ભારતને સમૃદ્ધ દેશ બનાવવામાં નદીઓનું મહત્વનું યોગદાન છે.  ભારતના કેટલાક વિસ્તારો પૂરની ઝપેટમાં છે અને કેટલાક વિસ્તારો દુષ્કાળની ઝપેટમાં છે. જેના કારણે કેન્દ્ર સરકાર નદી લિંકિંગ પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહી છે.

ભારત નહેરો અને નદીઓથી સમૃદ્ધ દેશ છે. જે આપણને પીવાનું પાણી પૂરું પાડે છે. જો કે એવા ઘણા વિસ્તારો છે જે દુષ્કાળની સ્થિતિમાં છે. કેન્દ્ર સરકાર આ સમસ્યામાંથી છૂટકારો મેળવવા માટે એક પ્રોજેક્ટ લાવી રહી છે, જેને 'રિવર ઇન્ટરલિંક્ડ પ્લાન' તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પ્રોજેક્ટમાં તમામ નદીઓને એકબીજા સાથે જોડવાની વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે.

આ યોજના 1958માં આપવામાં આવી હતી

ભારતમાં રિવર ઇન્ટરલિંકિંગ પ્રોજેક્ટનો વિચાર સૌપ્રથમ વર્ષ 1858માં બ્રિટિશ સિંચાઈ એન્જિનિયર સર આર્થર થોમસ કોટન દ્વારા આપવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ ત્યારથી તેના પર કોઈ કામ કરવામાં આવ્યું ન હતું. જેનું કારણ રાજ્યો વચ્ચે મતભેદ અને કેન્દ્રની દખલગીરી માટે કાયદાકીય જોગવાઈનો અભાવ હતો. જુલાઈ 2014માં કેન્દ્ર સરકારે નદીઓને એકબીજા સાથે જોડવા માટે વિશેષ સમિતિની રચનાને મંજૂરી આપી હતી.

કેવી રીતે થશે કામ?

નદીઓને જોડવાનું કામ ઘણું મુશ્કેલ છે, પરંતુ યોજના મુજબ 37 નદીઓ માટે 30 લિંક તૈયાર કરવામાં આવશે. જેના દ્વારા નદીઓને એકસાથે જોડવામાં આવશે. આ ભારતનો સૌથી મોટો પ્રોજેક્ટ છે. આ પ્રોજેક્ટમાં બે પ્લાન તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. જેમાં વિવિધ નદીઓને જોડવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

તે શા માટે જરૂરી છે?

આપણા દેશમાં સપાટી પરના પાણીનો કુલ જથ્થો દર વર્ષે 690 બિલિયન ક્યુબિક મીટર છે. જો કે આ પાણીનો માત્ર 65 ટકા જ ઉપયોગ થાય છે. બાકીનું ગંદુ પાણી સમુદ્રમાં વહી જાય છે પરંતુ આ પૃથ્વી અને મહાસાગરો તેમજ તાજા પાણી અને સમુદ્રનું પર્યાવરણીય સંતુલન જાળવી રાખે છે. આવી સ્થિતિમાં જો આ પ્રોજેક્ટ સફળ થશે તો મોટી વસ્તીને સરળતાથી પાણી પહોંચાડી શકાશે.