દેશને ત્રીજી વખત સૌથી વધુ જીએસટી મળ્યો છે. મે મહિનામાં, ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ કલેક્શન 16.4 ટકા વધીને 2.01 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ થયું છે. એપ્રિલની શરૂઆતમાં, આ વસૂલાત 2.37 લાખ કરોડ રૂપિયાના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગઈ હતી.મહારાષ્ટ્ર, પશ્ચિમ બંગાળ, કર્ણાટક અને તમિલનાડુ જેવા મોટા રાજ્યોએ વસૂલાતમાં 17 ટકાથી 25 ટકા સુધીનો વધારો નોંધાવ્યો છે, જ્યારે ગુજરાત, આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણા જેવા મોટા રાજ્યોએ છ ટકા સુધીનો વધારો દર્શાવ્યો છે.મધ્યપ્રદેશ, હરિયાણા, પંજાબ અને રાજસ્થાન જેવા કેટલાક રાજ્યોમાં જીએસટી વસૂલાતમાં સરેરાશ 10 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે.

ડેલોઇટ ઇન્ડિયાના ભાગીદાર એમએસ મણિએ જણાવ્યું હતું કે રાજ્યોમાં જીએસટી વસૂલાતના વિકાસમાં મોટો તફાવત છે. આવી સ્થિતિમાં, દરેક રાજ્યના ક્ષેત્રોનું ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણ કરવાની જરૂર છે, જે તેના માટે મહત્વપૂર્ણ છે.મણિએ ઉમેર્યું કે, તેથી, દેશભરમાં સરેરાશ વૃદ્ધિ રાજ્યોમાં સમાન રીતે પ્રતિબિંબિત થતી નથી, સંભવતઃ પ્રાદેશિક અથવા મોસમી પરિબળોને કારણે, જેના માટે ઊંડાણપૂર્વક ડેટા-આધારિત વિશ્લેષણની જરૂર છે.

નાણાકીય વર્ષ 2025-26 ના એપ્રિલ-મે સમયગાળામાં કુલ જીએસટી આવક 4,37,767 કરોડ રૂપિયા હતી, જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાના 3,83,006 કરોડ રૂપિયા કરતા 14.3 ટકા વધુ છે. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માં આવક 22 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી, જે ગયા વર્ષ કરતા 9.4 ટકા વધુ હતી. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માં કુલ કુલ આવક 20.18 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી.

2017માં જીએસટી લાગુ કરાયા બાદ પહેલી વાર આટલો ઉછાળો

વર્ષ 2017માં જીએસટી લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, આ ત્રીજી વખત છે જ્યારે જીએસટી વસૂલાત બે લાખ કરોડને વટાવી ગઈ છે. એપ્રિલ 2024 માં પહેલીવાર 2.10 લાખ કરોડ રૂપિયાની સૌથી વધુ જીએસટી વસૂલાત કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી નવા રેકોર્ડ સ્થાપિત થઈ રહ્યા છે. દરમિયાન, મહિના દરમિયાન કુલ રિફંડ ચાર ટકા ઘટીને 27,210 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે.

વાર્ષિક ધોરણે ૧૬ ટકાથી વધુનો વધારો

મે ૨૦૨૪માં GST કલેક્શન રૂ. ૧,૭૨,૭૩૯ કરોડ હતું. વાર્ષિક ધોરણે, મે ૨૦૨૫માં જીએસટી આવકમાં ૧૬.૪ ટકાનો વધારો થયો છે. માહિતી અનુસાર, સ્થાનિક વ્યવહારોમાંથી કુલ જીએસટી આવક મે મહિનામાં ૧૩.૭ ટકા વધીને રૂ. ૧.૫૦ લાખ કરોડ થઈ છે, જ્યારે આયાતમાંથી જીએસટી વસૂલાત ૨૫.૨ ટકા વધીને રૂ. ૫૧,૨૬૬ કરોડ થઈ છે. મે મહિનામાં કુલ કેન્દ્રીય જીએસટી આવક રૂ. ૩૫,૪૩૪ કરોડ, રાજ્ય જીએસટી આવક રૂ. ૪૩,૯૦૨ કરોડ અને સંકલિત જીએસટી વસૂલાત રૂ. ૧.૦૯ લાખ કરોડ હતી. સેસમાંથી આવક રૂ. ૧૨,૮૭૯ કરોડ થઈ છે.

જીએસટી કલેક્શન રેકોર્ડ (લાખ કરોડ રૂપિયામાં)

મે 2025 2.01

એપ્રિલ 2025 2.37

માર્ચ 2025 1.96

ફેબ્રુઆરી 2025 1.83

જાન્યુઆરી 2025 1.95

ડિસેમ્બર 2024 1.77

અર્થતંત્રની મજબૂતાઈ તરફના મુદ્દા

તાજેતરના જીએસટી કલેક્શનના આંકડા ભારતના અર્થતંત્રમાં ઉપર તરફના વલણને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ દર્શાવે છે કે દેશમાં સ્થાનિક વપરાશ, માંગ અને આયાત પ્રવૃત્તિઓ મજબૂતાઈ નોંધાવી રહી છે. આ આંકડા દેશની વ્યવસાયિક સ્થિતિ અને આર્થિક સુધારાના પ્રયાસો માટે સકારાત્મક સંકેત છે, જે વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતાઓ વચ્ચે પણ આર્થિક મજબૂતાઈ દર્શાવે છે.

જીએસટી કલેક્શન વધવાના કારણો

- ભારતમાં મજબૂત માંગ અને વપરાશ

- સેવા અને ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં તેજી

- ઈ-ઇનવોઇસિંગમાં વધારો

- નિયમનકારી પાલનમાં વધારો

- નવા કરદાતાઓમાં વધારો

- ડિજિટલાઇઝેશન અને પારદર્શિતા