લગભગ 27 કરોડ રૂપિયાની ગ્રાન્ટનો ઉપયોગ કરીને નવીનીકરણ કર્યા બાદ અનેક નવી સુવિધાઓ સાથેનો ભુજિયા કોઠો ફરી એકવાર સામાન્ય જનતાને જોવા મળશે

જામનગરમાં રણમલ તળાવની દક્ષિણે ઉંચી ટેકરી પર કિલ્લાની જેમ બાંધવામાં આવેલો આ ભુજિયો કોઠો  સ્થાપત્યનું અદભૂત ઉદાહરણ છે. ગોળાકાર પ્લેટફોર્મ પર બનેલ આ કોઠો લગભગ 32 મીટર ઉંચી છે. આખા કોઠાનું નિર્માણ આસપાસના વિસ્તારોમાં મળી આવતા ચૂનાના પત્થરમાંથી કરવામાં આવ્યું છે. સુંદર નકશીયુક્ત બારીઓ, ફૂલોની કોતરણી, કમાનવાળી ગેલેરી તેની સુંદરતામાં વધુ વધારો કરે છે. એવું કહેવાય છે કે તે દિવસોમાં અભેદ્ય બાંધકામ શૈલીવાળી આ ઇમારતનો ઉપયોગ શસ્ત્રાગાર તરીકે થતો હતો.

1965 માં રાજાશાહીના અંત પછી કોઠાને રાજ્ય પુરાતત્વ અને સંગ્રહાલય વિભાગ દ્વારા સંરક્ષિત સ્મારક તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. આ કોઠો 2001 ના જીવલેણ ભૂકંપમાં ખરાબ રીતે ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ ગઈ હતી, જે 2012 માં જામનગર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન દ્વારા રાજ્ય પુરાતત્વ અને સંગ્રહાલય વિભાગ સાથે એમઓયુ હેઠળ પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આમ તેને રિનોવેશન કરવાનું કામ હાથમાં લીધું. આ ઓપરેશનને રાજ્ય સરકાર દ્વારા 2019માં મંજૂરી આપવામાં આવી હતી અને જુલાઈ 2020માં તેને કાર્યરત કરવામાં આવી હતી.

2 વર્ષ મોડા થયા...

ભુજિયા કોઠાની નીચે અને નજીકની દુકાનો અંગેની કાનૂની લડાઈ કોર્ટમાં ચાલી હતી જેના કારણે રિનોવેશનનું કામ લગભગ 2 વર્ષ વિલંબમાં થઈ રહ્યુ છે. આ વિવાદ ઉકેલાયા બાદ ભુજિયા કોઠાના નવીનીકરણની કામગીરી ફરી શરૂ કરવામાં આવી છે, જે આગામી 5 મહિનામાં પૂર્ણ થશે અને ટૂંક સમયમાં તેને મુલાકાતીઓ માટે ખુલ્લો મુકવામાં આવશે.

ઘણા પડકારોમાંથી પસાર થવું પડ્યું...

સૂત્રો અનુસાર ભુજિયા કોઠાના રિનોવેશનમાં અનેક પડકારો હતા, કારણ કે તેની ઐતિહાસિક ગરિમા જાળવવા માટે ઘણું સંશોધન કરવામાં આવ્યું હતું અને કોર્ટ કેસને કારણે રિનોવેશનમાં વિલંબ થતો રહ્યો હતો. એટલું જ નહીં, લાકડાના દરવાજા પર તેમની ઐતિહાસિક ડિઝાઇન અને માળખું સાથે કામ કરવા માટે કારીગરોને શોધવા પણ કોઈ પડકાર થી ઓછું ન હતું. ભુજિયા કોઠાની પાછળના ઘર અને નીચેની દુકાનો પણ કોઈ પડકારથી ઓછું ન હતું.

આ નવી સુવિધાઓ હશે...

નવા ભુજિયા કોઠામાં ઘણી નવી સુવિધાઓ હશે, જેમાંથી બે ખૂબ જ આકર્ષક હશે. જેનું પ્રથમ લક્ષણ તેના પ્રવેશદ્વાર પર લાઇટ ડિસ્પ્લે હશે, જે 4x4 મીટરનું હશે. આ ડિસ્પ્લે ભુજિયા કોઠાના આગળના ગેટ પર હશે અને તેની વિશેષતા એ હશે કે તેમાં જૂના જામનગરનું સંપૂર્ણ મોડલ દર્શાવવામાં આવશે. જેમ કે જામનગરમાં ક્યારે, ક્યાં, શું થયું વગેરે. આ માટે જામનગરના તમામ જૂના ડેટાનો અભ્યાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે અને તેને એકત્ર કરીને આ ડિસ્પ્લેમાં સુશોભિત કરવામાં આવશે. બીજી વિશેષતા એ હશે કે તેના ઉપરના માળે લિઓગ્રાફી ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટનું મોડેલ રાખવું. લિઓગ્રાફી ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ વાસ્તવમાં એક સંદેશવાહક ઉપકરણ છે, જે દિવસ દરમિયાન સૂર્યના પ્રતિબિંબ દ્વારા અને રાત્રે દીવાઓના પ્રતિબિંબના દ્વારા સંકેતો મોકલવાનું કામ કરે છે. પહેલાના સમયમાં આ ઉપલી સપાટી પર હતું, જે નવીનીકરણના અંતિમ તબક્કે મોડેલ તરીકે બનાવવામાં આવશે.

સિગ્નેચર બ્રિજ બનાવવામાં આવશે

રિનોવેશન બાદ ભુજિયા કોઠામાં ઘણી નવી સુવિધાઓ હશે જેમાંથી એક હશે તેના પર બનાવવામાં આવતો સિગ્નેચર બ્રિજ. જે ખંભાળિયા ગેટ અને લાખોટા તળાવને જોડશે. સિગ્નેચર બ્રિજની ખાસિયત એ છે કે તે સામાન્ય બ્રિજ કરતાં કંઈક અલગ છે. તેનું ટેક્સચર અને ડિઝાઇન પોતાનામાં અલગ અને ખૂબ જ આકર્ષક છે. ઐતિહાસિક ભુજિયા કોઠાની ગરિમાને ધ્યાનમાં રાખીને સિગ્નેચર બ્રિજ પણ સંપૂર્ણપણે અલગ રીતે બનાવવામાં આવશે. આ બ્રિજ દ્વારા ખંભાળિયા ગેટથી સીધા લાખોટા તળાવના ગેટ નંબર 5 સુધી પહોંચી શકાય છે અથવા લાખોટા તળાવના ગેટ નંબર 5માંથી બ્રિજ દ્વારા સીધા ખંભાળિયા ગેટ પહોંચી શકાય છે. બ્રિજ બન્યા બાદ લાખોટા તળાવ અને ભુજિયા કોઠા વચ્ચે સીધો માર્ગ બનાવવામાં આવશે, જેના કારણે આ માર્ગ વચ્ચે આવતા ટ્રાફિકને ટાળી શકાશે.

જામનગરના લોકો લાંબા સમયથી જેને જોવા માટે આતુર છે તે ભુજિયો કોઠો માત્ર 5 મહિનામાં અનેક નવી અને આકર્ષક સુવિધાઓ સાથે રજુ કરવા માટે તૈયાર થઈ જશે.

જે રીતે ભુજિયો કોઠાના રિનોવેશન પાછળ કરોડો રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જો તેની બરાબર નજીક આવેલા પેટ્રોલ પંપને અન્ય જગ્યાએ શિફ્ટ કરવામાં આવે તો કોઠાની સુંદરતા અલગ જ હશે. એના લીધે પેટ્રોલ પંપના માલિક અને મહાનગરપાલિકા વચ્ચે પંપ ના સ્થળાંતર સંબંધિત વિશે વાત બની જાય તો પેટ્રોલ પંપ હટાવ્યા બાદ તેનો અને રણમલ તળાવ નો આખો નજારો અલગ જ દેખાશે.