બજેટમાં સરળ ડ્રાટ કાયદા પર વિચારણા કરવામાં આવશે કે નહીં તે અંગે અનિશ્ચિતતાઓ હતી.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરળ આવકવેરા કાયદાનો ડ્રાટ તૈયાર છે. આગામી બજેટ સત્ર દરમિયાન સંસદમાં રજૂ કરતા પહેલા સરકારમાં તેની ચર્ચા થઈ રહી છે. ફરીથી તૈયાર કરવાનો હેતુ કર દરો વિશે નથી. તે ફકત સરળ ભાષા અને પ્રક્રિયાઓમાં કાયદાનું પુનર્લેખન છેતેમ એક અધિકારીએ નામ ન આપવાની વિનંતી કરતાં જણાવ્યું હતું.
ઇન્ડિયા ટેકસ એન્ડ રેગ્યુલેટરી સર્વિસીસના ભાગીદાર સુધીર કાપડિયાએ જણાવ્યું હતું કે કપાત અને મુકિત વિના કોર્પેારેટસ અને વ્યકિતઓ માટે નવી કર વ્યવસ્થા લગભગ નક્કી છે. પરંતુ જો ફરીથી લખાયેલા કાયદાને અંતિમ સ્વપ આપવામાં આવે તે પહેલાં, ડેટા ગોપનીયતા બિલની જેમ, જાહેર પરામર્શ માટે શેર કરવામાં આવે તો તે સાં રહેશે. વ્યવસાયો અને અન્ય કરદાતાઓને તેનો અભ્યાસ કરવા અને સૂચનો આપવા માટે પૂરતો સમય આપવો જોઈએ.
વર્તમાન માળખું અનેક પેટા–વિભાગો, અસંખ્ય જોગવાઈઓ, સમજૂતીઓ અને જટિલ ક્રોસ–રેફરન્સથી ભરેલું છે, જે પાલનને પડકારજનક બનાવે છે, ખાસ કરીને વ્યકિતઓ અને નાના વ્યવસાયો માટે. જોકે, ફકત કાયદાનું પુનર્લેખન અંતર્ગત પડકારોને સંપૂર્ણપણે સંબોધિત કરી શકશે નહીં, એમ નાંગિયા એન્ડ કંપનીના સ્થાપક અને મેનેજિંગ પાર્ટનર રાકેશ નાંગિયાએ જણાવ્યું હતું.
ભૂતકાળમાં પણ આઇ–ટી કાયદાને સરળ બનાવવા માટે સમાન પ્રયાસો થયા હતા, જેમાં સૌથી નોંધપાત્ર ૨૦૦૯ માં યુપીએ સરકાર દ્રારા ઘડવામાં આવેલ ડાયરેકટ ટેકસ કોડ હતો. ૨૦૧૦ અને ૨૦૧૩માં તેના મૂળ સ્વપમાં આવેલા ડીટીસી બિલમાં વ્યકિતગત અને કોર્પેારેટ આવકવેરાના સરળીકરણના પાયા પર કરવેરા વ્યવસ્થામાં મોટા પાયે ફેરફારનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો હતો. યારે ડીટીસી કાયદો બનાવવામાં આવ્યો ન હતો, ત્યારે બિલમાં મોટાભાગની દરખાસ્તો આવકવેરા કાયદા ૧૯૬૧માં વાર્ષિક સુધારા દ્રારા, જેમ કે જનરલ એન્ટી–એવોઇડન્સ લ્સ જોગવાઈઓની રજૂઆત, પરોક્ષ ટ્રાન્સફર પર કરવેરા, કર કપાત અને મુકિત ધીમે ધીમે પાછી ખેંચી લઈને કોર્પેારેટ ટેકસ દરમાં ઘટાડો, કપાત વિના નવી આવકવેરા વ્યવસ્થા, વગેરે દ્રારા પ્રકાશમાં આવી હતી. ૨૦૧૭માં ડીટીસી ટાસ્ક ફોર્સની રચના (અરવિંદ મોદી અને બાદમાં અખિલેશ રંજનના નેતૃત્વમાં) સાથે નવા ડાયરેકટ ટેકસ કાયદાની જરિયાત અંગે ચર્ચાઓ ફરી શ થઈ, જેણે ૨૦૧૯માં તેનો અહેવાલ રજૂ કર્યેા.