એમસીએક્સ પર સોનાના ભાવ રેકોર્ડ ઉંચાઈએ પહોંચી ગયા છે, 10 ગ્રામ સોનાનો 87,866 રૂપિયા અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં પ્રતિ ઔંસ 3,000 ડોલરની નજીક પહોંચી ગયો છે. આ તેજી આર્થિક અનિશ્ચિતતા, ભૂ-રાજકીય તણાવ અને કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા સોનાની વધતી ખરીદીને કારણે છે. અમેરિકા-ચીન વેપાર યુદ્ધ અને યુરોપિયન આયાત પર 200 ટકા ટેરિફની ટ્રમ્પની ધમકીને કારણે સલામત રોકાણોની માંગમાં વધારો થયો છે.

છેલ્લા એક વર્ષમાં, વૈશ્વિક આર્થિક અસ્થિરતા અને કેન્દ્રીય બેંકો ડોલર આધારિત અનામતથી દૂર જતા રહેવાને કારણે સોનાની માંગમાં વધારો થયો છે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ દરમિયાન પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા પર પ્રતિબંધો લાદ્યા હોવાથી કેન્દ્રીય બેંકોએ તેમના સોનાના ભંડારમાં વધારો કર્યો છે. 2024માં પોલેન્ડ, તુર્કી અને ભારત સૌથી મોટા ખરીદદારો છે.

કેડિયા કોમોડિટીઝના પ્રમુખ અજય કેડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, 2025માં એમસીએક્સ પર સોનાનો ભાવ પ્રતિ 10 ગ્રામ 92,000 રૂપિયા સુધી પહોંચવાની ધારણા છે, પરંતુ વેપાર તણાવ, મજબૂત આર્થિક ડેટા અથવા ફેડ દ્વારા દર ઘટાડા પર વિરામના કારણે કિંમતોમાં વધઘટ થઈ શકે છે.

સોનાના ભાવ વધવા પાછળના કારણો 

વેપાર યુદ્ધ અને ટેરિફ અનિશ્ચિતતાઃ જેમાં યુરોપિયન વાઇન પર ટ્રમ્પની 200 ટકા ટેરિફની ધમકી અને ચીન પર નવા ટેરિફથી આર્થિક અસ્થિરતામાં વધારો થયો છે. 

કેન્દ્રીય બેંકોની સોનાની ખરીદીઃ કેન્દ્રીય બેંકોએ 2024 માં તેમના સોનાના હોલ્ડિંગમાં વધારો કર્યો અને 2025 માં પણ તે ચાલુ રાખે તેવી શક્યતા છે. 

ફેડરલ રિઝર્વના દરમાં ઘટાડોઃ ૨૦૨૫માં વ્યાજ દરમાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ વખત ઘટાડો થવાની ધારણા છે, જેનાથી સોનાનું આકર્ષણ વધશે. 

નબળો યુએસ ડોલરઃ ડોલર ઇન્ડેક્સ ૧૦૪ થી નીચે આવી ગયો છે અને ૧૦ વર્ષની ટ્રેઝરી યીલ્ડ ઘટીને ૪.૨૭% થઈ ગઈ છે, જેના કારણે સોનું એક આકર્ષક વિકલ્પ બની ગયું છે. 

ભૂરાજકીય જોખમોઃ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને અમેરિકા-ચીન વેપાર વિવાદને કારણે સોનાની માંગમાં વધારો થયો છે. 

ફુગાવાનું દબાણઃ જેમાં યુએસ સીપીઆઈ ઘટીને ૨.૮% થઈ ગયું છે, પરંતુ ટેરિફ અને નાણાકીય હળવાશ ફુગાવાના દબાણમાં વધારો કરી શકે છે. 

શેરબજારમાં અસ્થિરતાઃ જેમાં નિફ્ટી, ડાઉ જોન્સ, એસ એન્ડ પી 500 અને નાસ્ડેકમાં ઘટાડાથી સોનાની માંગમાં વધારો થયો છે.

આ પરિબળો સોનાના ભાવમાં સુધારો લાવી શકે
કેટલાક પરિબળો સોનાના ભાવમાં સુધારો લાવી શકે છે. જેમાં પહેલું પરિબળ વેપાર યુદ્ધનો ઉકેલ છે. જેમાં અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના કરારથી સોનાની માંગ ઘટી શકે છે. બીજું પરિબળ યુએસ ડોલરમાં મજબૂતાઈ છે. જેમાં ડોલર ઇન્ડેક્સ 105 થી ઉપર અને ટ્રેઝરી યીલ્ડ 4.5% થી ઉપર હોવાથી સોના પર દબાણ વધી શકે છે અને ત્રીજુ પરિબળ ફેડ દ્વારા દર ઘટાડામાં વિલંબ છે. જેમાં જો ફુગાવો ચાલુ રહેશે, તો ફેડ દર ઊંચા રાખી શકે છે, જેનાથી સોનાનું આકર્ષણ ઘટી શકે છે.