ગરમી વધી રહી છે, કારણ કે તાપમાન વર્ષ-દર-વર્ષ વધી રહ્યું છે. આવા ફેરફારોને આબોહવા પરિવર્તનની અસર તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. એક નવા અભ્યાસ મુજબ, હિન્દુ કુશ હિમાલયના હિમનદીઓ બે અબજ લોકોને ખોરાક આપતી નદીઓને પાણી પૂરું પાડે છે, પરંતુ સદીના અંત સુધીમાં તે તેના બરફનો 75 ટકા ભાગ ગુમાવી શકે છે. જેના કારણે નદીઓનું પાણી પણ સુકાઈ શકે છે. આ ત્યારે થશે જ્યારે વૈશ્વિક તાપમાન 2 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધશે.

કાકેશસમાં 40-45 ટકા હિમનદી બરફ બચાવી શકાય છે

સાયન્સમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, જો દેશો તાપમાનને પૂર્વ-ઔદ્યોગિક સ્તરથી 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી મર્યાદિત કરી શકે છે, તો હિમાલય અને કાકેશસમાં 40-45 ટકા હિમનદી બરફ બચાવી શકાય છે. તેની તુલનામાં, અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે જો આ સદીના અંત સુધીમાં વિશ્વ 2.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ ગરમ થાય છે, તો ગ્લેશિયર બરફનો માત્ર એક ચતુર્થાંશ ભાગ વૈશ્વિક સ્તરે રહેશે. ખાસ કરીને જો આજની આબોહવા નીતિઓ ચાલુ રહે, તો વિશ્વ આ માર્ગ પર આગળ વધી રહ્યું છે.

તો ગ્લેશિયર બરફ બિલકુલ બચશે નહીં

અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે માનવ સમુદાયો માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ હિમનદી પ્રદેશો, જેમ કે યુરોપિયન આલ્પ્સ, પશ્ચિમી યુએસ અને કેનેડિયન રોકીઝ અને આઇસલેન્ડ, ખાસ કરીને સખત અસરગ્રસ્ત થશે. સ્કેન્ડિનેવિયાનું ભવિષ્ય વધુ ભયાનક બની શકે છે, કારણ કે આ સ્તરના તાપમાનના પરિણામે ગ્લેશિયર બરફ બિલકુલ બચશે નહીં.

ગ્લેશિયર બરફને સાચવવામાં મદદ મળશે

અભ્યાસમાં એ પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો કે 2015ના પેરિસ કરારમાં નિર્ધારિત લક્ષ્ય, 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી તાપમાન મર્યાદિત રાખવાથી, બધા પ્રદેશોમાં કેટલાક ગ્લેશિયર બરફને સાચવવામાં મદદ મળશે. તેણે આગાહી કરી હતી કે જો આ લક્ષ્ય પૂર્ણ થાય છે, તો વર્તમાન ગ્લેશિયર બરફનો 54 ટકા વૈશ્વિક સ્તરે રહેશે અને ચાર સૌથી સંવેદનશીલ પ્રદેશોમાં 20-30 ટકા રહેશે.

વર્તમાન હિમનદી બરફનો 54 ટકા વૈશ્વિક સ્તરે રહેશે 

માનવ સમુદાયો માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ હિમનદી પ્રદેશો, જેમ કે યુરોપિયન આલ્પ્સ, પશ્ચિમી યુએસ અને કેનેડિયન રોકીઝ અને આઇસલેન્ડ, ખાસ કરીને સખત અસરગ્રસ્ત થશે. સ્કેન્ડિનેવિયાનું ભવિષ્ય વધુ ભયાનક બની શકે છે, કારણ કે આ સ્તરના તાપમાનના પરિણામે ગ્લેશિયર બરફ બિલકુલ બચશે નહીં. આ અભ્યાસમાં એ વાત પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે 2015ના પેરિસ કરારમાં નક્કી કરાયેલા લક્ષ્ય, ગરમીને 1.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી મર્યાદિત રાખવાથી, તમામ પ્રદેશોમાં કેટલાક હિમનદી બરફને બચાવવામાં મદદ મળશે. તેમાં આગાહી કરવામાં આવી છે કે જો આ લક્ષ્ય પૂર્ણ થાય છે, તો વર્તમાન હિમનદી બરફનો 54 ટકા વૈશ્વિક સ્તરે રહેશે અને ચાર સૌથી સંવેદનશીલ પ્રદેશોમાં 20-30 ટકા રહેશે.

50 થી વધુ દેશો તેમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે

આ તારણો એવા સમયે આવ્યા છે જ્યારે વિશ્વનું ધ્યાન હિમનદીઓના પીગળવા અને તેની અસર તરફ છે. શુક્રવારથી શરૂ થનારા હિમનદીઓ પરના પ્રથમ યુએન પરિષદ માટે વિશ્વ નેતાઓ તાજિકિસ્તાનના દુશાંબેમાં એકઠા થઈ રહ્યા છે. 50 થી વધુ દેશો તેમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે, જેમાં 30 મંત્રી સ્તર કે તેથી વધુ સ્તરના દેશોનો સમાવેશ થાય છે.

લોકોના આજીવિકાનો પણ સમાવેશ થાય છે

દુશાંબેમાં બોલતા, એશિયન ડેવલપમેન્ટ બેંકના ઉપપ્રમુખ યિંગમિંગ યાંગે જણાવ્યું હતું કે હિમનદીઓ પીગળવાથી એશિયાના 2 અબજથી વધુ લોકોના જીવનને મોટા પાયે જોખમમાં મુકાઈ રહ્યું છે, જેમાં એશિયાના 2 અબજથી વધુ લોકોના આજીવિકાનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું કે ગ્લેશિયર પીગળવાની પ્રક્રિયા ધીમી કરવા માટે સ્વચ્છ ઉર્જા તરફ વળવું એ સૌથી અસરકારક રીત છે. તેમણે ઉમેર્યું કે, એશિયા અને પેસિફિકના સૌથી સંવેદનશીલ લોકોને પૂર, દુષ્કાળ અને વધતા સમુદ્ર સ્તર સાથે અનુકૂલન કરવામાં મદદ કરવા માટે ભંડોળની જરૂર છે.

200,000થી વધુ ગ્લેશિયરોના સંભવિત બરફના નુકસાનની ગણતરી કરી

આ પરિણામો મેળવવા માટે, 10 દેશોના 21 વૈજ્ઞાનિકોની ટીમે આઠ ગ્લેશિયર મોડેલનો ઉપયોગ કરીને વૈશ્વિક તાપમાનના વિવિધ દૃશ્યો હેઠળ વિશ્વભરના 200,000થી વધુ ગ્લેશિયરોના સંભવિત બરફના નુકસાનની ગણતરી કરી. તેઓએ ધાર્યું હતું કે તાપમાન હજારો વર્ષો સુધી સ્થિર રહેશે. બધી પરિસ્થિતિઓમાં, ગ્લેશિયર્સ દાયકાઓથી ઝડપથી સમૂહ ગુમાવે છે અને પછી સદીઓ સુધી ધીમા દરે પીગળવાનું ચાલુ રાખે છે, પછી ભલે તેઓ વધુ ગરમી ન અનુભવે. તેનો અર્થ એ કે તેઓ આજના તાપમાનની અસરો લાંબા સમય સુધી અનુભવશે, જ્યારે તેઓ ઊંચાઈ પર પાછા ફરે ત્યારે નવા સંતુલન સુધી પહોંચે તે પહેલાં.